Πως αντιμετωπίζουμε έναν έφηβο
Δημοσιεύθηκε στις | Τελευταία Ενημέρωση
Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να εξηγήσουμε γιατί η εφηβεία είναι μια δύσκολη περίοδος για όλους. Και για τους γονείς αλλά και για τους ίδιους τους έφηβους. Όλοι λοιπόν την έχουμε περάσει αυτή τη «φάση», είτε ως γονείς είτε ως…επαναστάτες χωρίς αιτία, προσπαθώντας να ανακαλύψουμε τον εαυτό μας και τον κόσμο γύρω μας από την αρχή.
Οφείλουμε, όμως, να παραδεχτούμε ότι αν έχεις να αντιμετωπίσεις τον έφηβο ως γονέας τα πράγματα είναι «κομματάκι» πιο δύσκολα. Γι’ αυτό, οι γονείς θα πρέπει να θωρακιστείτε και να είστε έτοιμοι να αντιμετωπίσετε αυτό το «τσουνάμι» αλλαγών που έρχεται με πολύ μεγάλη φόρα.
H εφηβεία ομολογουμένως αποτελεί την πιο δύσκολη ηλικία ως προς διαχείριση, αφού το παιδί αλλάζει, επηρεάζεται από διάφορες ορμόνες και διεκδικεί μια αυτονομία με έναν, τις περισσότερες φορές, μη λειτουργικό τρόπο.
Η εφηβεία είναι το τελευταίο στάδιο της ανάπτυξης του ατόμου, το τελευταίο πέρασμα προς την ωριμότητα του. Σε γενικές γραμμές, μπορεί να οριοθετηθεί στα 12 με 13 χρόνια του ατόμου και να κλείσει στα 19-20. Το άτομο φεύγοντας από την παιδική ανεμελιά, ετοιμάζεται να ενταχθεί στον κόσμο της ενηλικίωσης και ταυτόχρονα των ευθυνών.
Εφηβεία - Σωματικές αλλαγές
Η εφηβεία χαρακτηρίζεται από σωματικές αλλαγές οι οποίες συμβαίνουν υπό την επίδραση των ορμονών (οιστραδιόλης στα κορίτσια, τεστοστερόνης στα αγόρια). Χαρακτηρίζεται από ραγδαία αύξηση ύψους και στα δύο φύλα . Αποκτούν τρίχωση ο χώρος του εφηβαίου και οι μασχάλες ενώ μπορεί να παρατηρηθεί και η ανεπιθύμητη ακμή.
Στα κορίτσια παρατηρείται ανάπτυξη του στήθους και ξεκινά η έμμηνος ρήση.
Στα αγόρια παρατηρείται τριχοφυΐα στο πρόσωπο, αύξηση του μεγέθους των γεννητικών οργάνων, η φωνή αποκτά την βραχνάδα της αντρικής φωνής ενώ κάνουν την εμφάνισή τους και οι νυχτερινές εκσπερματίσεις (ονειρώξεις).
Εφηβεία - Ψυχολογικές αλλαγές
Οι σωματικές αλλαγές της εφηβείας φέρνουν όμως και τις αλλαγές στην ψυχολογία. Η διάθεση των εφήβων γενικότερα συχνά παρουσιάζει διακυμάνσεις οι οποίες προκαλούν έντονα συναισθήματα. Σε συνδυασμό με τις ορμονικές αλλαγές ο έφηβος προσπαθεί να βρει τη δική του ταυτότητα καθώς αλλάζει ο εαυτός του.
Η περίοδος αυτή συχνά χαρακτηρίζεται από χαμηλή αυτοεκτίμηση. Σταδιακά, οι έφηβοι στρέφονται σε παρέες συνομηλίκων που θέλουν μια κοινή ταυτότητα. Ψάχνουν μαζί για νέα πρότυπα. Γι αυτό το λόγο οι έφηβοι πολύ συχνά πειραματίζονται και βρίσκονται σε πολύ ευάλωτη κατάσταση.
Φυσικά και το μεγάλο κομμάτι των σχέσεων παίζει σημαντικό ρόλο στη διάθεση και τη συμπεριφορά. Οι σχέσεις των δύο φύλων στην περίοδο της εφηβείας χαρακτηρίζεται από πειραματισμούς, αμφισβητήσεις, κρίσεις ταυτότητας. Γι’ αυτό και μπορεί αυτές οι σχέσεις να αποτελούν αιτία χαράς και ευχαρίστησης μπορεί όμως να είναι και πηγή άγχους ή κατάθλιψης.
Οι έφηβοι περνούν όμως και στάδια αμφισβήτησης ή απομυθοποίησης ατόμων που προσπαθούν να τους ελέγξουν, να επιβάλουν κάποια όρια ή και να τους επιβληθούν. Έτσι, λοιπόν, έρχεται η σύγκρουση με τους γονείς τους εκπαιδευτικούς αλλά καμιά φορά και με άλλες εξουσίες.
Σε αυτό το διάστημα οι πιο βασικές συμπεριφορικές αλλαγές:
- Έχουν την τάση να απομονώνονται
- Έχουν εχθρική στάση απέναντι στους άλλους
- Βγάζουν αντίδραση
- Δείχνουν αποστροφή στα μαθήματα τους
- Απορρίπτουν τους γονείς τους
Αν έχετε στο σπίτι σας έναν έφηβο και βρίσκετε πλέον στο στάδιο της απόγνωσης και της απελπισίας, μην ανησυχείτε. Εμείς είμαστε εδώ! Ρωτήσαμε τους ειδικούς και συγκεντρώσαμε τι πρέπει να κάνετε ως γονείς και τι όχι για να περάσει αυτή η περίοδος της εφηβείας όσο πιο ανώδυνα γίνεται.
