Θηλασμός: Όσα χρειάζεται να ξέρετε (video)

Τα ευεργετικά οφέλη του θηλασμού λίγο πολύ τα γνωρίζουμε όλοι. Ο μητρικός θηλασμός είναι ο φυσικός τρόπος διατροφής του βρέφους, που του εξασφαλίζει την ιδανική αύξηση, ανάπτυξη και υγεία. Η απόφαση όμως, για το αν θα θηλάσετε το νεογέννητο παιδί σας είναι αποκλειστικά δική σας.

Επιμέλεια: Μαργαρίτα Αργυροπούλου

Το μητρικό γάλα είναι η φυσική και αδιαμφισβήτητα η ιδανικότερη τροφή για το μωρό και υπερέχει σε σύγκριση με όλα τα υπόλοιπα γάλατα που χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατά του.

Το μητρικό γάλα, σύμφωνα με έρευνες, περιέχει την ιδανική ποσότητα και ποιότητα θρεπτικών συστατικών:

Οι πρωτεΐνες του μητρικού γάλακτος είναι καλύτερες ποιοτικά από τις πρωτεΐνες του αγελαδινού. Περιλαμβάνουν κυρίως πρωτεΐνες που είναι περισσότερο εύπεπτες, σε σύγκριση με αυτές του αγελαδινού γάλακτος. Η κύρια πρωτεΐνη του μητρικού γάλακτος σπάνια προκαλεί αλλεργία στο μωρό, σε αντίθεση με την αντίστοιχη του αγελαδινού γάλακτος που ευθύνεται για την εμφάνιση της αλλεργίας στο γάλα αγελάδος στα βρέφη.

Οι υδατάνθρακες του μητρικού γάλακτος (π.χ., λακτόζη, ολιγοσακχαρίτες) επιδρούν ευεργετικά στη χλωρίδα του εντέρου του μωρού, προστατεύοντάς το από παθογόνους μικροοργανισμούς και από την εμφάνιση γαστρεντερίτιδας.

Τα λιπίδια του μητρικού γάλακτος απορροφώνται ευκολότερα σε σχέση με του αγελαδινού. Ορισμένα από αυτά (τα μακράς αλύσου πολυακόρεστα λιπαρά οξέα) βρίσκονται με φυσικό τρόπο μόνο στο ανθρώπινο γάλα και είναι πολύτιμα για τη φυσιολογική ανάπτυξη του νευρικού συστήματος και της όρασης του βρέφους.

Το μητρικό γάλα περιέχει μεγάλο αριθμό προστατευτικών παραγόντων (όπως αντισώματα, λακτοφερρίνη, λυσοζύμη, κυτταροκίνες) που δεν περιέχονται στο ξένο γάλα. Οι παράγοντες αυτοί μεταφέρονται από τη μητέρα στο μωρό και ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού του, αυξάνοντας σημαντικά την αντοχή σε ασθένειες (κυρίως λοιμώξεις).

Η σύσταση του μητρικού γάλακτος είναι απόλυτα προσαρμοσμένη στις ανάγκες του βρέφους. Μεταβάλλεται συνεχώς για να καλύψει τις ανάγκες του παιδιού που μεγαλώνει. Για παράδειγμα, η σύσταση του γάλακτος είναι διαφορετική:- ή όταν η μητέρα γεννά στους εννέα μήνες σε σχέση με τον πρόωρο τοκετό, - ή κατά τις πρώτες ημέρες (πρωτόγαλα: ιδιαίτερα πλούσιο σε πρωτεΐνες και προστατευτικούς  παράγοντες) σε σχέση με το γάλα μετά τις πρώτες 10 ημέρες από τον τοκετό (ώριμο γάλα), - ή στην αρχή (πλούσιο σε υδατάνθρακες – πιο υδαρές) σε σχέση με το τέλος (πλούσιο σε λίπος και πρωτεΐνες – πιο παχύρρευστο) του ίδιου θηλασμού.

