Οι βασικές εξετάσεις της εγκυμοσύνης

Μια από τις πιο ευτυχισμένες στιγμές στη ζωή ενός ζευγαριού που θέλει να αποκτήσει παιδί. Το θετικό τεστ εγκυμοσύνης! Μπορεί να το περιμένετε ένα μήνα, δύο, ίσως και χρόνια. Σε κάθε περίπτωση, η χαρά που φέρνει μαζί του αυτό το θετικό τεστ είναι απερίγραπτη. Φέρνει όμως ταυτόχρονα και ανησυχία και άγχος, ειδικά για τη μέλλουσα μαμά που είναι πρόθυμη να κάνει τα πάντα για προστατεύσει αυτό το θαύμα που θα κουβαλάει μαζί της για εννέα μήνες.

Γι’ αυτό και το πρώτο πράγμα ου πρέπει να κάνει μία γυναίκα μόλις μάθει ότι κυοφορεί είναι να επισκεφτεί τον γυναικολόγο της και αυτός θα την κατευθύνει για το τι θα ακολουθήσει.

Οι εξετάσεις στις οποίες υποβάλλονται οι γυναίκες καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους είναι αρκετές. Όλες γίνονται κυρίως για να αποφευχθούν δυσάρεστες εξελίξεις κατά τη διάρκεια μιας κύησης τόσο για το έμβρυο όσο και για τη μέλλουσα μητέρα.

Ο προγεννητικός έλεγχος είναι ένα σύνολο εξετάσεων που παρέχει χρήσιμες πληροφορίες για την εγκυμοσύνη σας και πιο συγκεκριμένα για την υγεία σας, αλλά και του μωρού σας. Μέσω αυτού, ανιχνεύονται τυχόν γενετικές ανωμαλίες ή ασθένειες, όπως είναι η τρισωμία 21 (σύνδρομο Down), το σύνδρομο Edward’s και το σύνδρομο Patau.

Οι προγεννητικές εξετάσεις χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:

• Εξετάσεις διαλογής: προσδιορίζουν εάν το μωρό σας είναι περισσότερο ή λιγότερο πιθανό να εμφανίσει γενετικές ανωμαλίες. Περιλαμβάνουν: εξετάσεις αίματος, υπερηχογράφημα, μη επεμβατικό προγεννητικό έλεγχο και ελεύθερο εμβρυϊκό DNA-cfDNA test. Πραγματοποιούνται το πρώτο ή δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης. Σε περίπτωση θετικών αποτελεσμάτων για γενετική διαταραχή, ο γυναικολόγος σας θα σας προτείνει να προχωρήσετε σε διαγνωστικές εξετάσεις για την επιβεβαίωση της διάγνωσης.
• Διαγνωστικές Εξετάσεις: Περιλαμβάνουν: λήψη τροφοβλάστης (δειγματοληψία χοριακών λαχνών) και αμνιοπαρακέντηση, εξετάσεις οι οποίες ενέχουν έναν μικρό κίνδυνο αποβολής.

H εγκυμοσύνη διαρκεί συνήθως 40 εβδομάδες και υπολογίζεται από την πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου της γυναίκας. Η καθυστέρηση στην περίοδο είναι το πιο βασικό σύμπτωμα της εγκυμοσύνης. Από τη στιγμή που επιβεβαιώνεται μια εγκυμοσύνη ακολουθείται μια σειρά εξετάσεων ανάλογα με το τρίμηνο που βρίσκεται η έγκυος. Μετά το θετικό τεστ εγκυμοσύνης και την θετική β χοριακή σειρά έχει ο διακολπικός υπέρηχος για να ελεγχθεί ότι η εγκυμοσύνη δεν είναι εκτός της μήτρας (εξωμήτριος κύηση) και για να βεβαιωθούμε ότι η καρδιά του μωρού άρχισε να χτυπά (κύηση 6 εβδομάδων).

