Αντωνία Αράχωβα: Η τέως διευθύντρια της Εθνικής Βιβλιοθήκης & υποψήφια ευρωβουλευτής αποκαλύπτει τα "υλικά" ενός καλού παιδικού βιβλίου!

Δημοσιεύθηκε στις

Αντωνία Αράχωβα: Η τέως διευθύντρια της Εθνικής Βιβλιοθήκης & υποψήφια ευρωβουλευτής αποκαλύπτει τα "υλικά" ενός καλού παιδικού βιβλίου!

Έχει διατελέσει διευθύντρια στην  Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος όπου συνεχίζει και εργάζεται, είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Διεθνούς Ένωσης Βιβλιοθηκών (IFLA) - η μόνη Ελληνίδα που εκλέχτηκε στα 90 χρόνια της λειτουργίας της- και εκπρόσωπός της στην Επιτροπή Media and Information Literature στην UNESCO και φυσικά είναι και η ίδια λάτρης της ανάγνωσης και των βιβλίων. Μια μέρα σαν τη σημερινή, την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου, φιλοξενούμε στο all4mama τον πλέον κατάλληλο άνθρωπο για το βιβλίο, την Τόνια Αράχωβα.


Η Τόνια Αράχωβα είναι μια δυναμική και δραστήρια γυναίκα με ανησυχίες και πολλή μα πολλή όρεξη για δουλειά με στόχο το κοινό καλό. Η ίδια  μιλά στο all4mama με πάθος  για το παιδικό βιβλίο της σημερινής εποχής και των παιδικών της χρόνων, για την πρόσφατη απονομή βραβείων παιδικού βιβλίου, αλλά και για την πρόκληση να είναι υποψήφια ευρωβουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία.

All4mama: Τι έχει αλλάξει στο παιδικό βιβλίο με το πέρασμα των χρόνων;

Τ. Α.: Οι αλλαγές στο παιδικό βιβλίο σχετίζονται άμεσα με τους δημιουργούς, τις ιστορικές περιόδους, την οικονομική συγκυρία, το πολιτισμικό περιβάλλον και βέβαια με τους αναγνώστες και την τεχνολογία. Η εξέλιξη αυτή είναι λογική και οι διαφοροποιήσεις αναμενόμενες αν αναλογιστούμε αυτούς τους παράγοντες. Ο ποιοτικός, όμως, παρανομαστής παραμένει ο πιο σοβαρός κριτής καθώς ένα καλό παιδικό βιβλίο συνεχίζει στο πέρασμα των χρόνων να είναι καλό.

All4mama: Στη σημερινή εποχή τα παιδιά διαβάζουν βιβλία; 

Τ. Α.: Αν και πάντα προσπαθώ να αποφεύγω τις γενικεύσεις, οφείλω να απαντήσω ότι τα παιδιά, στην πλειοψηφία τους σήμερα δε διαβάζουν όσο θα θέλαμε. Η τεχνολογία, ο λεγόμενος «πολιτισμός της εικόνας», το tablet, το laptop λειτούργησαν ανασταλτικά στην επαφή του παιδιού με το βιβλίο και μάλιστα ούτε με το ηλεκτρονικό e-book. Η δύναμη της κινητής μεταφερόμενης πραγματικότητας μέσα από την οθόνη της φορητής ηλεκτρονικής συσκευής επέδρασε ανασταλτικά στην επαφή με το βιβλίο. Βέβαια, ευθύνη δεν έχει η τεχνολογία, αλλά ο τρόπος χρήσης της και εκεί καλό ήταν να εστιάσουμε.

All4mama: Τι αναζητά ένα παιδί σε μια ιστορία; Να το διδάξει ή να το διασκεδάσει;

Τ.Α: Όλοι μας έχουμε υπάρξει παιδιά. Τα βιβλία περιγράφουν κόσμους μέσα από τις ιστορίες που αφηγούνται είτε μέσω της συγγραφής είτε μέσω της εικονογράφησης. Για τα παιδιά η εξερεύνηση αυτών των κόσμων μοιάζει με ένα ωραίο παιχνίδι. Τα επιτυχημένα βιβλία είναι εκείνα που περνούν τα νοήματα, τις αξίες και τα διδάγματα χωρίς να διδαχίζουν, αλλά με τρόπο υποδόριο, φυσικό και αόρατο και εκεί ακριβώς έγκειται η επιτυχία ενός καλού βιβλίου.