Το μητρικό γάλα μεταφέρει αρώματα και γεύσεις από τη διατροφή σας στο παιδί. Αυτό βοηθάει στην ευκολότερη εξοικείωσή του με τις καινούριες τροφές που θα προστεθούν αργότερα στη διατροφή του. Μέσω του μητρικού γάλακτος ο οργανισμός του βρέφους αποκτά σταδιακά ανοχή στις τροφές που καταναλώνει η μητέρα και προστασία από την εμφάνιση αλλεργικών αντιδράσεων σε αυτές (μέσω της επαφής του εντέρου του με ίχνη των τροφών). Αυτός είναι ένας ακόμα λόγος που τα αποκλειστικά θηλάζοντα βρέφη συνιστάται να ξεκινούν τις συμπληρωματικές τροφές με τη συμπλήρωση του 6ου μήνα ζωής.

Συμβουλές για επιτυχή θηλασμό

Ακολουθήστε μερικές χρήσιμες συμβουλές από τους ειδικούς  και θηλάστε με επιτυχία:

Ενημερωθείτε για τον θηλασμό πριν γεννήσετε

Καλό θα ήταν να παρακολουθήσετε κάποια σεμινάρια θηλασμού πριν τον τοκετό κυρίως για να γνωρίζετε τι έχετε να αντιμετωπίσετε! Εκτός από τις μέλλουσες μανούλες που θα γίνουν μαμάδες για πρώτη φορά, τα σεμινάρια είναι σημαντικά ακόμη και για τις μανούλες που την πρώτη φορά δεν κατάφεραν να θηλάσουν.

Κατά την παραμονή σας στο νοσοκομείο ζητήστε βοήθεια

Όταν είστε στο νοσοκομείο, την κλινική ή σε κάποιο κέντρο τοκετού ρωτήστε την μαία για οποιαδήποτε απορία έχετε! Ζητήστε της να σας βοηθήσει το πρώτο διάστημα δείχνοντας σας ξανά και ξανά όλες τις κινήσεις που χρειάζεται να κάνετε. Φροντίστε να μην φύγετε με απορίες!  Άν οι περιστάσεις ευνοούν μπορείτε να ζητήσετε και rooming in για να εξοικιωθείτε ακόμη περισσότερο πριν πάτε στο σπίτι. Μη διστάσετε σε τίποτε: Ακόμη και οι πιο έμπειρες μαίες όταν γίνονται μανούλες για πρώτη φορά ζητούν κάποιες εξτρά οδηγίες.

Ακολουθήστε τη μέθοδο skin to skin

Aκόμη και αν η πολιτική της κλινικής στην οποία γεννήσατε δεν είναι αυτή, ωστόσο εσείς επιδιώξτε όσο το δυνατόν περισσότερη επαφή με το παιδί σας σώμα με σώμα.. Εάν δεν συντρέχουν ιατρικοί λόγοι φροντίστε να εξασφαλίσετε αυτήν την επαφή η οποία κρατάει ασφαλές το μωρό, σας συνδέει ακόμη περισσότερο και πάνω από όλα βοηθάει στον θηλασμό!

Βρείτε τη στάση θηλασμού που σας ταιριάζει

Οι ειδικοί λένε πώς αν η μαμά νιώθει άνετα κατά τη διάρκεια του θηλασμού το ίδιο άνετα θα νιώσει και το βρέφος. Μια από τις στάσεις που συστήνουν είναι να τοποθετήσετε την πλάτη σας στον καναπέ και να βάλετε τα πόδια πιο ψηλά. Ένα μαξιλάρι θηλασμού ή κάποιο στρωματάκι ασφαλώς και βοηθούν! Εσείς ωστόσο είστε αυτή που θα δοκοιμάσετε και θα επιλέξετε την στάση που σας ταιριάζει.

Ζητήστε από τον σύζυγο- σύντροφό σας να είναι κοντά σας

Μπορεί ο θηλασμός να αφορά μόνο την μαμά και το παιδί ωστόσο και ο πατέρας μπορεί να έχει ενεργό ρόλο. Πώς; Απλά με την φυσική του παρουσία και την αίσθηση της ασφάλειας που  προσφέρει. Ζητήστε του να είναι δίπλα σας κάποιες φορές την ώρα που θηλάζετε, κάνοντας εκείνος κάτι άλλο πχ διαβάζοντας ένα βιβλίο. Οι ειδικοί λένε πώς η μαμά νιώθει καλύτερα όταν ο μπαμπάς είναι στον χώρο ειδικά όταν εκείνη νιώθει απίστευτα κουρασμένη και χρειάζεται συμπαράσταση και συντροφιά.

