Tantrum: Πότε συμβαίνουν και πως τα αντιμετωπίζω

Δημοσιεύθηκε στις | Τελευταία Ενημέρωση

Επειδή μπορεί κι’ εσείς να έχετε άγνωστες λέξεις όπως κι’ εγώ, ας ξεκινήσουμε από τα βασικά. Τι είναι το tantrum; Ας πούμε ότι είναι ο φόβος και ο τρόμος των γονιών που έχουν παιδιά σε νηπιακή ηλικία. Στα ελληνικά τα ορίζουμε ως εκρήξεις θυμού.

Αν έχετε παιδιά σε αυτή την ηλικία σίγουρα έχετε βρεθεί στην πολύ δύσκολη θέση να αντιμετωπίσετε ξαφνικά ξεσπάσματα του παιδιού με θυμό, νεύρα, κρίσεις υστερίας και επιθετικές αντιδράσεις. Και ολ’ αυτά μπορεί να συμβούν σε δημόσιο χώρο με εσάς να προσπαθείτε να βγάλετε άκρη και να διαχειριστείτε την κατάσταση.


Πότε συμβαίνουν τα tantrum

Όπως μας εξηγούν οι ψυχολόγοι, τα tantrum τα συναντάμε συχνά στην πρώτη νηπιακή ηλικία, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν συνεχίζουν και ως την παιδική ηλικία του παιδιού. Ο αμερικάνικος χαρακτηρισμός των tantrum, ως “terrible twos, horrible threes”, δίνει πάντως με ευστοχία το ηλικιακό εύρος που τα συναντάμε συχνότερα, καθώς και την επιδείνωση της κατάστασης όσο οι γονείς αδυνατούν να τα αντιμετωπίσουν.

Χρειάζεται όμως προσοχή! Η κάθε αντίδραση του παιδιού σε οποιαδήποτε δική σας οδηγία, όπως και το απλό ξέσπασμα θυμού ή το κλάμα, δεν είναι tantrum. Στην ουσία πρόκειται για την έντονη έκρηξη θυμού που πιάνει το παιδί και την οποία δυσκολεύονται πολύ οι γονείς να αντιμετωπίσουν.

Για να το κατανοήσουμε καλύτερα, αυτή η έκρηξη οργής είναι μια μορφή κατάρρευσης κατά τη διάρκεια της οποίας το παιδί βρίσκετε εκτός ελέγχου. Το νευρικό του σύστημα δεν είναι σε θέση να χειριστεί την υπερφορτωμένη είσοδο αρνητικών συναισθημάτων τα οποία με την πάροδο του χρόνου αυξάνονται. Κατά τη διάρκεια μίας έκρηξης οργής, το παιδί βρίσκεται σε μια χαοτική κατάσταση και έτσι η αντίδρασή του είναι απρόβλεπτη.

Tantrum: Πότε συμβαίνουν και πως τα αντιμετωπίζω

Τα παιδικά αυτά ξεσπάσματα εμφανίζονται ξαφνικά, με θεαματικές εκρήξεις θυμού, αποσυντονισμένη συμπεριφορά και ένα παιδί που κλαίει, τσιρίζει, κοπανιέται στα πατώματα, κρατάει την αναπνοή του, κάνει εμετό, σπάει πράγματα και πολλά άλλα τέτοια που μπορεί να σας φέρουν σε κατάσταση πανικού, χωρίς να ξέρετε πώς να φερθείτε.

Η αφορμή μπορεί να είναι απλή. Τόσο απλή, όπως το να πάρετε κάτι από τα χέρια του παιδιού ή απλώς να του φορέσετε τα παπούτσια του ή να του κλείσετε το μπουφάν.

Tantrum: Πότε συμβαίνουν και πως τα αντιμετωπίζω

Λόγοι για τις εκρήξεις θυμού

Γιατί συμβαίνει όλο αυτό; Για τον πολύ απλό λόγο ότι η συναισθηματική και κοινωνική ικανότητα των παιδιών ακόμη δεν έχει εξελιχθεί. Άρα αυτές οι εκρήξεις είναι ένας τρόπος για να εκφράσουν και να διαχειριστούν τα συναισθήματά αλλά και να κατανοήσουν η να αλλάξουν το περιβάλλον τους.

Μην ξεχνάτε ότι τα παιδιά σε αυτή την μικρή ηλικία δεν βρίσκουν λόγια να εκφράσουν τα συναισθήματα που τα κατακλύζουν. Επίσης με αυτή τη συμπεριφορά τα νήπια μαθαίνουν ότι έχουν τη δύναμη να σας χειραγωγούν για να πετύχουν αυτό που θέλουν.

Συνήθως αυτό που προκαλεί αυτές τις συμπεριφορές ξεκινάει από το πολύ απλό ότι το παιδί μπορεί να πεινάει, είναι κουρασμένο, έχει παίξει πολύ και δεν μπορεί να ηρεμήσει, μέχρι το ότι κάποιος του πήρε το αγαπημένο παιγνίδι, ή το απομακρύνει από το πάρκο που παίζει, η άλλα πιο δυνατά αισθήματα όπως ντροπή, φόβος, ανησυχία, ζήλια, που δεν ξέρει πώς να τα διαχειριστεί.