Εργαστηριακές εξετάσεις στην αρχή της εγκυμοσύνης:

- Γενική αίματος

- Γενική ούρων

- Κ/Α ούρων

- TSH

- T3,T4

- Σάκχαρο

- Ουρία

- FE ορού

- Φερριτίνη

- Toxo (IgG –IgM)

- CMV (IgG – IgM)

- Ερυθρά (IgG – IgM)

- HCV

- HSbAg

- HIV

- Ομάδα αίματος – RH

- Ηλεκτροφόρηση Hb

- Test Δρεπάνωσης

- Ηλεκτροκαρδιογράφημα

- Καρδιολογική εξέταση

Ανάλογα με το ιστορικό της κάθε γυναίκας μπορεί να ζητηθεί από τον γιατρό να γίνουν και κάποιες επιπλέον εξετάσεις.

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΡΩΤΟΥ ΤΡΙΜΗΝΟΥ

Το πρώτο τρίμηνο είναι η πιο ευαίσθητη περίοδος ανάπτυξης του εμβρύου. Τώρα δημιουργούνται όλα τα συστήματα και τα όργανα του μωρού και σχηματίζεται ο πλακούντας.

Σε αυτό το τρίμηνο εκτός από τις εργαστηριακές εξετάσεις που πρέπει να κάνετε πρέπει να γίνουν και κάποιες άλλες εξετάσεις οι οποίες είναι οι εξής:

-Μη επεμβατικός προγεννητικός έλεγχος (Non-Invasive Prenatal Testing - NIPT ή ελεύθερο εμβρυϊκό DNA-cfDNA test), για την ανίχνευση φυλετικών χρωμοσωμικών ανωμαλιών καθώς και πληθώρα άλλων χρωμοσωμικών ανωμαλιών και μικροελλειπτικών συνδρόμων. Πραγματοποιείται μετά την 10η εβδομάδα κύησης. Έχει ακρίβεια >99%. Είναι ασφαλής χωρίς πιθανότητα αποβολής. Μέσω της εξέτασης αυτή μπορείτε να μάθετε και το φύλο του μωρού σας.

-Λήψη Τροφοβλάστης (Δειγματοληψία χοριακών λαχνών – CVS). Πραγματοποιείται όταν κρίνεται απαραίτητο ή όταν η ηλικία της γυναίκας το επιβάλλει. Η τροφοβλάστη γίνεται μεταξύ της 10ης και 14ης εβδομάδας της κύησης. Με την τροφοβλάστη στοχεύουμε στην ανίχνευση  χρωματοσωμικών ανωμαλιών. συγγενών ή κληρονομικώμ ανωμαλιών  και μεταβολικών ανωμαλιών του εμβρύου.

-Υπερηχογράφημα πρώτου τριμήνου, για τον προσδιορισμό του μεγέθους και της θέσης του μωρού.

-Εξέταση αυχενικής διαφάνειας. Πραγματοποιείται μεταξύ 11ης και 14ης εβδομάδας κύησης. Αποτελεί τον πρώτο έλεγχο ανατομίας του εμβρύου.

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΤΡΙΜΗΝΟΥ

Σε αυτό το τρίμηνο η εγκυμοσύνη είναι πλέον εμφανής αφού η κοιλιά σας έχει αρχίσει να φαίνεται. Το κέντρο βάρους του σώματος σας μετατοπίζεται και η σπονδυλική στήλη παρουσιάζει ελαφρά λόρδωση. Η κοιλία μεγαλώνει σιγά σιγά και το βάρος σας αυξάνεται.

Η μήτρα προβάλει πάνω από τη λεκάνη και η γραμμή της μέσης αρχίζει να χάνεται καθώς το μωρό μεγαλώνει. Μπορεί να έχετε πόνους στη μέση και τα πλευρά ενώ επειδή το στομάχι πιέζεται αρχίζουν και οι καούρες.

Οι εξετάσεις που γίνονται σε αυτό το τρίμηνο είναι οι εξής:

- Υπερηχογράφημα Β-επιπέδου: Γίνεται περίπου στην 22η εβδομάδα κύησης. Είναι ένας υπέρηχος που εξετάζει την ανατομία του εμβρύου. Εδώ θα φανεί με ευκρίνεια τυχόν «κατασκευαστική» ανωμαλία στο σχηματισμό των συστημάτων και των οργάνων του εμβρύου και θα διελεγχθεί εκ νέου με στατιστική πιθανότητα ο κίνδυνος χρωμοσωμικών ανωμαλιών.

- Καμπύλη σακχάρου: Γίνεται την 26η – 27η εβδομάδας κυήσεως  για την ανίχνευση διαβήτη κύησης, εφόσον κρίνει ο γυναικολόγος σας ό,τι χρειάζεται.