To κεφαλάκι πίσω και πλάγια και το στόμα ανοικτό

Ένας από τους πιο σημαντικούς τρόπους για να βοηθήσετε το μωρό σας να θηλάσει πιο εύκολα είναι να τοποθετήσετε σωστά το κεφάλι του..Μπορείτε να το βοηθήστε βάζοντας του ένα μαξιλαράκι για σωστή στάση καθώς και μια κουβερτούλα για ανάλογη θερμοκρασία ( όχι φυσικά το καλοκαίρι)..

Να σκέφτεστε κοντά, κοντά, κοντά...

Οι ειδικοί λένε πως η επαφή στον θηλασμό ξεκινάει από τα μάτια και το δέρμα...Όσο πιο κοντινή επαφή έχετε με το μωρό σας τόσο λιγότερα προβλήματα δημιουργούνται στον θηλασμό! "Δεν βάζεις απλώς το στήθος σου στο στόμα του μωρού, αλλά φέρνετε τα κορμιά σας μαζί όσο πιο κοντά γίνετε"..Αυτή η επαφή βοηθάει το μωρό να ανοίξει ακόμη περισσότερο το στόμα του, να είναι πιο συνεργάσιμο και να νιώθει αυτήν τη βαθιά επαφή που χρειάζεται". Φυσικά είναι σημαντικό να το κοιτάτε τα μάτια, να του μιλάτε γλυκά και να νιώσετε υπέροχα αμφότεροι..

Φροντίστε για τη συχνότητα στα γεύματα και όχι για τη διάρκεια

Ένα από τα λάθη που κάνουν συχνά οι μαμάδες είναι ότι επικεντρώνονται στη διάρκεια και όχι στη συχνότητα.  Πολλές φορές κάθονται με τις ώρες θηλάζοντας και προσπαθώντας να κατεβάσουν περισσότερο γάλα χωρίς να έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ωστόσο είναι προτιμότερο να προσφέρουν το γάλα τους στα μικρά τους όποτε εκείνα το επιθυμούν ειδικά μέχρι να εδραιώσουν γαλουχία μέσα σε τακτά χρονικά διαστήματα κατά τη διάρκεια της ημέρας αλλά για λίγα λεπτά.

Επώδυνες θηλές: Μιλήστε στο γιατρό σας

Οι επώδυνες θηλές είναι κάτι τόσο κοινό στις νέες μητέρες που θηλάζουν. Το πρώτο διάστημα είναι φυσιολογικό οι μανούλες να έχουν κάποιο πόνο ή ευαισθησία που διαρκεί για μερικά δευτερόλεπτα, όταν το μωρό θηλάσει για πρώτη φορά. Αυτό όμως που δεν είναι απαραίτητο ή φυσιολογικό , είναι, όταν ο πόνος διαρκεί όλη την ώρα του θηλασμού. Εκεί μπορεί να φταίει το γεγονός ότι το μωρό δεν παίρνει στο στόμα του κανονικά το στήθος αλλά μόνο την άκρη της θηλής με αποτέλεσμα να την τραυματίζει. Για να ανακουφιστείτε κάντε επάλειψη στη θηλή είτε με το ίδιο σας το γάλα είτε με κάποια ειδική κρέμα.

Προσοχή: Οι επώδυνες θηλές μπορεί να σας απογοητεύσουν και να σας αποτρέψουν από το να θηλάσετε. Γι αυτό πρέπει να ζητήσετε τη βοήθεια ειδικού

Τηλεφωνήστε στη μαία ή σε γραμμές υποστήριξης θηλασμού όποτε χρειαστεί

Η αλήθεια είναι ότι σχεδόν όλες οι μαμούλες έχουν χρειαστεί βοήθεια κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Βεβαιωθείτε ότι έχετε εύκαιρο το τηλέφωνο της μαίας για ό,τι χρειαστείτε! Ακόμη σημειώστε κάπου τα τηλέφωνα από κάποιες γραμμές υποστήριξης μητρικού θηλασμού. Υπάρχουν πολλά κέντρα σε διάφορες περιοχές σε όλην την Ελλάδα. Μην περιμένετε να τα καταφέρετε όλα μόνες σας από την πρώτη εβδομάδα. Ζητήστε βοήθεια!

Θηλασμός: 5 σούπερ τροφές για να αυξήσετε την παραγωγή μητρικού γάλακτος!