Τρόποι Αντιμετώπισης
Αποφύγετε τις κατά μέτωπο συγκρούσεις
Αρκετοί γονείς δεν μπορούν να ελέγξουν τον θυμό τους και τα νεύρα τους. Οι φωνές και οι χαρακτηρισμοί δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να βοηθήσουν την κατάσταση, το αντίθετο κιόλας, ούτε και η σύγκρουση και η διαφωνία μπορούν να επιλύσουν το πρόβλημα.
Επίσης η προσπάθεια να ελέγξουν οι γονείς το παιδί και να τον κάνουν υπόλογο για τις πράξεις τους θα φέρει συγκρούσεις και άμυνα απο το παιδί προς το γονέα.
Καλό είναι οι γονείς να κρατήσουν απόσταση από την οποιαδήποτε κατάσταση και να αναρωτηθούν αν αξίζει να υπάρχουν συγκρούσεις ανάμεσα σε εκείνο και το παιδί. Αν αισθάνεστε ότι το πρόβλημα εξακολουθεί να υπάρχει αντιμετωπίστε το αργότερα αφού έχουν πέσει οι εντάσεις.
Κατανοήστε τις αιτίες
Προσπαθήστε να καταλάβετε τους πιθανούς λόγους που οδήγησαν το παιδί στην κατάσταση που βρίσκεται. Προσπαθήστε να δείτε τα πράγματα από την οπτική του παιδιού. Μιλήστε διεξοδικά μαζί του με τρόπο που δεν θα προκαλέσει νέες εντάσεις.
Εκφράστε ανοιχτά και με σαφήνεια το πώς βλέπετε τα πράγματα, αλλά δείξτε πως είστε ανοιχτοί και για κάθε είδους συζήτηση.
Εάν ένας έφηβος είναι θυμωμένος ή αναστατωμένος, πάρτε το πάντα στα σοβαρά. Η αναγνώριση του θυμού δεν αφορά την κατανομή ή την αποδοχή ευθυνών. Αρκεί να πείτε «λυπάμαι πολύ που αισθάνεσαι έτσι» και «τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω;».
Δώστε του χρόνο και χώρο
Καλό είναι να σεβαστείτε την ιδιωτικότητά του. Μην εμπλέκεστε στα προσωπικά του χωρίς να σας το ζητήσει, μην απαιτείτε να γνωρίζετε ό,τι συμβαίνει στη ζωή του και μην αγχώνεστε αν βλέπετε το παιδί σας προβληματισμένο, θυμωμένο ή ακόμη και θλιμμένο.
Δώστε του χρόνο και αφήστε το να επιλέξει τη στιγμή που εκείνο θεωρεί κατάλληλη για να μοιραστεί μαζί σας αυτά που τον απασχολούν.
Κοινή πολιτική
Μαμά και μπαμπάς, συμφωνήστε μεταξύ σας ώστε να έχετε κοινό τρόπο αντιμετώπισης απέναντι στον έφηβο ώστε να μην παρέχετε αντικρουόμενες απόψεις. Αυτό θα τον μπερδέψει περισσότερο καθώς τα όρια και οι κανόνες δεν θα είναι ξεκάθαροι.
Φροντίστε όμως να είστε προσιτοί ώστε το παιδί να αισθάνεται άνετα να συζητήσει μαζί σας τα πάντα ή σχεδόν τα πάντα.
Μην το παίρνετε προσωπικά
Είναι αναπόφευκτο ότι στους εφήβους δεν θα αρέσουν πάντα οι γονείς τους. Μην το παίρνετε κατάκαρδα. Το να είσαι γονιός δεν σημαίνει πάντα να είσαι αρεστός.
Να θυμάστε ότι δεν βρίσκεστε σε πόλεμο με το παιδί τους. Το παιδί δεν είναι εχθρός, όπως δεν είναι οι γονείς για το παιδί. Όταν ο έφηβος εκρήγνυται και θυμώνει, θα πρέπει να προσπαθήσετε να το βοηθήσετε να αποκτήσει πιο αποτελεσματικές τεχνικές διαχείρισης του θυμού. Μην πέσετε στην παγίδα του ποιος θα βγει νικητής από τη διαμάχη.
Δώστε το καλό παράδειγμα
Οι γονείς που συνδυάζουν την στοργή και την αγάπη με την ενθάρρυνση της αυτονομίας του παιδιού και απαιτούν από το παιδί τους μία ώριμη και υπεύθυνη συμπεριφορά οφείλουν και οι ίδιοι να αντιμετωπίζουν με ωριμότητα και ψυχραιμία τις δύσκολες καταστάσεις. Συμπεριφερθείτε με τον τρόπο που θέλετε να φέρεται το παιδί σας. Η συμπεριφορά σας καθορίζει κατά πολύ το πώς θα εξελιχθούν τα παιδιά σας ως ενήλικες αλλά και μετέπειτα ως γονείς.
Διαβάστε επίσης:
“Η κόρη μου μού ζήτησε το χάπι της επόμενης ημέρας”: Μιλώντας για σεξ με το παιδί σας στην εφηβεία
Εφηβεία: Το μυστικό για να «ξεκλειδώσετε» έναν δύσκολο teenager
Πώς να αντιμετωπίσω τις αλλαγές στο παιδί μου στην προεφηβεία και στην εφηβεία
3 φράσεις που πρέπει να λέτε στους εφήβους (και 4 που πρέπει να αποφεύγετε)!