Μπορεί όμως να υποκρύπτουν βαθύτερες αιτίες, όπως γενικότερη αδιαφορία του γονέα στα θέλω του παιδιού, μη αποδοχή των συναισθηματικών του αναγκών, ή ακόμη και ένα γονέα υπερβολικά υποχωρητικό, που έχει δώσει στο παιδί ευθύνες ασύμβατες με την ηλικία του.

Να σημειώσουμε βέβαια, πως τα tantrum  δεν αποτελούν αναπτυξιακό στάδιο, δηλαδή δεν είναι μια κατάσταση που θα αντιμετωπίσουν ούτως ή άλλως όλοι οι γονείς. Σε μεγάλο ποσοστό η εμφάνιση τους έχει να κάνει με τη σύνδεση που υπάρχει με τον γονέα, το δεσμό του με το παιδί, και τη διάθεση του να ακούσει, να συνεργαστεί και να ασχοληθεί να βρει τον λόγο της εκάστοτε αντίδρασης του παιδιού, και όχι απλώς να σταματήσει το tantrum ή να αποφύγει την εκάστοτε αφορμή του ξεσπάσματος.

Tantrum: Πότε συμβαίνουν και πως τα αντιμετωπίζω

Τρόποι Αντιμετώπισης

Οι συμβουλές για το πώς να διαχειριστείτε τα, βίαια, ξεσπάσματα του μικρού σας είναι αμέτρητες. Οι ειδικοί συμφωνούν σε ένα. Στο να διατηρήσετε τη ψυχραιμία σας και να μην τα βάλετε με τον εαυτό σας, καθώς τα temper tantrums είναι ένα άλλο ένα κομμάτι που  ως γονιός πρέπει να μάθετε να αντιμετωπίζετε.

Ας δούμε λοιπόν πως θα το διαχειριστείτε:

  • Διατηρήστε την ψυχραιμία σας

Παραμείνετε ήρεμοι σε όλη τη διάρκεια της έκρηξης. Αν νευριάσετε , θα χειροτερέψετε την κατάσταση και θα είναι πιο δύσκολο και για εσάς και για το παιδί σας. Όταν μιλάτε, μιλάτε με ήρεμη και χαμηλή φωνή , και με μαλακές κινήσεις. Κατά τη διάρκεια του ξεσπάσματος οργής το παιδί δεν ακούει πια. Πείτε λοιπόν μόνο τις απολύτως απαραίτητες λέξεις. Χρησιμοποιείστε  ένα καθησυχαστικό και ήρεμο βλέμμα καθώς το  παιδί παίρνει τα συνθήματα από τη γλώσσα του σώματος σας

  • Βεβαιωθείτε ότι τόσο το ίδιο το παιδί όσο και τα άλλα άτομα του περιβάλλοντος είναι ασφαλή

Η ασφάλεια είναι το πιο σημαντικό ζήτημα. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί δεν βάζει σε σωματικό κίνδυνο τον εαυτό του χτυπώντας το κεφάλι του ή άλλο μέρος του σώματος. Εάν είναι δυνατόν, μεταφέρετε το παιδί σε ασφαλές μέρος.

  • Μην υποχωρείτε στην απαίτηση του παιδιού

Το να ενδώσετε θα ήταν μεγάλο λάθος, γιατί αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ενίσχυση ή επιβράβευση για το παιδί και με αυτό τον τρόπο θα ενθαρρύνετε χωρίς να το θέλετε την έκρηξη να επαναληφθεί.

  • Ελαχιστοποιήστε τον ερεθισμό που προκάλεσε την έκρηξη

Δοκιμάστε να εξαλείψετε αν είναι εφικτό ή να ελαχιστοποιήσετε την αιτία του ξεσπάσματος.

  • Ανακατευθύνετε την προσοχή του σε κάτι διαφορετικό

Προσπαθήστε να παρακάμψετε το «κόλλημα» του παιδιού και να κατευθύνετε την προσοχή και το ενδιαφέρον του σε κάτι διαφορετικό που ξέρετε ότι το ενδιαφέρει.

  • Κάντε υπομονή

Μείνετε δίπλα του μέχρι να περάσει η έξαψη, πρέπει να σας βλέπει ότι είστε δίπλα του, όμως για κανένα λόγο μην προσπαθήσετε να του μιλήσετε λογικά και να εξηγηθείτε. Μην ντρέπεστε για τον περίγυρο, και μην δώσετε  καμία υπόσχεση. Ξέσπασμα είναι, θα περάσει.

Διαβάστε επίσης:

Ανυπάκουο παιδί. Τι να κάνω;

Φαινόμενο Temper Tantrum: Το παιδί μου από τη μια παίζει ανέμελα και από την άλλη χτυπιέται στο πάτωμα

H mom4all γράφει: Τantrum: Η αρχή κοινωνικοποίησης του παιδιού…και το τέλος της μαμάς.