Ήδη γνωρίζετε ότι η υγιεινή διατροφή είναι πολύ σημαντική όταν θηλάζετε, αλλά μπορείτε να πάτε ένα βήμα παραπέρα εστιάζοντας σε εγκεκριμένες τροφές από γιατρούς και πιστοποιημένους συμβούλους γαλουχίας.  Η κατανάλωση θρεπτικών σνακ μπορεί να κάνει τη διαφορά στην ποσότητα μητρικού γάλακτος που παράγετε. Μάθετε παρακάτω ποια είναι τα τρόφιμα που μπορούν να σας βοηθήσουν και φροντίστε να τα εντάξετε το συντομότερο στη διατροφή σας, όπως συμβουλεύουν οι Ειρήνη Πασχαλέρη, βιολόγος με ειδίκευση στη διατροφή και Νάσια Πασχαλέρη διαιτολόγος – Γεροντολόγος (MSc).

1. Βρώμη: θεωρείται η τροφή «κατασκευαστής» του μητρικού γάλακτος! Επίσης διατηρεί σταθερό το σάκχαρο του αίματος, κάτι το οποίονα επηρεάζει σημαντικά την παραγωγή γάλακτος.

2. Γαιδουράγκαθο: πώς να το χρησιμοποιήσετε; Το εκχύλισμα του γαϊδουράγκαθου μας δίνει την ουσία σιλυμαρίνη. Υπάρχουν ειδικές φόρμουλες που την περιέχουν και χρησιμοποιώντας τες από την πρώτη μέρα θηλασμού παρατηρούμε, βάση μελέτης, αύξηση παραγωγής γάλακτος!

3. Μάραθος: Τόσο το φυτό όσο και ο σπόρος του, το σέλινο, περιέχουν φυτοοιστρογόνα, τα οποία βοηθούν πολύ στην  παραγωγή γάλακτος. Επίσης βοηθάει πολύ στην μείωση κολικών του μωρού. Ο μάραθος είναι νόστιμος ωμός, προσθέτωντας απλά έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και βαλσαμικό ξύδι. Συνδυάζετε επίσης ωραία με πορτοκάλι και μέντα σε σαλάτα. Και ακόμη ταιριάζει πολύ με ψητό κοτόπουλο και ψάρι.

4. Σουσάμι: Με υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο, το σουσάμι είναι ένας από τους καλύτερους σπόρους για την αύξηση παραγωγής γάλακτος. Ένα φλιτζάνι σουσάμι περιέχει τη διπλή ποσότητα ασβεστίου από αυτήν που περιέχεται σε ένα φλιτζάνι γάλα.

5. Σπανάκι: περιέχει φυλλικό οξύ και πολλές βιταμίνες που είναι απαραίτητες για την σωστή ανάπτυξη του βρέφους και για την παραγωγή καλής ποιότητας γάλακτος.

Πότε απαγορεύεται ο θηλασμός;

Τα οφέλη του θηλασμού είναι μεγάλα. Κάποιες φορές όμως ο θηλασμός δυστυχώς απαγορεύεται.

Η Άννα Κονοβέση, μαία- ψυχοπροφυλάκτρια δίνει χρήσιμες συμβουλές, αν και για οτιδήποτε σας προβληματίζει ο καταλληλότερος να σας απαντήσει είναι ο γιατρός σας.

Μια μητέρα δεν μπορεί να θηλάσει αν έχει κάποια σοβαρή πάθηση, όπως αν πάσχει από aids, αν έχει προβλήματα με την καρδιά της ή κάποιο άλλο πρόβλημα στα νεφρά.

Επιτρέπεται όμως ο θηλασμός αν είναι φορέας αυστραλιανού αντιγόνου, αν δηλαδη έχει περάσει ηπατίτιδα Β και γίνει στο μωράκι ένας ορός και ένα εμβόλιο αμέσως μόλις γεννηθεί.

Επίσης απαγορεύεται στις περιπτώσεις που η μητέρα παίρνει φάρμακα κατά τη διάρκεια του θηλασμού, που μπορεί να βλάψουν το μωράκι όπως επίσης και σε όσες κάνουν χρήση ναρκωτικών ουσιών.

Τέλος απαγορεύεται όταν το βρέφος πάσχει από κάποια σπάνια νόσο του μεταβολισμού (γαλακτοζαιμία, φαινυλοκετονουρία). Οι παθήσεις αυτές εντοπίζονται έγκαιρα χάρη στον προγεννητικό έλεγχο που γίνεται όσο το νεογέννητο είναι στο μαιευτήριο οπότε η μητέρα ενημερώνεται άμεσα.

