Πως να μιλήσετε στα παιδιά για την κλιματική αλλαγή και τη βιωσιμότητα - 9 tips

Ξέρουμε, δεν είναι εύκολο να ανοίξετε κουβέντα με τα παιδιά σας για δύσκολες αλήθειες. Όμως το να τις αγνοείτε δεν τις κάνει να εξαφανιστούν. Μία από αυτές τις δύσκολες αλήθειες είναι και η κλιματική αλλαγή – κι αν αναρωτιέστε από πού να ξεκινήσετε ή πώς να κάνετε μια τέτοια συζήτηση, είστε στο σωστό μέρος.

Αν τα παιδιά σας πάνε σχολείο ή έχουν επαφή με τα social media, είναι σχεδόν σίγουρο ότι ήδη έχουν ακούσει για το θέμα. Κι αν δεν το μαθαίνουν από εσάς, μπορεί να το μαθαίνουν από αλλού… και όχι πάντα σωστά. Το να πάρετε εσείς την πρωτοβουλία μπορεί να τους δώσει καλύτερη εικόνα και κίνητρο για δράση. Το ερώτημα είναι: πώς μιλάμε στα παιδιά για την κλιματική αλλαγή χωρίς να τα τρομάξουμε ή να τα απογοητεύσουμε; Με μερικά απλά tips, μπορείτε να κάνετε τη συζήτηση μια όμορφη εμπειρία για όλους.

9 tips

1. Προσαρμόστε την κουβέντα στην ηλικία τους

Όχι πολλές λεπτομέρειες για τους μικρούς, όχι υπεραπλουστεύσεις για τους μεγαλύτερους. Ένα παιδί νηπιαγωγείου μπορεί να καταλάβει ότι "βρέχει πιο συχνά απ' ό,τι παλιά", ενώ ένας έφηβος μπορεί να συζητήσει για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τον κύκλο του άνθρακα.

2. Ρωτήστε τι ήδη ξέρουν

Πριν ξεκινήσετε τα μαθήματα, κάντε μια χαλαρή ερώτηση: "Τι ξέρεις εσύ για την κλιματική αλλαγή;". Θα εκπλαγείτε με όσα έχουν ακούσει - και μερικές φορές, μπορεί να μάθετε κι εσείς κάτι καινούργιο!

Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα το παιδί σας να έχει ήδη κατανοήσει την κλιματική αλλαγή και να γνωρίζει περισσότερα γι' αυτήν απ' ό,τι νομίζετε. Το σχολείο, οι καθημερινές συζητήσεις και τα μέσα ενημέρωσης μπορούν να επηρεάσουν τα όσα ακούνε τα παιδιά σας για την κλιματική αλλαγή. Κάποια από αυτά μπορεί να είναι παραπληροφορημένα, αλλά μπορείτε να τα βοηθήσετε να ξεκαθαρίσουν τα γεγονότα, ανεξάρτητα από το πόσα γνωρίζουν. Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορεί ακόμη και να γνωρίζουν περισσότερα από εσάς, οπότε μπορείτε να μάθετε ο ένας από τον άλλον.

3.  Συγκεντρώστε τα γεγονότα και δεδομένα

Δεν χρειάζεται να είστε επιστήμονας – αλλά λίγη προετοιμασία βοηθάει. Θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι έχετε κατανοήσει τι συμβαίνει με την κλιματική αλλαγή πριν μιλήσετε με τα παιδιά σας γι' αυτήν. Κανείς δεν γνωρίζει όλα τα γεγονότα για οποιοδήποτε θέμα - και δεν πειράζει να το παραδεχτείτε αυτό στο παιδί σας. Παρόλα αυτά, βοηθάει να έχετε μια καλά ενημερωμένη αντίληψη πριν από τη συζήτηση. Ακόμη και αν το παιδί σας έχει ερωτήσεις που δεν μπορείτε να απαντήσετε, να θυμάστε: είναι τέλειο να την ψάξετε μαζί! Ένας πολύ καλός σύμμαχος; Η σελίδα Climate Kids της NASA.

4. Μιλήστε για το συναίσθημα

Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τους πάντες - και οι επόμενες γενιές μπορεί να μην έχουν τους ίδιους πόρους αν οι άνθρωποι συνεχίσουν να βλάπτουν το περιβάλλον. Μπορείτε να προσεγγίσετε τη συναισθηματική πλευρά των πραγμάτων. Αντί να μιλήσετε μόνο για στατιστικά, φέρτε ένα παράδειγμα: το αγαπημένο ζώο του παιδιού σας μπορεί να κινδυνεύει. Προσοχή μόνο: δεν θέλουμε να τρομάξουμε τα παιδιά, αλλά να τους δώσουμε αφορμές για σκέψη.

5. Βγείτε έξω στη φύση

Ένα εξαιρετικό μέρος για να μιλήσετε για την κλιματική αλλαγή είναι η ύπαιθρος.  Πάρτε τα σε ένα πάρκο, σε ένα δάσος, σε μια παραλία.  Η έκθεση των παιδιών στη φύση μπορεί να τα βοηθήσει να καταλάβουν ότι όλα έχουν έναν σκοπό, και αν ένα πράγμα εξαφανιστεί λόγω της κλιματικής αλλαγής, μπορεί να επηρεάσει ένα ολόκληρο οικοσύστημα, ακόμη και τους ανθρώπους γύρω του. Όταν αγαπήσουν κάτι, θα θελήσουν να το προστατεύσουν, με κάθε κόστος.

6. Δώστε παραδείγματα ανθρώπων που βοηθούν

Τώρα πια όλοι γνωρίζουν ότι ο άνθρωπος είναι η κύρια αιτία της κλιματικής αλλαγής. Αλλά μπορούν επίσης να μάθουν ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι και οργανώσεις που εργάζονται για την καταπολέμησή της. Δείξτε στα παιδιά οργανώσεις, ανθρώπους και εταιρείες που κάνουν προσπάθειες να μειώσουν το αποτύπωμα τους και να φέρουν θετικές αλλαγές. Που συμμετέχουν σε έναν βιώσιμο τρόπο ζωής που περιλαμβάνει τη μείωση, την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση.

7. Μην κρύβεστε πίσω από τη σιωπή

Η κλιματική αλλαγή είναι ένα θέμα που πρέπει να συζητάτε ανοιχτά. Όταν τα παιδιά κάνουν ερωτήσεις για το περιβάλλον, απαντήστε ειλικρινά. Μην ωραιοποιείτε, ούτε όμως και καταστροφολογείτε. Η αλήθεια, στα μέτρα τους, είναι το καλύτερο δώρο.

8. Δώστε παραδείγματα από την καθημερινότητα

Η κλιματική αλλαγή δεν είναι κάτι μακρινό. Μιλήστε για τις αλλαγές στον καιρό που έχετε ζήσει και συγκρίνετέ τον με το πώς ήταν πριν από 30 χρόνια ή πηγαίνετε μια βόλτα σε θερμοκήπιο για να εξηγήσετε πώς λειτουργεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου στον πλανήτη. Αυτό μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να συσχετίσουν την κλιματική αλλαγή με την πραγματική ζωή.

9. Δράστε μαζί

Μετά τη συζήτηση, περάστε στην πράξη! Κλείστε τα φώτα όταν δεν τα χρειάζεστε, μειώστε το κρέας στο τραπέζι, ανακυκλώστε, επαναχρησιμοποιήστε.

Το πιο σημαντικό: κρατήστε ζωντανή την ελπίδα. Γίνετε μαζί με τα παιδιά σας "πρεσβευτές" της βιωσιμότητας.