10+1 απλοί τρόποι για να μην κακομάθαίνετε το παιδί σας

H εφηβεία ομολογουμένως αποτελεί την πιο δύσκολη ηλικία ως προς διαχείριση από την πλευρά του γονέα αφού το παιδί αλλάζει, επηρεάζεται από διάφορες ορμόνες και διεκδικεί μια αυτονομία με έναν τις περισσότερες φορές μη λειτουργικό τρόπο.

από τη Βέρα Πάρδου

Για αυτό συναντάμε συμπεριφορές όπου ένα παιδί μπορεί να έχει ξαφνικά πολλά νεύρα ή να κλείνεται απότομα στον εαυτό του και οι γονείς καλούμαστε όχι απλώς να ανταπεξέλθουμε σε αυτή την κατάσταση αλλά να φερθούμε και με τον καλύτερο δυνατό τρόπο χωρίς να κατέχουμε και οδηγίες χρήσεως, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα οι γονείς πολλές φορές προκειμένου να γλιτώσουν γρκίνια, μουρμούρα και γενικότερα τους καυγάδες μέσα στο σπίτι να κάνουν όλα τα χατίρια στα παιδιά θεωρώντας πως έτσι θα αντιμετωπίσουν την εφηβεία.

Επειδή όμως αυτή η τακτική δεν φέρνει στην πραγματικότητα θετικά αποτελέσματα αποφασίσαμε να στραφούμε σε ορισμένους επαγγελματίες του χώρου οι οποίοι θα μπορούσαν να συμβουλεύσουν και να κατευθύνουν ώστε να εξελιχθούν όλα πολύ πιο ομαλά. Άλλωστε λάθος δεν αποτελεί να μην γνωρίζεις αλλά να μην ακούς πως όντως μπορείς να βελτιωθείς δεχόμενος ότι μέχρι τώρα δεν είχες και την πιο λειτουργική συμπεριφορά για ένα θέμα.  Πρώτα όμως είναι αναγκαίο να ορίσουμε την έννοια και κατ` επέκταση την κατάσταση, τι όντως σημαίνει κακομαθαίνω το παιδί μου; Σύμφωνα με τον ειδικό Hank Olwell είναι όταν οι γονείς επικεντρώνονται στην ευτυχία του παιδιού τους κάνοντας τα πάντα για αυτήν και μην αφήνοντας το να παλέψει μόνο του για ορισμένα πράγματα. Οι γονείς υποκινούμενοι από το συναίσθημα της αγάπης πιστεύουν ότι κάνουν το καλύτερο για το παιδί τους ενώ στην πραγματικότητα εκείνο γίνεται πιο ανασφαλές και ανήσυχο αφού δεν μαθαίνει να διεκδικεί και άρα να πιστεύει στον εαυτό του.

Μέσα από αυτή την διαδικασία το παιδί ανακαλύπτει το αίσθημα της καθυστερημένης ικανοποίησης και μαθαίνει να ζει με αυτό. Γεγονός πολύ σημαντικό για την μελλοντική του πορεία αφού συνειδητοποιεί σταδιακά ότι όλα στη ζωή έρχονται με τον δικό τους ρυθμό αναλόγως πόσο θα κοπιάσεις κάθε φορά για αυτά. Επομένως το αποτέλεσμα γεμίζει ικανοποίηση τον άνθρωπο που προσπαθεί, πράγμα που χρειάζεται να διδάξουμε στα παιδιά ώστε να ξέρουν να κοπιάζουν και να αναμένουν την ανταμοιβή. Μάλιστα ο Carl Pickhardt, συγγραφέας του βιβλίου:
«Surviving Your Child’s Adolescence: How to Understand and Even Enjoy the Rocky Road to Independence» διέκρινε και κατέγραψε τις γονεικές εκείνες συμπεριφορές που δεν βοηθούν τους εφήβους και ίσως τους εγκλωβίζουν σε έναν φαύλο κύκλο χωρίς την ομαλή ανάπτυξη που έχουν ανάγκη. Με βάση λοιπόν όλα τα παραπάνω προέκυψε μια λίστα με συμπεριφορές και ενέργειες που θα ήταν καλό να αποφεύγονται από τους γονείς ώστε να βοηθήσουν ειλικρινά το παιδί τους. Ταυτίζεστε άραγε με κάποιο χαρακτηριστικό της λίστας;