Όταν θηλάζετε επιτρέπεται να πίνετε λίγο καφέ. Είναι όμως προτιμότερο να αποφεύγετε τον στιγμιαίο καφέ, γιατί είναι τοξικός για το μωρό. Κάθε μωρό αντιδρά διαφορετικά στις ουσίες που κυκλοφορούν στο αίμα του.

Οπότε αν διαπιστώσετε ότι κάθε φορά που πίνετε καφέ το μωρό γκρινιάζει ή δεν κοιμάται καλά υπάρχει περίπτωση να οφείλεται στον καφέ που καταναλώσατε.

Ένα μεγάλο δώρο που μπορείτε να του χαρίσετε είναι να κόψετε το κάπνισμα και να το απαλλάξετε έτσι από 4000 περίπου ουσίες που περιέχει το τσιγάρο.

Τέλος ένα ποτήρι κρασί, τρεις-τέσσερις φορές την εβδομάδα δεν βλάπτει το μωρό σας γιατί ο τοξικός μεταβολίτης του αλκοόλ, η ακεταλδευδη , δεν ανιχνεύεται στο γάλα σε τόσο μικρές ποσότητες. Η μπύρα βοηθά στην παραγωγή γάλακτος αλλά προσοχή στην κατάχρηση.

Θηλασμός: 4 λανθασμένες οδηγίες που βλάπτουν το μητρικό θηλασμό

1η Λανθασμένη οδηγία

Μη θηλάζεις κατά τις πρώτες 2-3 ημέρες μετά τη γέννηση του παιδιού, γιατί δεν έχεις ακόμα γάλα

Η επιστημονική αλήθεια: Για να ξεκινήσει η γαλουχία, είναι σημαντικό ο θηλασμός να ξεκινήσει κατά την πρώτη ώρα από τη γέννηση του παιδιού και να συνεχιστεί ελεύθερα, συχνά, ανάλογα με τα σημάδια πείνας του παιδιού, κατά τις πρώτες κρίσιμες ημέρες. Όσο περισσότερο ερεθίσει το μωρό το στήθος, τόσο περισσότερο και πιο γρήγορα θα παραχθεί μητρικό γάλα (κανόνας της ζήτησης και προσφοράς). Αντίθετα, εάν αφήσουμε το στήθος της μαμάς χωρίς ερεθισμό για ώρες ή και για μέρες, όπως συχνά δυστυχώς γίνεται στα ελληνικά μαιευτήρια, η παραγωγή της μαμάς θα αδρανήσει και θα υπάρξει δυσκολία στο θηλασμό κατά την επιστροφή της στο σπίτι. Εξάλλου, το μητρικό πρωτόγαλα είναι σπουδαία τροφή και ένα πανίσχυρο εμβόλιο για το βρέφος, η μόνη τροφή που χρειάζεται το ανθρώπινο νεογέννητο κατά τα πρώτα του 24ωρα, λίγη, αλλά επαρκής και ανεκτίμητη.

2η Λανθασμένη οδηγία

Θήλασε 10 λεπτά από το ένα στήθος, έπειτα 10 λεπτά από το άλλο

Η επιστημονική αλήθεια: Κατά τις πρώτες κρίσιμες έξι εβδομάδες της γαλουχίας, το μωρό πρέπει να φτάνει στο στήθος, με σωστή τοποθέτηση και σύλληψή του, χωρίς καθόλου χρονικούς περιορισμούς. Η διάρκεια των γευμάτων αλλάζει ανάλογα με την πείνα του, τη διάθεσή του, την ώρα της ημέρας και τον επιτυχή ή όχι τρόπο ταίσματος. Δηλαδή, ένα μωρό που δεν έχει μάθει να καταπίνει γάλα στο στήθος ή δε βρίσκει γάλα, μπορεί να βρίσκεται για μία ώρα πάνω σε αυτό και να μην έχει φάει τίποτα. Ένα άλλο μωρό μπορεί να έχει μάθει πώς να θηλάζει, να βρίσκει άφθονο γάλα και να τελειώνει το γεύμα του μέσα σε πέντε λεπτά. Δεν μετράμε λοιπόν λεπτά της ώρας με το ρολόι, αλλά παρατηρούμε το παιδί μας. Καταπίνει; Πόσες φορές κατάπιε; Έχει γάλα στο στοματάκι του; Αδειάζει το στήθος μας; Φαίνεται χορτάτο και χαλαρωμένο στο τέλος; Η επιστήμη είναι κατηγορηματική: στο θηλασμό πετάξτε τα ρολόγια!

