6+1 τρόποι να διδάξετε στα παιδιά σας τη διαχείριση των συναισθημάτων τους

Από τη Μαρία Ροδίτη

Καθημερινά εμείς οι ενήλικες κατακλυζόμαστε από μια πληθώρα ανάμεικτων συναισθημάτων για ό,τι συμβαίνει στις ζωές μας. Κάποια πράγματα τα αντιμετωπίζουμε και τα δεχόμαστε με ευκολία, ενώ σε άλλα δυσκολευόμαστε περισσότερο. Αν για εμάς, λοιπόν, φαντάζει δύσκολο το να διαχειριστούμε τα καθημερινά μας συναισθήματα, φανταστείτε πόσο πιο πολύπλοκο είναι για τα παιδιά μας αυτό. Σε αυτό το άρθρο, λοιπόν, θα συζητήσουμε πώς μπορείτε να βοηθήσετε τα παιδιά να χειριστούν το πώς λειτουργούν τα συναισθήματα και τι μπορούν να κάνουν για να κινούνται προς μια υγιέστερη κατεύθυνση.

Παρακάτω μπορείτε να πάρετε απλές ιδέες αλλάζοντας τη ζωή σας για να προωθήσετε τη συναισθηματική υγεία του παιδιού σας και, τελικά, τις πιο ευτυχισμένες εμπειρίες της ζωής. Γνωρίστε, λοιπόν, τους 7 τρόπους με τους οποίους μπορείτε να διδάξετε στα παιδιά σας να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους.

 

 

 

Τα συναισθήματα είναι προσωρινά

Ανεξάρτητα από το ποιο συναίσθημα βιώνετε - ευτυχία ή θυμό - αυτό είναι προσωρινό. Τα αγόρια και τα κορίτσια, ειδικά εκείνα που υποφέρουν από θλίψη, συχνά πιστεύουν λανθασμένα ότι τα συναισθήματα είναι μόνιμα. Νομίζουν ότι το μεγάλο, σκοτεινό σύννεφο πάνω από τα κεφάλια τους δε θα φύγει ποτέ, αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια. Αν κάνουν μία νέα σκέψη θα αισθανθούν κάτι διαφορετικό και τα σύννεφα θα περάσουν (τις περισσότερες φορές). «Θα περάσει κι αυτό» είναι ένα μότο που χρησιμοποιείται από πολλούς ενήλικες για να θυμίζει τον προσωρινό χαρακτήρα των συναισθημάτων και μπορεί να είναι χρήσιμο σε μια δύσκολη μέρα. Τα παιδιά μπορούν επίσης να δημιουργήσουν τα δικά τους συνθήματα, όπως: «Τα μεγάλα συναισθήματα έρχονται και φεύγουν».

Μέσα σε σας (στο κέντρο) είναι η χαρά, η φυσική σας κατάσταση

Στο κέντρο της ύπαρξής μας είναι καλοσύνη, που ισοδυναμεί με καθαρή θετική ενέργεια ή χαρά. Αυτή είναι η φυσική κατάσταση του παιδιού σας. Αλλά τα προκλητικά του συναισθήματα - ο θυμός, η θλίψη, η ανησυχία, ο πανικός, η απογοήτευση, η ζήλια - μπορούν να συντρίψουν αυτή τη φυσική κατάσταση. Μαθαίνοντας, όμως, στο παιδί σας να αφήνει στην άκρη αυτά τα προκλητικά συναισθήματα, τότε ο εσωτερικός ήλιος τους, η καλοσύνη, μπορεί να λάμψει ξανά. Μαθαίνοντας στα παιδιά  πώς να διώχνουν τα συναισθήματα - ιδιαίτερα τα δύσκολα συναισθήματα όπως ο θυμός - χρειάζεται φυσικά χρόνος και εξάσκηση. Ένας αποτελεσματικός τρόπος για να το πετύχετε αυτό είναι να μάθετε στο παιδί σας να εισπνέει βαθιά όταν βιώνει δύσκολες συναισθηματικές καταστάσεις αποβάλλοντας έτσι όλη την αρνητική ενέργεια.

 

 

Υπάρχουν διαφορετικά είδη συναισθημάτων

Τα παιδιά βιώνουν όλο το φάσμα των συναισθημάτων, από τη δυστυχία στην ευτυχία, αλλά δεν καταλαβαίνουν απαραίτητα τους διαφορετικούς τύπους συναισθημάτων. Μερικοί τύποι είναι: γρήγοροι και αργοί, μεγάλοι και μικροί, προκλητικοί και εύκολοι, θετικοί και αρνητικοί. Για παράδειγμα, ο θυμός είναι ένα γρήγορο συναίσθημα και επίσης συχνά αυτός που το βιώνει αισθάνεται ότι το βιώνει πολύ έντονα, ώστε είναι δύσκολο να τον τιθασευτεί χωρίς εκπαίδευση. Ωστόσο, όταν το παιδί συνειδητοποιεί ότι έχει περισσότερη δύναμη από το θυμό του, τότε μπορεί να βρει το θάρρος να αφήσει το θυμό στην άκρη. Το να βοηθήσετε τα παιδιά να μάθουν τους διαφορετικούς τύπους συναισθημάτων και τη διαχείρισή τους θα σας πάρει αρκετό χρόνο. Δε γίνεται από τη μία μέρα στην άλλη.