1. Τους επιτρέπετε να μην ολοκληρώσουν το διάβασμα τους

Πράγματι όλοι έχουμε απορήσει που στο καλό θα μας φανεί αυτό χρήσιμο στο μέλλον όταν μαθαίναμε κάτι για το σχολείο αλλά δεν το προσπερνούσαμε ούτε το αφήσαμε μισοτελειωμένο. Είναι απαραίτητο ο έφηβος στο σπίτι να αντιληφθεί πως κάποιες φορές χρειάζεται απλώς να μάθουμε να πειθαρχούμε και να έχουμε συνέπεια γιατί στο μέλλον δεν θα είναι χρήσιμες όλες οι πληροφορίες στη δουλειά αλλά θα είναι ανάγκη να τις ακούσει. Η ολοκλήρωση της μελέτης τους σχετίζεται με την εργασιακή ηθική που επιθυμούμε να αναπτύξουν καθώς και με την αίσθηση ελέγχου. Αφού αναγνωρίζουν το πρόγραμμα μαζί με τις υποχρεώσεις τους και χρειάζεται να είναι όλα ρυθμισμένα ώστε σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα να παραδώσουν τις ασκήσεις τους. Μην τους επιτρέπετε να αφήνουν κάτι απλώς γιατί βαριούνται.

2. Καθαρίζετε εσείς αντί για εκείνα το δωμάτιο τους

Ο  Pickhardt ισχυρίζεται πως η εφηβεία κουβαλάει μια ακαταστασία και μια αποδιοργάνωση ίσως γιατί αυτές οι έννοιες είναι αρκετά συνδεδεμένες με την επανάσταση και ο έφηβος μέσα του νιώθει ένας μικρός επαναστάτης. Το ζητούμενο όμως είναι να καταλάβει πως κάποιες δουλειές πρέπει να γίνονται και εκείνος χρειάζεται να συμμορφώνεται με τους κανόνες και τα όρια εκείνων που ζουν μαζί στον ίδιο χώρο. Το παιδί καλλιεργεί μέσα του έτσι την αίσθηση του σεβασμού.

3. Δεν βοηθούν στο σπίτι

Είναι σημαντικό να αντιληφθείτε όλοι, γονείς και έφηβοι, πως μπορείτε ταυτόχρονα να αποτελείτε μια οικογένεια και να συγκατοικείτε. Τα παιδιά δεν μπορούν να περιμένουν τα πάντα μονίμως από εσάς, δείξτε τους με τον τρόπο σας ότι είναι απαραίτητο να πηγαίνουν τα πιάτα στο νεροχύτη ή να τοποθετούν απευθείας τα ρούχα στον κάδο για τα άπλυτα. Ναι, στην αρχή θα είναι δύσκολο αλλά μόνο όποιος πιέζει έχει αποτέλεσμα και μετά θα σας ευγνωμονούν καθώς θα ξέρουν πως να αντιδράσουν όταν μείνουν μόνοι τους.

4. Απουσιάζουν από οικογενειακές συγκεντρώσεις

Ο έφηβος απομυθοποιεί τα πάντα και είναι η στιγμή στη ζωή του που αρχίζει για πρώτη φορά να γκρεμίζεται το για πάντα. Για αυτό η οικογένεια όχι μόνο χρειάζεται να είναι δίπλα του αλλά και να τον παρακινεί να συμμετέχει σε κοινές δραστηριότητες. Οφείλει με τον τρόπο της να τον κάνει να καταλάβει πως η οικογένεια θα είναι μονίμως δίπλα του και θα τον στηρίζει.

5. Έχουν απεριόριστο χρόνο μπροστά στην οθόνη

Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο πως το υπεριώδες φως που αλληλεπιδρά με το οπτικό νεύρο δημιουργεί την ψευδαίσθηση πως ο χρήστης δεν νυστάζει και έχει περάσει μόνο λίγα λεπτά μπροστά από τον υπολογιστή του. Για αυτό δυστυχώς είναι πολύ συχνό το φαινόμενο του εθισμού και ειδικά στις εφηβικές ηλικίες. Από αυτό ορμώμενοι οι γονείς είναι υπεύθυνοι για την προστασία τους και για την επιβολή κανόνων σχετικά με τη χρήση και την ώρα της. Μπορείτε να ελέγξετε από το κινητό σας τι συμβαίνει στις υπόλοιπες συσκευές και ως ακραία λύση σε ακραία κατάσταση θα είναι να κλείνετε την παροχή ρεύματος στο διαδίκτυο. Ένας άνθρωπος είναι πολλά παραπάνω από όσα προβάλλει σε μια οθόνη και είναι ανάγκη να το γνωρίζει αυτό ο έφηβος που μεγαλώνετε.