3η Λανθασμένη οδηγία

Θήλασε κι έπειτα δώσε στο παιδί «συμπλήρωμα» ξένου γάλακτος, ώστε να βεβαιωθείς ότι χόρτασε

Η επιστημονική αλήθεια: Χορήγηση «συμπληρώματος» προληπτικά, χωρίς να υπάρχει πραγματική ιατρική ένδειξη, εμποδίζει τις προσπάθειες της μητέρας να εγκαταστήσει το θηλασμό. Οποιαδήποτε ποσότητα ξένου γάλακτος πιει το βρέφος αφαιρεί από την παραγωγή γάλακτος της μαμάς, γιατί το μωρό δεν ζητάει από το στήθος την ποσότητα που θα έπρεπε, με αποτέλεσμα η μαμά τελικά να οδηγηθεί σε μειωμένη παραγωγή. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά αποκλειστικό θηλασμό των βρεφών μας για 6 μήνες. Ο,τιδήποτε άλλο όχι μόνο δεν είναι απαραίτητο αλλά και βλαπτικό, καταστροφικό για την επιτυχία της γαλουχίας.

4η Λανθασμένη οδηγία

Θήλασε το μωρό σου κάθε τρεις ή τέσσερις ώρες, όχι συχνότερα

Η επιστημονική αλήθεια: Η αλήθεια είναι ότι το στομάχι του μωρού είναι πολύ μικρό, το μητρικό γάλα εύπεπτο και η ανάγκες του μωρού για επαφή μεγάλες. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα περισσότερα φυσιολογικά μωρά ζητούν να ταιστούν κάθε 2 ώρες, αν βέβαια δεν τους δίνεται το δύσπεπτο ξένο γάλα. Επιπλέον, πολλά φυσιολογικά μωρά περνούν διαστήματα της ημέρας τρώγοντας σχεδόν συνεχώς ή με διάλλειμα μισής ώρας, κάτι εντελώς αναμενόμενο και φυσιολογικό. Τέλος, κανένα μωρό δεν είναι ίδιο με άλλο, κάθε ένα έχει την προσωπικότητά του όπως κι εμείς. Η ποικιλία στον τρόπο λήψης της τροφής είναι τεράστια για τα βρέφη, όπως και για εμάς. Εάν θέλουμε να το χειριστούμε ως ανθρώπινο όν, είναι θεμελιώδες να ακούσουμε και να σεβαστούμε τις ιδιαίτερες ανάγκες του μωρού μας.

Θηλασμός και μαστίτιδα

Με τον όρο μαστίτιδα εννοούμε την φλεγμονή μέρους του μαστού μιας γυναίκας. Σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχει και μόλυνση στο στήθος της γυναίκας από μικρόβια.

Διαβάστε τις απαντήσεις στα πιο συνήθη ερωτήματα σας από τον Στέλιο Παπαβέντση, παιδίατρο MRCPCH DCH IBCLC.

Ποια είναι τα συμπτώματα της μαστίτιδας;

Η λεχώνα νιώθει ένα κομμάτι συνήθως του στήθους ή πιο σπάνια ολόκληρο το στήθος σκληρό, πρησμένο και επώδυνο. Μπορεί το δέρμα από πάνω να είναι κόκκινο. Η γυναίκα νιώθει άρρωστη και κουρασμένη. Μπορεί να έχει χαμηλό πυρετό.

Πότε μπορεί μια λεχώνα να παρουσιάσει μαστίτιδα;

Η μαστίτιδα είναι πιο συχνή κατά τις πρώτες εβδομάδες μετά τον τοκετό. Ωστόσο, μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε φάση της γαλουχίας, ακόμα και σε μητέρα που θηλάζει για δύο χρόνια.