- Αμνιοπαρακέντηση: Μπορεί να γίνει οποιαδήποτε στιγμή μετά από την 15η εβδομάδα. Συνηθέστερα γίνεται  μεταξύ 16ης-18ης εβδομάδας της κύησης, λόγω της μείωσης του αριθμού των καλλιεργήσιμων κυττάρων με τη πρόοδο της ηλικίας της κύησης. Η αμνιοπαρακέντηση γίνεται όταν συγκλίνουν κάποιες προϋποθέσεις

-Γενική Εξέταση Ούρων

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΡΙΤΟΥ ΤΡΙΜΗΝΟΥ

Είναι το τελευταίο τρίμηνο της κύησης και το μωρό ολοκληρώνει την ανάπτυξή του. Η μήτρα καταβάλει όλη την κοιλότητα της λεκάνης και πιέζει τα γύρω όργανα. Το μωρό είναι πλήρως σχηματισμένο και τα όργανά του είναι ώριμα και συνεχίζουν να ωριμάζουν έως το τέλος.

Μπορεί να νιώθετε την κοιλιά να γίνεται σκληρή και να πονάει. Η μήτρα και το σώμα αρχίζουν να προετοιμάζονται για τον τοκετό. Το μωρό είναι πολύ κινητικό και αλλάζει θέσεις. Σταδιακά όμως ο χώρος που έχει για να κινείται μειώνεται. Περίπου τρεις εβδομάδες πριν τον τοκετό παίρνει θέση για να γεννηθεί, στις πρωτοτόκες γυναίκες.

Οι εξετάσεις που μπορεί να γίνουν σε αυτό το τρίμηνο είναι οι εξής:

- Καρδιοτοκογράφημα: Είναι μια εξέταση που βλέπουμε τη δραστηριότητα της μήτρας, εάν κάνει συσπάσεις ή όχι, και την κινητικότητα του μωρού.

- Βιοφυσικό προφίλ: είναι η εξέταση με την οποία ελέγχονται οι κινήσεις των μελών και του θώρακα του εμβρύου μέσα στη μήτρα.

- Doppler αγγείων μήτρας και εμβρύου: Ουσιαστικά πρόκειται για υπερηχογράφημα το οποίο διαπιστώνει τη ροή αίματος στον ομφάλιο λώρο και στις δυο μητριαίες αρτηρίες ώστε να είναι σίγουρος ο γυναικολόγος ότι ο πλακούντας τροφοδοτείται σωστά για τη σωστή ανάπτυξη του μωρού στη μήτρα. Εδώ διαπιστώνεται αν υπάρχει ανεπάρκεια πλακούντα και αν αυτό συμβαίνει, τότε ο γιατρός ζητά από τη μέλλουσα μαμά να της προκαλέσει τοκετό ώστε να γεννήσει πιο νωρίς.

Φυσικά, ανάλογα με τα προβλήματα υγείας που μπορεί να παρουσιάσει μία έγκυος, γίνονται και οι αντίστοιχες εξετάσεις. Αν για παράδειγμα παρουσιαστεί διαβήτης κύησης στην έγκυο, τότε η μέλλουσα μαμά θα πρέπει να υποβάλλεται συχνότατα σε ανάλογες εξετάσεις ώστε να ελέγχεται το σάκχαρο.

Να θυμάστε: Όπως μας εξηγεί ο γυναικολόγος-μαιευτήρας Χάρης Χηνιάδης, ορισμένες εξετάσεις είναι πιθανό να σας προκαλέσουν άγχος, πόνο ή ακόμη και πιθανή αποβολή. Πρέπει να είστε σε συνεχή επικοινωνία με τον γιατρό σας και να μη διστάζετε να του εκφράσετε όλες τις απορίες και τους προβληματισμούς που μπορεί να έχετε. Μαζί θα βρείτε τη λύση σε όλα όσα σας απαχολούν.

Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για τις σημαντικές εξετάσεις της εγκυσμοσύνης, τροφοβλάστη και αμνιπαρακέντηση, διαβάστε εδώ: https://www.all4mama.gr/trofovlasti-amp-amnioparakentisi-ola-osa-prepei-na-xerete/