6. Δεν τα προτρέπετε στον εθελοντισμό

Ίσως η μόνη λύση όταν το παιδί σας δεν ακούει κανέναν, βρίσκεται στη φάση της επανάστασης και σας πάει για όλα κόντρα κατηγορώντας σας συνεχώς για τα πάντα να είναι η κοινωνική προσφορά. Όταν βρεθεί σε ένα πλαίσιο οργανωμένο με κανόνες και δυναμική που στηρίζει τον συνάνθρωπο αμέσως θα χαλαρώσει, θα αισθανθεί χρήσιμος και απαραίτητος και θα καταλάβει πως δεν αρκούν οι φωνές και η κριτική για να γίνει μια αλλαγή.

7. Δεν τα ωθείτε στην αποταμίευση

Τα χρήματα θα αποτελέσουν από τους σημαντικότερους παράγοντες στη ζωή του παιδιού για αυτό οφείλει όταν έρθει η ώρα να ξέρει πως να τα διαχειρίζεται. Ο μόνος τρόπος λοιπόν για αυτή την αντιμετώπιση είναι να του μιλήσετε ανοιχτά για τα χρήματα, πόσο εύκολα σκορπίζονται και πόσο δύσκολα μαζεύονται. Να του αγοράσετε έναν κουμπαρά και να θέσετε όλοι μαζί έναν στόχο που θα επιτευχθεί μόλις μαζευτεί το ανάλογο ποσό.

8. Δεν χτίζουν χαρακτήρα

Όταν προστατεύτε συνεχώς τα παιδιά από οτιδήποτε μπορεί να συμβεί τα εμποδίζετε από το να δοκιμαστούν να φάνε τα μούτρα τους και να προσπαθήσουν ξανά. Τους δείχνετε πως όλα έρχονται εύκολα και δεν χρειάζεται να κουραστούν. Με αποτέλεσμα στο μέλλον να φεύγουν από δουλείες με τεράστια ευκολία καθώς η παραίτηση μόλις εργοδότης υψώσει τη φωνή του είναι μονόδρομος. Οι έφηβοι έχουν κριτική ικανότητα ώστε να γνωρίζουν μέχρι που μπορούν και για πόσο, για αυτό οι γονείς χρειάζεται να τους δώσουν χώρο ώστε να καλλιεργήσουν την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση τους. Άλλωστε είσαι πραγματικά μόνο αυτό που πιστεύεις βαθιά μέσα σου.

9. Δεν συσχετίζονται

Ο κόσμος δεν αποτελείται μόνο από άτομα ίδιας ηλικίας για αυτό είναι πολύ σημαντικό να μάθουν οι έφηβοι να συνομιλούν και να επικοινωνούν με φίλους των γονιών τους και μεγαλύτερους τους. Βοηθάει στην κοινωνικοποίηση τους, στην εξάσκηση αυτής και κυρίως γιατί δεν μπορείς να ξέρεις ποια γνωριμία θα σου χρησιμεύσει και που.

10. Έχετε παραμελήσει τον εαυτό σας

Η αυτό- φροντίδα δεν αποτελεί απλώς επιλογή αλλά ανάγκη για την λειτουργική ανάπτυξη του εφήβου σας. Αν δεν είστε καλά δεν θα μπορέσετε να καταφέρετε κανένα από τα παραπάνω και θα αισθάνεστε συνεχώς μια αγωνία, την οποία θα μεταδίδετε στα παιδιά σας. Έχει αποδειχτεί εξάλλου ευτυχισμένοι γονείς μεγαλώνουν ευτυχισμένα παιδιά, που εστιάζουν στο θετικό έστω και αν είναι μόνο ένα.

11. Δεν βάζετε όρια

Οι έφηβοι έχουν ανάγκη από περιορισμούς και όρια ακόμα και αν εκείνοι τη δεδομένη στιγμή δεν το συνειδητοποιούν.  Ένα λοιπόν εφαρμόσετε μια τιμωρία, δεν πρέπει να λυγίστε μόλις εκείνα αρχίσουν να αισθάνονται άσχημα και να δείχνουν κάπως μετανιωμένοι γιατί θα δώσετε στο παιδί σας διπλά και μπερδεμένα μηνύματα. Η τιμωρία θα τελειώσει στην προκαθορισμένη ώρα της χωρίς να έχετε επέμβει ώστε να γίνει κατανοητό πως οι ευθύνες δεν εξαφανίζονται και ακόμη και ως έφηβοι αν ευθύνεστε θα τις αναλάβετε.

Ο έφηβος είναι ένα παιδί τρομαγμένο στην ιδέα ότι μεγαλώνει ενώ παράλληλα επιθυμεί να κατακτήσει τον κόσμο. Οι γονείς χρειάζεται να το συνειδητοποιήσουν αυτό και όντας δίπλα του να τον στηρίζουν καθώς δεν θα τα παρατά και θα τον κατακτάει, χωρίς όμως να τον φέρουν εκείνοι στα πόδια του.