Τα ανάμεικτα συναισθήματα είναι συχνό φαινόμενο

Τα παιδιά συχνά αισθάνονται περισσότερο από ένα συναίσθημα ταυτόχρονα, όπως όταν πεθαίνει το κατοικίδιο ζώο τους. Για παράδειγμα, η 10χρονη Έλενα αισθάνθηκε τεράστια θλίψη όταν έφυγε από τη ζωή ο Moby, το λαμπραντόρ που είχε κοντά της από όταν ήταν πολύ μικρή. Ταυτόχρονα, όμως, αισθάνθηκε ανακούφιση, γιατί το αγαπημένο της σκυλάκι δεν υπέφερε πια στο γήρας του. Βοηθήστε τα παιδιά να ονομάζουν τα συναισθήματά τους, ειδικά όταν είναι ανάμεικτα και περίπλοκα. Είναι το πρώτο βήμα για να τα βοηθήσουμε να εκφραστούν εποικοδομητικά. Όταν η Έλενα, λοιπόν, κατονόμασε τα συναισθήματά της ως «θλίψη» και «ανακούφιση», μπόρεσε την ίδια στιγμή να αφήσει τα συναισθήματα να ωριμάσουν μέσα της. Έγραψε ένα κείμενο για τον Moby και το έβαλε στον τάφο του, γεγονός που βοήθησε την ίδια να αισθάνεται λίγο καλύτερα.

Όλα τα συναισθήματα είναι χρήσιμα

Τα συναισθήματά σας απλά σας στέλνουν σημάδια για το τι συμβαίνει μέσα σας, οπότε κάθε συναίσθημα είναι χρήσιμο, είτε είναι απογοήτευση, είτε είναι ενθουσιασμός. Μαθαίνοντας πώς να εντοπίζετε τα συναισθήματα όταν είναι μικρά (όπως μια μικρή απογοήτευση προτού γίνει θυμός μεγέθους ηφαίστειου) θα σας βοηθήσει να τα εκφράσετε εποικοδομητικά. Κανένα συναίσθημα δεν πρέπει να χαθεί - όλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ένα βήμα προς το επόμενο καλύτερο συναίσθημα. Βοηθήστε τα παιδιά να συνειδητοποιήσουν ότι τα συναισθήματα δεν είναι ούτε καλά ούτε κακά, αλλά είναι απλώς σημάδια και είναι απαραίτητα για τη θετική συναισθηματική τους ανάπτυξη.

 

 

Μπορείτε να μάθετε πώς να αυξήσετε ορισμένα συναισθήματα
(τα χρήσιμα) και να μειώσετε άλλα συναισθήματα (τα προκλητικά)
με την εξάσκηση

Μόλις τα παιδιά αρχίσουν να συνειδητοποιούν ότι μπορούν να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους, τότε όλα θα είναι καλύτερα. Δεν υπάρχει τίποτα που δεν μπορούν να επιτύχουν. Το πρώτο βήμα είναι να δώσουμε στα παιδιά τις ιδέες, και στη συνέχεια τα εργαλεία, ενώ παράλληλα καλλιεργούν εσωτερικές ιδιότητες θετικής συναισθηματικής υγείας. Η ευγνωμοσύνη, για παράδειγμα, δεν περιορίζεται αποκλειστικά και μόνο όταν μας κάνει κάποιος ένα δώρο. Η ευγνωμοσύνη είναι ένα συναίσθημα που κινεί τα παιδιά σε μια θετική κατεύθυνση, ανεξάρτητα από το τι την έχει προκαλέσει. Δείτε το παράδειγμα του μικρού Άρη. Ο 8χρονος Άρης έχει κάνει μια λίστα ευγνωμοσύνης και όταν πέφτει για ύπνο σκέφτεται ποιος του έκανε καλό και πού οφείλει ευγνωμοσύνη τη μέρα που πέρασε. Είναι ευγνώμων για τα πάντα, από το φαγητό που του έφτιαξε η μαμά του μέχρι τις γνώσεις που του προσφέρει ο δάσκαλος του καράτε. Αισθάνεται, δηλαδή, αυτήν την εκτίμηση στην οποία αντί να επικεντρωθεί σε αυτό που δεν έχει, επικεντρώνεται και συνειδητοποιεί πόσο καλά πράγματα συμβαίνουν στη ζωή του.

Κανένας δεν μπορεί να το κάνει για εσάς

Τα παιδιά πρέπει να μάθουν να αναλαμβάνουν την ευθύνη για τη συναισθηματική τους ζωή και να συνειδητοποιούν ότι είναι αυτά που κινούν τα νήματα στα συναισθήματά τους. Μπορούν να μάθουν να κατευθύνουν προς πιο ήρεμα κύματα τα συναισθήματα και να εκπαιδευτούν να διαχειρίζονται ήπια τα συναισθήματα του θυμού, της απόρριψης, του πόνου. Αλλά με ιδέες, με τα απαραίτητα "εργαλεία" από τους γονείς και με εξάσκηση, τα παιδιά μπορούν να γίνουν ο εαυτός τους με έναν πολύ υγιή τρόπο.

 

Μάθετε εδώ τους 5 τρόπους για να "ελευθερώσετε" τα παιδιά σας από το άγχος της παιδικής ηλικίας!