Τι προκαλεί μαστίτιδα;

Τα αίτια είναι τις περισσότερες φορές λάθη που γίνονται κατά το θηλασμό. Συγκεκριμένα:

Μαστίτιδα μπορεί να προκύψει όταν η μητέρα ταΐζει το μωρό της αραιά ή σύμφωνα με ωράριο, αφήνει μεγάλα μεσοδιαστήματα χωρίς ερεθισμό του στήθους ή δε θηλάζει το νεογέννητό της τη νύχτα. Εάν η μητέρα νιώθει το στήθος της συμφωρημένο και δε βάζει το μωρό να θηλάσει συχνά και για όσο θέλει εκείνο, κινδυνεύει από μαστίτιδα. Κάποιες μητέρες παθαίνουν μαστίτιδα γιατί, επιστρέφοντας στη δουλειά τους, δε βγάζουν το γάλα τους για πολλές ώρες.

Μια μητέρα που κουράζεται υπερβολικά με τις δουλειές του σπιτιού, δεν κοιμάται κατά τη διάρκεια της ημέρας ή δεν τρώει ικανοποιητικά έχει μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσει μαστίτιδα.

Όταν η τεχνική του θηλασμού είναι λανθασμένη, η σύλληψη του στήθους από το παιδί φτωχή και η απομάκρυνση γάλακτος από αυτό ατελής, τότε η μητέρα κινδυνεύει να αναπτύξει μαστίτιδα.

Κακή τοποθέτηση του μωρού στο στήθος και κακή σύλληψη του μαστού από το μωρό οδηγούν συχνά σε πληγωμένες θηλές και ραγάδες. Η θηλή είναι πιθανό να επιμολυνθεί και το μικρόβιο να προχωρήσει πιο βαθιά στο στήθος προκαλώντας μαστίτιδα.

Κάποιες φορές μαστίτιδα εκδηλώνεται σε ένα σημείο του μαστού το οποίο πιέζεται από σφιχτό στηθόδεσμο, από τη ζώνη της τσάντας ή από τα δάχτυλα.

Μαστίτιδα μπορεί να εμφανιστεί μετά από άμεσο χτύπημα στο στήθος της λεχώνας και τραυματισμό.

Κάποιες γυναίκες εμφανίζουν πιο συχνά μαστίτιδα, σε σύγκριση με άλλες. Πρόκειται συνήθως για γυναίκες με μεγάλη παραγωγή σε γάλα ή με μεγάλο στήθος, οπότε το γάλα τους δεν απομακρύνεται ικανοποιητικά ή το στήθος τους πιέζεται κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Πως οδηγούν τα παραπάνω σε μαστίτιδα;

Παρά τις διάφορες αιτίες, ο μηχανισμός της μαστίτιδας είναι κοινός: Το γάλα της μαμάς δεν απομακρύνεται ικανοποιητικά από το στήθος της και παραμένει σε αυτό. Αυτή η στάση γάλακτος οδηγεί σε τοπική φλεγμονή. Τότε σε κάποιες περιπτώσεις μικρόβια από το δέρμα και τη θηλή της λεχώνας βρίσκουν ευκαιρία να διεισδύσουν στο μαστό και να το μολύνουν.

Πως αντιμετωπίζεται η μαστίτιδα;

Οι βασικές αρχές είναι να βελτιώσουμε την απομάκρυνση του γάλακτος από την περιοχή που πάσχει και να διορθώσουμε πιθανά λάθη στο θηλασμό όπως αναφέρθηκαν παραπάνω.

Η μητέρα χρειάζεται να βρει περισσότερο χρόνο για ανάπαυση και ύπνο. Απαιτείται περισσότερη υποστήριξη από τον περίγυρό της.

Η μητέρα πρέπει να θηλάζει το μωρό της συχνά και να αποφεύγει μεγάλα μεσοδιαστήματα ανάμεσα στα γεύματα.

Εάν εργάζεται, θα πρέπει να πάρει αναρρωτική άδεια, ώστε να ξεκουραστεί στο κρεβάτι θηλάζοντας το μωρό της.

Η λεχώνα μπορεί τοποθετήσει ζεστή κομπρέσα στο σημείο του πόνου ή να κάνει ζεστό ντους λίγο πριν θηλάσει. Μετά το θηλασμό, κρύα κομπρέσα μπορεί να ανακουφίσει.