All4mama: Τι ρόλο παίζουν οι γονείς στο να αγαπήσουν τα παιδιά τους τα λογοτεχνικά βιβλία;

Τ.Α.: Η οικογένεια είναι το ασφαλές περιβάλλον για το παιδί και οι γονείς πρώτα απ’ όλα με το παράδειγμά τους ως ενεργοί αναγνώστες και κατά δεύτερον με την ώθηση των παιδιών προς την φιλαναγνωσία, διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη σχέση που οικοδομούν τα παιδιά με το βιβλίο. Ξέρετε, μου αρέσει που έχει επανέλθει στη λεγόμενη «μόδα» η αγορά ως δώρου ενός βιβλίου. Αποτελούσε κλασική αξία και κατά τη γνώμη μου αποτελεί και θα αποτελεί. Οι γονείς φέρνοντας σε επαφή το παιδί με το βιβλίο, του καλλιεργούν ανεπαίσθητα και την αγάπη του γι’ αυτό. Και αυτή η αγάπη αν οικοδομηθεί σωστά, κρατά για μία ζωή.

 

Αντωνία Αράχωβα: Η τέως διευθύντρια της Εθνικής Βιβλιοθήκης & υποψήφια ευρωβουλευτής αποκαλύπτει τα "υλικά" ενός καλού παιδικού βιβλίου!

 

All4mama: Τι θα συμβουλεύατε τους γονείς ως προς τους τρόπους ανάγνωσης και τη χρήση ενός παιδικού βιβλίου;

Τ.Α.: Κατ’ αρχάς να διαβάζουν οι ίδιοι βιβλία. Η εικόνα μιας μητέρας που η ίδια διαβάζει, πηγαίνει στη βιβλιοθήκη και επισκέπτεται βιβλιοπωλεία, αποτελεί το πιο ισχυρό μήνυμα για τη σχέση του παιδιού με το βιβλίο. Η ίδια η χρήση του παιδικού βιβλίου από τον γονέα καλό είναι να γίνεται κατά το δυνατόν πυκνότερα σε συχνότητα και σε καθημερινή βάση, ώστε το παιδί να θεωρήσει το βιβλίο μέρος της καθημερινότητάς του. Έτσι, το παιδί αποκτά δεσμούς με το βιβλίο που ισχυροποιούνται στο πέρασμα του χρόνου.

All4mama: Το Σάββατο 30 Μαρτίου, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, έγινε η απονομή των βραβείων παιδικού βιβλίου. Με ποια κριτήρια γίνονται οι βραβεύσεις;

Τ.Α.: Είμαστε εξαιρετικά ικανοποιημένοι ως κριτική επιτροπή για την ποιότητα των παιδικών βιβλίων που εκδόθηκαν το 2018. Πολύ καλά βιβλία, εμπνευσμένοι συγγραφείς, εξαιρετικοί εικονογράφοι, άρτιες εκδόσεις. Μάλιστα, κατά κοινή ομολογία όλων των μελών της κριτικής επιτροπής, ήταν πολύ δύσκολο για μας να καταλήξουμε στο ένα στο οποίο θα απενέμετο το βραβείο και θα πρέπει να σας αποκαλύψω ότι υπήρχαν περιπτώσεις που η ψηφοφορία ήταν 6-5. Τα κριτήρια είναι πολλά και συγκεκριμένα. Σε αυτό, όμως, που δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή είναι, ανάλογα βέβαια και με την κατηγορία, το θέμα, η χρήση της γλώσσας, οι αφηγηματικές τεχνικές και κυρίως το μήνυμα και η αισθητική. Ο ποιοτικός παράγων και η παιδική ψυχή είναι οι ακλόνητοι άξονες.

All4mama: Τι θεματολογία είχαν τα βιβλία που βραβεύτηκαν;

Τ.Α.: Η θεματολογία ήταν ποικίλη. Άλλωστε, τα βιβλία χωρίζονται σε 7 κατηγορίες ανάλογα, για παράδειγμα, με την εικονογράφηση, την ηλικία στην οποία αναφέρονται, αν έχουν στόχο την παροχή γνώσεων. Θα ήθελα να τονίσω ότι όλα τα βιβλία της βραχείας λίστας που ανακοινώσαμε στις 15 Μαρτίου είναι εξαιρετικά και τα προτείνουμε ανεπιφύλαχτα.

