Τι κάνουμε εάν το παιδί "προτιμά" τον έναν από τους δύο γονείς;

Αν για ένα πράγμα μπορούμε να συμφωνήσουμε όλοι σε σχέση με τα παιδιά είναι πως είναι ειλικρινή, αφοπλιστικά και ό,τι σκέφτονται, θα το πουν χωρίς δεύτερη σκέψη, χωρίς να το "στρογγυλέψουν", χωρίς να το περάσουν από όλα αυτά τα φίλτρα που περνάμε εμείς οι ενήλικες σχεδόν το οτιδήποτε. Αυτή η ευθύτητα ορισμένες φορές είναι χαριτωμένη, ακόμη και αστεία, άλλες μπορεί, όχι να μας καταρρακώσει, αλλά ίσως "τσούξει". Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού είναι όταν συνειδητοποιούμε (πράγμα που συμβαίνει είτε όταν το παιδί το λέει ρητά, είτε όταν παρατηρήσουμε την συμπεριφορά του) πως το παιδί "προτιμά" τον έναν από τους δύο γονείς. Δεν "χαλάει" η σχέση με το παιδί φυσικά, ούτε το "αγαπάμε" ξαφνικά λιγότερο, αλλά ευχάριστο δεν είναι...

από τη Χρυσούλα Σπυράτου 

Ο Robin Bergman, ψυχίατρος και συγγραφέας, υποστηρίζει πως το να δείχνει το παιδί μια προτίμηση στον έναν από τους δύο γονείς είναι απολύτως φυσικό και είναι μέρος της ανάπτυξής του και μας απαντά σε μια σειρά από ερωτήσεις σε σχέση με αυτό το θέμα.

Είναι σύνηθες για ένα παιδί να προτιμά τον έναν από τους δύο γονείς;

Είναι μέρος της ψυχολογικής του ανάπτυξης. Συμβαίνει από όταν το παιδί είναι μωρό (απλώνει π.χ. το χέρι του προς τον έναν γονιό) μέχρι και την εφηβεία. Τα παιδιά και οι έφηβοι είναι έξυπνα- γνωρίζουν ποιον γονέα να προσεγγίσουν ανάλογα με την ανάγκη που έχουν… Ξέρουν ποιος είναι ο πιο «διαλλακτικός» γονιός που θα τους πάρει το video-game και ποιος γονιός είναι για «συζήτηση», που θα το συμβουλεύσει τι να κάνει. Το να προτιμά κάποιον γονιό δεν σημαίνει πως αγαπά κάποιον περισσότερο. Είναι άλλο πράγμα η προτίμηση και άλλο η αγάπη. Είναι δύσκολο να διαχωρίσουμε στο μυαλό μας αυτά τα δύο και να μην το «πάρουμε προσωπικά» ή να πληγωθούμε που «το παιδί μας μάς απορρίπτει».

Τι μπορεί να κάνει ο «αγαπημένος γονιός» για να φέρει το παιδί πιο κοντά στον άλλον γονιό;

Αν είστε ο «αγαπημένος γονιός» προσπαθήστε να «εξομαλύνετε» το έδαφος. Αν για παράδειγμα, το παιδί σας έχει αδυναμία σε εσάς και είναι συνέχεια «μαμά, μαμά, μαμά» μπορείτε να πείτε «πολύ χαίρομαι που ο μπαμπάς θα κάτσει μαζί σου σήμερα το βράδυ για να διαβάσετε παραμύθι» ή «ο μπαμπάς θα σε πάει για ποδήλατο σήμερα. Θα περάσετε τέλεια!». Μοιραστείτε την αγάπη. Αλλά χωρίς να θέλω να σας το χαλάσω, αν όντως είστε ο «αγαπημένος γονιός» μην επαναπαυτείτε και συνηθίσετε γιατί κοντοζυγώνει η εφηβεία… και η προσγείωση στην πραγματικότητα θα είναι ανώμαλη…

Πώς μπορείτε να διαχειριστείτε το αίσθημα της ενοχής;

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά… Οι ενοχές είναι μέρος του να είσαι γονιός.
Γονείς που δουλεύουν, διαζευγμένοι γονείς, πολυάσχολοι γονείς- υπάρχουν χιλιάδες λόγοι για να νιώσει ενοχή ένας γονιός. Είναι όμως σημαντικό να μην αφήσετε την ενοχή να σας κατευθύνει και να επηρεάσει την συμπεριφορά σας. Για παράδειγμα, «Δούλευα όλη μέρα, άργησα και να γυρίσω σπίτι, ας του πάρω ένα παιχνίδι». Προσπαθήστε να αντισταθείτε σε τέτοιες ενέργειες. Ο ρόλος σας ως γονείς είναι να μεγαλώνετε τα παιδιά σας, όχι να τους κάνετε τα χατίρια για να είναι ευχαριστημένα.

Το να έχει το παιδί «αγαπημένο γονιό» είναι κάτι που προκαλείται από κάποια συμπεριφορά των γονιών και μπορεί να είναι κακό για το παιδί;

Οι γονείς μπορεί να προκαλέσουν κάτι τέτοιο όταν δεν μιλάνε καλά ο ένας στον άλλον (πράγμα που συμβαίνει συχνά στις περιπτώσεις διαζυγίων). Ένας άλλος τρόπος για να συμβεί αυτό είναι όταν έχει αναλάβει ο ένας τον ρόλο του «καλού» γονιού που δεν χαλά χατίρι, και ο άλλος τον ρόλο του «αυστηρού» γονιού που θέτει όρια και κανόνες. Όπως είναι φυσικό, το παιδί θα προτιμά τον πιο διαλλακτικό γονιό. Αυτό που είναι καλό να γίνει και από τους δύο γονείς είναι να βρουν την χρυσή τομή ανάμεσα στον γονιό που θέτει όρια αλλά και δίνει ελευθερίες στο παιδί.

Η προτίμηση υπέρ του ενός γονιού μπορεί να λειτουργήσει αρνητικά για το παιδί εάν ο άλλος γονιός δείχνει την ενόχλησή του με φράσεις σαν «Ωραία. Ναι, πήγαινε στον μπαμπά σου πάλι, ούτε που με νοιάζει!». Καλό είναι να μη φτάσετε σε αυτό το άκρο και να κάνετε ένα βήμα πίσω. Το παιδί μπορεί να αντιληφθεί πως αυτός ο γονιός είναι ευαίσθητος και εύθραυστος και ότι «πρέπει να τον φροντίσει». Κάτι τέτοιο εμποδίζει την προσωπική ανάπτυξη και ανεξαρτητοποίηση του παιδιού γιατί αντιστρέφονται οι ρόλοι και το παιδί γίνεται γονιός.