Σε κάποιες γυναίκες βοηθάει να ξεκινήσουν το θηλασμό από το στήθος που δεν πονάει. Με τον τρόπο αυτό ενεργοποιούνται οι ορμόνες χωρίς την ανασταλτική επίδραση του πόνου και αυξάνεται η ροή γάλακτος. Έπειτα από λίγο η λεχώνα αλλάζει στήθος και προσφέρει εκείνο με τη μαστίτιδα.

Χρήσιμο είναι το παιδί να τοποθετείται στο στήθος σε ποικίλες στάσεις, ώστε να παροχετεύονται όλες οι περιοχές του στήθους. Αναζητήστε σωστές οδηγίες από ειδικό γαλουχίας.
Οι λεχώνες με μαστίτιδα πρέπει να παίρνουν άφοβα απλά αναλγητικά φάρμακα, αυτά που επιτρέπονται σε μητέρες που θηλάζουν.

Αντιβίωση, ύστερα από συννενόηση με το γιατρό της, απαιτείται να λάβει η μητέρα που:
- Έχει σοβαρά συμπτώματα.
- Δεν εμφανίζει βελτίωση με τα παραπάνω μέτρα μετά από 24 ώρες βελτιωμένης απομάκρυνσης γάλακτος.
- Έχει πληγωμένη και μολυσμένη θηλή. Είναι σημαντικό ωστόσο να τονίσουμε ότι αντιβιοτικά δεν κάνουν τίποτα από μόνα τους, εάν δεν αυξήσουμε τη συχνότητα του θηλασμού και δε βγει το γάλα από το επώδυνο σημείο του στήθους.

Πως μπορεί μια μητέρα να προλάβει την εμφάνιση της μαστίτιδας;

Καλή τεχνική στην τοποθέτηση του μωρού και την σύλληψη του μαστού από το παιδί είναι θεμελιώδης.
Η λεχώνα χρειάζεται να ταΐζει το μωρό της κατά απαίτησή του και με τα πρώτα σημάδια της πείνας. Πρέπει να πετάξει τα ρολόγια και να απαγκιστρωθεί από τη λογική του ωραρίου.

Όποτε η μητέρα νιώθει να μαζεύεται γάλα σε τμήμα ή σε ολόκληρο το στήθος της, πρέπει να φροντίζει αυτό να απομακρύνεται, είτε βάζοντας το μωρό της να θηλάσει συχνότερα, είτε βγάζοντας το γάλα της επιπλέον με θήλαστρο.
Η λεχώνα πρέπει να ξεκουράζεται σε κάθε ευκαιρία, μέρα ή νύχτα και να ασχολείται όσο γίνεται αποκλειστικά με τη φροντίδα του μωρού της, όχι με τις δουλειές του σπιτιού.

Λεχώνα που επιστρέφει στη δουλειά είναι απαραίτητο να προετοιμάζεται από ειδικό, ώστε να διατηρήσει τη γαλουχία και να φροντίσει για την απομάκρυνση του γάλακτός της κατά την εργασία της.

Μητέρα με πληγωμένες ή επώδυνες θηλές πρέπει να αναζητά βοήθεια από ειδικό, ώστε να αντιμετωπιστεί η αιτία του προβλήματος, που στις περισσότερες περιπτώσεις είναι η λανθασμένη τοποθέτηση του παιδιού στο στήθος και η κακή σύλληψη του μαστού.

Οι λεχώνες χρειάζεται να φορούν άνετα ρούχα και ειδικούς στηθόδεσμους που δεν πιέζουν το στήθος τους.
Για όλα τα παραπάνω είναι σημαντικό η μητέρα να αναζητά τη συμβουλή ειδικού σε θέματα θηλασμού και να μην ακούει συστάσεις από μη επαγγελματίες και χωρίς εμπειρία σε θέματα γαλουχίας. Ειδικά η οδηγία που δίνεται συχνά να διακόψει το θηλασμό για οποιονδήποτε λόγο έχει 99% πιθανότητα να είναι λανθασμένη και βλαπτική.

Διαβάστε επίσης:

Θηλασμός: Επώδυνα σκασίματα, πέτρωμα, μαστίτιδα…

"Οι μαστοί μου δεν είναι αρκετά μεγάλοι. Επηρεάζεται ο θηλασμός";

Θηλασμός: Όλες όσες δε θηλάσατε, θα νιώσετε υπέροχα με αυτό το άρθρο!

Θηλασμός: 4 τρόποι για να νιώθετε κοντά τον σύζυγό σας ενώ εσείς θηλάζετε!