All4mama:  Η ενήλικη λογοτεχνία ή η παιδική είναι πιο απαιτητική κατά τη γνώμη σας;

Τ.Α.: Η λογοτεχνία είναι απαιτητική σε κάθε μορφή της και για οποιαδήποτε ηλικία. Η ευθύνη, όμως, του συγγραφέα ενός παιδικού βιβλίου είναι κατά τι μεγαλύτερη, γιατί ο αποδέκτης της ιστορίας του, του μηνύματός του, της αισθητικής του είναι ένα παιδί και στα παιδιά απαγορεύεται η οποιαδήποτε έκπτωση στην ποιότητα και η παρέκκλιση από τα μηνύματα του ανθρωπισμού και από τις αληθινές αξίες.

All4mama: Είναι η ανάγνωση ένα θεραπευτικό ταξίδι;

Τ.Α.: Για μένα που έχω μεγαλώσει και εργάζομαι μέσα στα βιβλία, η ανάγνωση είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μου. Δεν θα μπορούσα να σκεφτώ τον εαυτό μου διαφορετικά. Επιτρέψτε μου να πω ότι είναι η μοναδική μου εξάρτηση και ναι είναι ένα ταξίδι που σε βοηθά να αποκτάς καλύτερη γνωριμία με τον εαυτό σου και καλύτερη γνώση της πραγματικότητας. Σε εξοπλίζει με γνώσεις και συναισθήματα και σου ανοίγει ορίζοντες, άρα είναι και θεραπευτικό.

All4mama: Όταν ήσασταν κι εσείς παιδί είχατε κάποιο αγαπημένο παιδικό βιβλίο; Κι αν ναι, το έχετε κρατήσει στη βιβλιοθήκη σας;

Τ.Α.: Ξέρετε η γκρίνια στο σπίτι μου είναι «πού θα τα βάλουμε όλα αυτά τα βιβλία που αγοράζεις;», γιατί κρατώ και σχεδόν όλα τα βιβλία των παιδικών μου χρόνων με τα χαρτάκια με τις σημειώσεις μου ανάμεσα στις σελίδες τους. Τα αγαπώ όλα, γιατί το καθένα με συνδέει με το προσωπικό μου παρελθόν, με στιγμές που έζησα διαβάζοντάς τα. Είναι δύσκολο να ξεχωρίσω κάποιο, αλλά αναμφίβολα από τα πιο αγαπημένα μου είναι «Ο Μικρός Πρίγκηπας» του συγγραφέα, πιλότου και δημοσιογράφου Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ. Η αγαπημένη μου μάλιστα φράση: "Είναι πολύ απλό: δε βλέπει κανείς καλά παρά μόνο με την καρδιά. Το ουσιώδες είναι αόρατο για τα μάτια". Φαινομενικά προορίζεται για τους μικρούς αναγνώστες, αλλά κατά βάθος απευθύνεται στους μεγάλους, διδάσκοντας ότι η φιλία και η αγάπη είναι τα απαραίτητα συστατικά στοιχεία της ζωής.

 

Αντωνία Αράχωβα: Η τέως διευθύντρια της Εθνικής Βιβλιοθήκης & υποψήφια ευρωβουλευτής αποκαλύπτει τα "υλικά" ενός καλού παιδικού βιβλίου!

 

All4mama: Τι σας κινητοποίησε να αποδεχθείτε την πρόταση να είστε υποψήφια ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας;

