Παγκόσμια Ημέρα Ορθοδοντικής Υγείας: Τί πρέπει να ξέρουμε ως μαμάδες;

Η Παγκόσμια ημέρα ορθοδοντικής υγείας έχει καθιερωθεί γιατί ο κόσμος πρέπει να ενημερωθεί ότι η ορθοδοντική δεν είναι μόνο θέμα αισθητικής αλλά κυρίως στοματικής υγείας και η θέση των δοντιών επηρεάζει την υγεία και λειτουργία του στόματος για όλη την υπόλοιπη ζωή. Μάλιστα μια σωστή ορθοδοντική θεραπεία στην παιδική ηλικία μπορεί να προφυλάξει τον ασθενή από σοβαρά οδοντιατρικά προβλήματα όπως περιοδοντίτιδα και κατάγματα σε πολύ μεγαλύτερη ηλικία. Είναι δηλαδή και θέμα πρόληψης.

Σε ποια ηλικία πρέπει για πρώτη φορά να δει ο ορθοδοντικός ένα παιδί;

Σε ηλικία 7 ετών. Αυτή η ηλικία είναι κρίσιμη. Πιο νωρίς δεν έχει νόημα ακόμη και αν ένα παιδάκι έχει σοβαρό ορθοδοντικό πρόβλημα γιατί δεν θα έχουμε το αντίστοιχο όφελος, απλώς θα ταλαιπωρηθεί το παιδί σε πολύ μικρή ηλικία για να το διαχειριστεί.

Στην ηλικία των 7 πρέπει να γίνει ο πρώτος έλεγχος γιατί υπάρχουν προβλήματα, τα λεγόμενα «σκελετικά» που είναι εύκολο να διορθωθούν σε μικρές ηλικίες πριν το παιδί αλλάξει όλα του τα δόντια, ενώ αργότερα μπορεί να εξελιχθούν σε πιο δύσκολα που ενδεχομένως θα απαιτούν πιο δύσκολες θεραπείες για τον ασθενή, πχ με εξαγωγές δοντιών ή και χειρουργείο. Βέβαια, πρέπει να τονίσουμε ότι τα πιο πολλά παιδάκια δεν θα ξεκινήσουν θεραπεία σε ηλικία 7 ετών. Ο ορθοδοντικός που θα κάνει τον πρώτο έλεγχο θα πει στους γονείς αν πρέπει να κάνουν έναν περαιτέρω ακτινογραφικό έλεγχο άμεσα ή μπορεί να θέλει να επανεξετάσει το παιδί πχ σε δύο χρόνια, ανάλογα με την περίπτωση.

Μπορεί να δει το παιδί ο γενικός οδοντίατρος ή ο παιδοδοντίατρος;

Για την ορθοδοντική αξιολόγηση όχι. Φυσικά και πρέπει να παρακολουθούν το παιδί από πολύ μικρότερη ηλικία για τα γενικά οδοντιατρικά θέματα και την οδοντιατρική πρόληψη και μπορούν να παραπέμψουν το παιδί σε κάποιον ορθοδοντικό αλλά δεν είναι εξειδικευμένοι για να ελέγξουν τη σύγκλειση των δοντιών και σκελετικά χαρακτηριστικά.  Γι’ αυτό και η ΑΑΟ και η WFO προτείνει η πρώτη ορθοδοντική αξιολόγηση να γίνεται σε ηλικία 7 ετών από εξειδικευμένο ορθοδοντικό. Οι ειδικοί ορθοδοντικοί είναι οδοντίατροι που έχουν κάνει επιπλέον 3 χρόνια εξειδίκευση στην ορθοδοντική με κλινική και επιστημονική εκπαίδευση.

Δεν πρέπει να αλλάξει το παιδί όλα τα δόντια για να βάλει σιδεράκια; Δεν θα ξαναστραβώσουν μετά;

Αυτό είναι ΜΥΘΟΣ. Όχι! Πλέον εκμεταλλευόμενοι τη φυσιολογική αύξηση των παιδιών πριν μπουν στην εφηβεία μπορούμε να διορθώσουμε πιο εύκολα και κυρίως ανώδυνα πολλά προβλήματα.  Σε αυτή την ηλικία, όπου χρειάζεται, βοηθούμε τις γνάθους να αναπτυχθούν σωστά και αν γίνει αυτό, το αποτέλεσμά μας είναι και πιο σταθερό στο χρόνο. Δεν είναι προτεραιότητά μας να ισιώσουμε τα δόντια σε αυτή την ηλικία αλλά να βοηθήσουμε ορθοπαιδικά το στόμα να αναπτυχθεί ώστε να χωρέσουν αργότερα όλα τα μόνιμα δόντια και να κλείνουν και σωστά με τα υπόλοιπα.

Το παιδί μου είναι πιο μεγάλο. Έχω αργήσει;

Μην ανησυχείτε γιατί λίγα παιδάκια χρειάζεται να ξεκινήσουν θεραπεία στα 7. Συνήθως τα παρακολουθούμε για κάποιο διάστημα μέχρι να χρειαστεί να παρέμβουμε. Επίσης ποτέ δεν είναι αργά για κάποια διόρθωση, άλλωστε ορθοδοντική θεραπεία κάνουν πλέον και οι ενήλικες. Απλά σε κάθε ηλικία έχουμε άλλες δυνατότητες παρέμβασης, άλλους στόχους και διαφορετικό βαθμό δυσκολίας.

Μασελάκι ή σιδεράκια;

Υπάρχουν απίστευτα πολλοί ορθοδοντικοί μηχανισμοί, άλλοι που μπαινοβγαίνουν στο στόμα και άλλοι σταθεροί. Το κάθε παιδί χρειάζεται εξατομικευμένη θεραπεία ανάλογα με το πρόβλημά του και μικρές παραλλαγές μπορεί να αλλάξουν τη θεραπευτική επιλογή μας. Ο ορθοδοντικός που θα σας εξετάσει θα σας εξηγήσει ποία είναι η καλύτερη θεραπεία για το παιδί σας και για ποίο λόγο. Μπορεί δίδυμα αδερφάκια με παρόμοιο πρόβλημα να χρειαστούν διαφορετικούς μηχανισμούς. Οι λεπτομέρειες κάνουν τη διαφορά!

Σοφία Μαυρουδή DDS, MS, Ειδική Ορθοδοντικός, Γναθολόγος (για παιδιά & ενήλικες), ΜετεκπαιδευθείσαστοTufts University, Boston, USA
http://www.orthodontikos-ilioupoli.gr/