Αναγνώριση της ιδιότητας του γονέα: ίσα δικαιώματα για τα παιδιά ζητά το Κοινοβούλιο

• Η ιδιότητα του γονέα που θεμελιώνεται σε ένα κράτος μέλος της ΕΕ θα πρέπει να αναγνωρίζεται αυτόματα σε ολόκληρη την ΕΕ
• Η μη αναγνώριση να είναι δυνατή μόνο για αυστηρά καθορισμένους λόγους και μετά από κατά περίπτωση αξιολόγηση για την πρόληψη των διακρίσεων
• Νέο ευρωπαϊκό πιστοποιητικό γονικής ιδιότητας για τη μείωση του κόστους και της γραφειοκρατίας

Το Κοινοβούλιο στήριξε την Πέμπτη την αναγνώριση της ιδιότητας του γονέα σε ολόκληρη την ΕΕ, ανεξάρτητα από τον τρόπο σύλληψης, γέννησης ή το είδος της οικογένειας του παιδιού.
Με 366 ψήφους υπέρ, 145 κατά και 23 αποχές, οι ευρωβουλευτές στήριξαν το σχέδιο νομοθεσίας που θα διασφαλίσει ότι όταν η ιδιότητα του γονέα θεμελιώνεται σε ένα κράτος μέλος της ΕΕ, θα αναγνωρίζεται και από τα υπόλοιπα κράτη μέλη. Στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι τα παιδιά απολαύουν των ίδιων δικαιωμάτων βάσει εθνικού δικαίου όσον αφορά την εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη, την επιμέλεια ή την κληρονομική διαδοχή.

Καμία αλλαγή στο εθνικό οικογενειακό δίκαιο

Όσον αφορά την καθιέρωση της ιδιότητας του γονέα σε εθνικό επίπεδο, τα κράτη μέλη θα είναι σε θέση να αποφασίσουν αν θα αποδέχονται π.χ. την παρένθετη μητρότητα, αλλά θα υποχρεούνται να αναγνωρίζουν τη γονική ιδιότητα που έχει συσταθεί σε άλλη χώρα της ΕΕ, ανεξάρτητα από τον τρόπο σύλληψης, γέννησης ή το είδος της οικογένειας του παιδιού. Τα κράτη μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να μην αναγνωρίζουν την ιδιότητα του γονέα εάν αυτή είναι προδήλως ασύμβατη με τη δημόσια τάξη, αν και αυτό θα είναι δυνατό μόνο σε αυστηρά καθορισμένες περιπτώσεις. Κάθε περίπτωση θα πρέπει να εξετάζεται μεμονωμένα, ώστε να διασφαλίζεται ότι δεν υπάρχουν διακρίσεις, π.χ. εις βάρος παιδιών γονέων του ιδίου φύλου.

Ευρωπαϊκό Πιστοποιητικό Γονικής Ιδιότητας

Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν επίσης τη θέσπιση του ευρωπαϊκού πιστοποιητικού γονικής ιδιότητας, με στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας και τη διευκόλυνση της αναγνώρισης της ιδιότητας του γονέα στην ΕΕ. Το πιστοποιητικό δεν θα αντικαταστήσει τα εθνικά έγγραφα, αλλά θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντί αυτών και θα είναι προσβάσιμο σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες και σε ηλεκτρονική μορφή.

Δηλώσεις

«Κανένα παιδί δεν πρέπει να υφίσταται διακρίσεις λόγω της οικογένειας στην οποία ανήκει ή του τρόπου γέννησής του. Επί του παρόντος, τα παιδιά μπορεί να χάσουν τους γονείς τους, από νομική άποψη, όταν μετακινούνται σε άλλο κράτος μέλος. Αυτό είναι απαράδεκτο. Με αυτή την ψηφοφορία, είμαστε πιο κοντά στο να διασφαλίσουμε ότι εάν κάποιος είναι γονιός σε ένα κράτος μέλος, θα συνεχίσει να είναι γονιός σε όλα τα κράτη μέλη,», δήλωσε η εισηγήτρια Maria-Manuel Leitão-Marques (Σοσιαλιστές, Πορτογαλία)μετά την ψηφοφορία στην ολομέλεια.

Επόμενα βήματα

Μετά τη διαβούλευση με το Κοινοβούλιο, οι κυβερνήσεις της ΕΕ θα αποφασίσουν ομόφωνα σχετικά με την τελική μορφή των κανόνων.

Σχετικές πληροφορίες

Δύο εκατομμύρια παιδιά αντιμετωπίζουν επί του παρόντος τον κίνδυνο να βρεθούν σε μια κατάσταση στην οποία οι γονείς τους δεν αναγνωρίζονται ως τέτοιοι σε άλλο κράτος μέλος. Αν και το δίκαιο της ΕΕ επιβάλλει ήδη την αναγνώριση της ιδιότητας του γονέα στο πλαίσιο των δικαιωμάτων του παιδιού στην ΕΕ, αυτό δεν ισχύει για τα δικαιώματα του παιδιού βάσει του εθνικού δικαίου. Το Κοινοβούλιο ζήτησε τη διασυνοριακή αναγνώριση των υιοθεσιών το 2017 και εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πρωτοβουλία της Επιτροπής σε ψήφισμά του το 2022. Η πρόταση κανονισμού της Επιτροπής έχει ωςστόχο να καλύψει τα υφιστάμενα κενά και να διασφαλίσει ότι όλα τα παιδιά μπορούν να απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα σε κάθε κράτος μέλος.