Τ.Α.: Ήταν μία τιμητική πρόταση προς μία γυναίκα που δεν είμαι επαγγελματίας πολιτικός, αλλά μία εργαζόμενη που αντιμετωπίζει με υπευθυνότητα, σεβασμό και ειλικρίνεια τους ανθρώπους. Δεν θα ενεπλάκην με την πολιτική αν δεν είχα περάσει μέσα από τη διαδικασία του Μητρώου Στελεχών που είναι μία καινοτόμος και πρωτόγνωρη για τα ελληνικά δεδομένα διαδικασία αξιολόγησης που εμπνεύστηκε και εφήρμοσε ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας με απαρέγκλιτο κανόνα την αντικειμενικότητα. Για μένα η έννοια της αξιοκρατίας είναι καίρια. Ήταν, επομένως, ιδιαίτερα τιμητικό από τα 4.000 περίπου άτομα που πέρασαν από τη διαδικασία του Μητρώου, να κριθώ η κατάλληλη για υποψήφια ευρωβουλευτής. Έχοντας θητεύσει για μία πενταετία ως συνεργάτης ευρωβουλευτού, γνωρίζω τις διαδικασίες, τους κανονισμούς και τον τρόπο λειτουργίας του ευρωκοινοβουλίου και θεωρώ ότι οι σπουδές μου κλασσικής φιλολογίας, δημόσιας διοίκησης και δημόσιας πολιτικής από τα τμήματα διεθνών και ευρωπαϊκών σπουδών και οικονομικής επιστήμης του οικονομικού πανεπιστημίου καθώς και πολιτικής επικοινωνίας αποτελούν εφόδια για να αντεπεξέλθω με επιτυχία. Μάλιστα, σε πρόσφατες εκλογές του ΕΝΑΜ (European Network of American Alumni Associations) που καλύπτει 54 χώρες στην Ευρασία που αντιπροσωπεύουν 400.000 άτομα, επικράτησα με 70% έναντι 30% του Γερμανού υποψηφίου. Παράλληλα, είμαι της άποψης ότι όσοι θέλουμε να αλλάξουμε την παρούσα κατάσταση, πρέπει να εκτεθούμε στον κόσμο και όχι να ασκούμε κριτική από την θαλπωρή του καναπέ μας. Είμαι άνθρωπος της πράξης και της δράσης, της μετριοπάθειας και της ευγένειας αλλά και της μαχητικότητας για ένα καλύτερο μέλλον μέσα στην Ευρώπη για τη χώρα μας.

All4mama: Πώς σκοπεύετε να αξιοποιήσετε την εμπειρία που έχετε στο χώρο του πολιτισμού όταν εκλεγείτε τελικά στην Ευρωβουλή;

Τ.Α.: Ο πολιτισμός για την Ελλάδα είναι η βαριά της βιομηχανία που δυστυχώς παραμένει ανεπαρκώς αξιοποιήσιμη αποσυνδεδεμένη από την οικονομία και την ανάπτυξη. Στο Ευρωκοινοβούλιο, με την εμπιστοσύνη των πολιτών, θα αναδείξω αυτά τα θέματα δεδομένου ότι ο πολιτισμός είναι άμεσα συνυφασμένος με αποφάσεις για την ποιότητα ζωής και οι αποφάσεις του ευρωκοινοβουλίου επηρεάζουν κατά 75% περίπου την καθημερινότητά μας ως Έλληνες πολίτες. Η εμπειρία μου σε διοικητικές θέσεις σε τομείς πολιτισμού στην Ελλάδα και στο εξωτερικό είναι πολύτιμη για την υπεράσπιση των εθνικών θέσεων μέσα από τη ρεαλιστική ματιά των εφαρμοσμένων πολιτικών που έχει ανάγκη η Ελλάδα και η Ευρώπη.

All4mama: Πώς πιστεύετε ότι μπορούν οι γυναίκες να «γράψουν» στο Ευρωκοινοβούλιο;

Τ.Α.: Το Ευρωκοινοβούλιο των 751 ευρωβουλευτών χρειάζεται ικανό αριθμό άξιων εκπροσώπων που να τιμούν το έργο τους και να εργάζονται με υπευθυνότητα, ήθος και ανιδιοτέλεια για το καλό της χώρας τους και της Ευρώπης. Πιστεύω στους άξιους ανθρώπους ανεξαρτήτως φύλου, αλλά ως γυναίκα πιστεύω ακράδαντα ότι οι γυναίκες που διαθέτουν συγκρότηση, μαχητικότητα, ενθουσιασμό και αυταπάρνηση, ιδιαίτερα στις επερχόμενες ευρωεκλογές είναι περισσότερο απαραίτητες από ποτέ και θα επαναλάβω τη ρήση του Λαμαρτίνου «υπάρχει μία γυναίκα στην αρχή των μεγάλων πραγμάτων».

 

 

 

 

tags:


tags: