Εσείς θέλετε να γίνετε ... ειρηνικοί γονείς; To νέo "κίνημα" ανατροφής για πιο ήρεμα παιδιά!

Βαθιά εισπνοή και αφηνόμαστε στο κενό, αυτή είναι η αίσθηση του να είσαι γονιός. Χρειάζεται να πάρεις αμέτρητες αποφάσεις στο δευτερόλεπτο και τις περισσότερες φορές να βρεθείς και υπόλογος για αυτές. Βουτιά λοιπόν χωρίς αλεξίπτωτο και το παράλογο της υπόθεσης είναι ότι κάθε μέρα ξυπνάς όλο και πιο χαρούμενος για να πέσεις.

Από τη Βέρα Πάρδου

Για να δούμε όμως με τι στυλ έχεις μάθει μέχρι σήμερα να πέφτεις;
Βρίσκεσαι στη μέση ενός σημαντικού τηλεφωνήματος και το 6χρονο παιδάκι σου αποφασίζει πως θέλει να παραμείνει το επίκεντρο της ζωής σου. Ποια επιλογή διαλέγεις;

Α. Του βάζεις τις φωνές επειδή δεν συνεργάζεται.

Β. Προσπαθείς να το δωροδοκήσεις με κάποιο αντάλλαγμα ώστε να κάτσει ήσυχο ή...

 Γ. Παίρνεις μερικές βαθιές ανάσες, υποθέτεις ότι το παιδί δεν νιώθει ακόμα έτοιμο να σε μοιραστεί με τις υποχρεώσεις σου και ενημερώνεις πως θα καλέσεις εσύ ξανά σε μια ώρα;

Εάν απάντησες το "Γ", τότε σου αξίζουν συγχαρητήρια –έχεις κερδίσει μια σημαντική εσωτερική διαμάχη επιλέγοντας την υπομονή, την ειρηνική τεχνική ανατροφής παιδιών και μπορείς να σταματήσεις εδώ την ανάγνωση σου. Αλλά αν πάλι είσαι ένας από εμάς που ακόμα παλεύει και μαθαίνει να πέφτει, ας συνεχίσουμε μαζί την εκμάθηση.

Η ειρηνική τεχνική της προσέγγισης (που από το συνδυασμό των λέξεων και μόνο δηλώνει ότι οι γονείς χρειάζεται να πλησιάζουν τα παιδιά τους από την πλευρά της αγάπης και της ηρεμίας) αποτελεί ένα «κίνημα» που το τελευταίο διάστημα γνωρίζει τεράστια απήχηση. Φυσικά και έχει καλό λόγο που συμβαίνει αυτό αφού ήρθε η στιγμή της συνειδητοποίησης από τη νέα γενιά ότι ο αυταρχικός γονέας του παρελθόντος προκάλεσε περισσότερη ζημιά παρά καλό.

Έχει γίνει γνωστό αρκετά πλέον πως η επίτευξη των προτεραιοτήτων  των γονέων, όπως ο σεβασμός από τα παιδιά μας και η ενθάρρυνση της συνεργασίας, χρειάζονται και τα κατάλληλα μέσα. Δεν μπορείς να καταφέρεις τίποτα φωνάζοντας και δημιουργώντας φόβο.

Για αυτό το λόγο ας προσπαθήσουμε όσες περισσότερες μέρες γίνεται να ανήκουμε στην κατηγορία του ειρηνικού γονέα.

Η αλήθεια είναι πως δεν είναι καθόλου εύκολο. Τα παιδιά μας συχνά προσπαθούν με διάφορους τρόπους να μας  φτάσουν στο αμήν ώστε να έρθουμε αντιμέτωπες  με έναν εαυτό που δεν μας  αρέσει αλλά ξέρουμε πως για τη δεδομένη στιγμή θα μας  λύσει τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί και στη συνέχεια θα πέσουμε στον φαύλο κύκλο των τύψεων και της αυτοτιμωρίας. Θέλουμε να γίνουμε καλύτερες στο ρόλο μας  ως μαμάδες, όλοι θέλουμε και το επιζητούμε προσπαθώντας καθημερινά για αυτό αλλά ορισμένες στιγμές δεν αρκεί μόνο η θέληση.

Αποτελεί λοιπόν τη νέα σύγχρονη εναλλακτική αυτός ο ειρηνικός τρόπος ανατροφής ή είναι μόνο ένα ιδανικό άπιαστο που πείθουμε τον εαυτό μας ότι υπάρχει και μπορούμε να φτάσουμε στο τέλος μιας δύσκολης ημέρας;  H ιδέα ενός καλύτερου εαυτού, πιο έτοιμου να αντιμετωπίσει στρεσογόνες καταστάσεις και να βγει όσο το δυνατόν αλώβητος  φαίνεται τόσο ενδιαφέρουσα που αξίζει  να προσπαθήσουμε. Η ψυχολόγος Laura Markham με το βιβλίο της αναφέρεται στο είδος του ειρηνικού γονέα που στο τέλος θα ανήκουμε. Έχοντας αυτή τη θεώρηση πραγμάτων θα αναφερθούμε στα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά αλλά και πως μπορούμε να τα εφαρμόσουμε στην καθημερινότητα μας.

Αρχικά, τι είναι η ειρηνική τεχνική ανατροφής παιδιών;

Η συγκεκριμένη μέθοδος έχει ως βασικές αρχές την αγάπη και τη συνειδητότητα που κουβαλούν οι πράξεις μας ως γονείς. Έννοιες που μπορεί να φαντάζουν πολύ θεωρητικές αλλά μόλις τεθεί η κατάλληλη βάση όλα γίνονται πιο απλά με μια υπόσχεση ισχυρότερου δεσμού μεταξύ γονέα και παιδιού. Η προϋπόθεση  για τη χρήση της συγκεκριμένης μεθόδου είναι ότι η μαμά ή ο μπαμπάς είναι έτοιμοι να αφήσουν πίσω τους τις φωνές, τις απειλές ότι θα στερήσουν κάτι από το παιδί τους επειδή δεν συμπεριφέρεται κατάλληλα και τις τιμωρίες ξεκινώντας από μια θέση ηρεμίας έτοιμοι να ακούσουν το παιδί τους και να συνεργαστούν με αυτό πιο αρμονικά.

Ένα παιδί κατέχει περισσότερο από όλους μας την ιδιότητα να μεγαλώνει, να εξελίσσεται και να σφάλει κατά τη διάρκεια για αυτό είναι πολύ αποτελεσματικό να του συμπεριφερθείς αναγνωρίζοντας του πρώτα αυτή την ιδιότητα του.

Αντιλαμβάνομαι πως όλα αυτά τα λόγια φαντάζουν ουτοπικά αλλά ο συγκεκριμένος τρόπος ζωής στην ουσία δεν χρειάζεται την τελειότητα για να λειτουργήσει, έχει ανάγκη απλώς από εμπιστοσύνη. Εμπιστοσύνη ότι μπορούμε να είμαστε οι γονείς που επιθυμούμε για τα παιδιά μας χωρίς να αγγίζει κανένα μέλος της οικογένειας την τελειότητα.

Πώς λοιπόν, μπορώ να εξασκήσω τη συγκεκριμένη μέθοδο;

Το μόνο σίγουρο είναι πως δεν αποτελεί εύκολη διαδικασία. ίσως να είστε τυχεροί και το παιδί σας να έχει δείξει ήδη σημάδια καλής θελήσεως. Άλλωστε αναφερόμαστε σε μια σχέση, πράγματι το μεγαλύτερο μερίδιο εξέλιξης ανήκει στον γονέα αλλά αυτό δεν καθιστά και το παιδί τελείως άβουλο και αμέτοχο. Εκεί όμως εντοπίζεται και το δύσκολο κομμάτι, τα παιδιά είναι έτοιμα να σας κουνήσουν το δάχτυλο σε όποιο τρόπο ανατροφής και αν επιλέξετε να εφαρμόσετε, εδώ απλώς μιλάμε για τον τρόπο στο οποίο το δάχτυλο δεν θα κουνιέται τόσο συχνά. Εξάλλου τα παιδιά μεγαλώνουν κρίνοντας και κατηγορώντας τους γονείς τους και είναι μεγάλα πλέον όταν κατανοούν και κάποιες φορές συγχωρούν, είναι η ανθρώπινη φύση έτσι.
Το σημαντικό συστατικό του «ειρηνικού γονέα» είναι η διαρκής φροντίδα και αγάπη προς το δικό μας εσωτερικό παιδί, έτσι μόνο θα μπορέσουμε να αντιληφθούμε και τον απόγονο μας. Όσο περισσότερο απομακρυνόμαστε από το πλασματάκι που κουβαλάμε μέσα μας, τόσο φοράμε μια στολή αυστηρότητας και περιμένουμε μια τελειότητα επειδή ακριβώς έχουμε απέναντι μας τον δικό μας απόγονο, το αίμα μας.
Αυτό δεν είναι λειτουργικό, χρειάζεται να αντιληφθούμε πως η αλλαγή γίνεται σταδιακά παράλληλα με το μεγάλωμα του παιδιού. Ακολουθούν τέσσερα απλά βήματα που θα κληθείτε να ακολουθήσετε στο ταξίδι σας προς μια πιο υγιή αντιμετώπιση της πραγματικότητας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως χρειάζονται 28 μέρες για να αποκτήσουμε μια νέα καλύτερη για εμάς (και για όλους) συνήθεια, για αυτό ο αργός και σταθερός ρυθμός κερδίζει τον συγκεκριμένο αγώνα.

1. Ο αυτοέλεγχος

Η λογική πίσω από τη συγκεκριμένη μέθοδο έχει να κάνει με την αντιγραφή και αντιμετωπίζει το παιδί, τουλάχιστον στην αρχή του, ως μια μηχανή μίμησης. Φέρουμε συμπεριφορές από τα παιδικά μας χρονιά που πολλές στιγμές δεν συνειδητοποιούμε ότι τις αναπαράγουμε για αυτό είναι το σημαντική η κατανόηση των πράξεων μας όταν συμβαίνουν. Μάλιστα η υπομονή κρίνεται ως το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό και εκείνο που πρέπει να δουλέψουμε περισσότερο, γιατί είναι εκείνη που θα μας επιτρέψει να πάρουμε μια μικρή απόσταση από τα γεγονότα να μετρήσουμε μέχρι το δέκα και έπειτα να δράσουμε. Χρειάζεται η υπομονή για να πετύχουμε μια εξαιρετική διαχείριση της κατάστασης αλλά και για να δεχτούμε πως είμαστε άνθρωποι και σημασία έχει να ηρεμήσουμε μόλις αντιληφθούμε ότι δεν ανήκουμε πλέον στο είδος του ειρηνικού γονέα. Έχει σημασία να τονίσουμε πως δεν επιδιώκουμε την τελειότητα αλλά την επιλογή, να μπορούμε έστω και πιο αργά να επιλέξουμε έναν καλύτερο τρόπο διαχείρισης.
Ας είμαστε όμως ειλικρινείς υπάρχουν στιγμές που ο θυμός είναι τόσο μεγάλος που είναι σαν να μας παραλύει. Σε τέτοιες περιπτώσεις χρειάζεται η απόσταση και η αναγνώριση του συναισθήματος. Ενός συναισθήματος πολύ παρεξηγημένου αφού δεν μαθαίνουμε να παραδεχόμαστε το θυμό μας με αποτέλεσμα όταν έρχεται ή να κουβαλάει και παλαιότερα φορτία  ή να μην εκφράζεται κατάλληλα.
Τότε το μόνο που πρέπει να ειπωθεί και να καταστεί σαφές στο παιδί είναι ο έντονος θυμός που υπάρχει και ότι δεν μπορείτε να τον διαχειριστείτε αποτελεσματικά και για τους δύο. Ενημερώνουμε πως αυτή η πράξη μας θύμωσε και θα επανέλθουμε στο θέμα όταν θα είμαστε σε θέση να το συζητήσουμε μαζί του και να καταλάβουμε το γιατί. Γιατί πχ μπορεί να έχυσε στο νιπτήρα όλο το αγαπημένο μας άρωμα.

2. Η κατανόηση του θυμού

Καταστέλλουμε τον θυμό και ενημερώνουμε πως δεν έχει λήξει το θέμα αλλά ο απώτερος στόχος μας δεν είναι αυτός. Σημασία έχει να φροντίσουμε αρχικά τον εαυτό μας, να κατανοήσουμε γιατί θυμώσαμε, τι μας ενόχλησε και από που πηγάζει τόση ένταση.

Όλοι οι άνθρωποι φανερώνουμε στις εντάσεις κομμάτια μας που δεν ξέραμε πως ήταν εκεί κρυμμένα, χρειάζεται να τα αποδεχτούμε γιατί μόνο έτσι θα μπορέσουμε να αποδεχτούμε και αντίστοιχα κομμάτια στο παιδί μας. Άλλωστε πάντα στους άλλους όλα είναι πιο εύκολα προς εντοπισμό. 

Ο στόχος λοιπόν είναι η αυτογνωσία και η θεραπεία, αν μπορέσουμε να βρούμε τι μας ενοχλεί έντονα και θυμώνουμε, κυρίως σε περιστάσεις που ο λόγος φαντάζει για άλλους ανούσιος, θα μπορέσουμε να καλλιεργήσουμε την ενσυναίσθηση και να βοηθήσουμε εμάς και την οικογένεια μας.

3. Εξάσκηση μαζί με το παιδί

Αυτό το βήμα προς την ειρηνική τεχνική ανατροφής αποτελεί ίσως και το πιο δύσκολο. Χρειάζεται μια διαρκής εγρήγορση έχοντας παράλληλα γίνει και η εσωτερική διεργασία που αναφέραμε πιο πάνω. Δηλαδή σε μια κατάσταση που το παιδί σας χτυπάει τη μικρότερη αδερφή του στο κεφάλι, ενώ έχει τονιστεί πολλές φορές ότι δεν επιτρέπεται κάτι τέτοιο, μην προσπαθήσετε να επιβληθείτε σε αυτό. Αντιδράστε στην εσωτερική σας παρόρμηση και αφού πρώτα ηρεμήσετε, συζητήστε μαζί του για ποιο λόγο το έκανε, αν θα μπορούσε να επιλέξει έναν άλλο τρόπο για να λύσει το πρόβλημα με την αδερφή του και κυρίως προσπαθήστε να φέρετε το παιδί σε επαφή με τα συναισθήματα του.

Είναι απίστευτα σημαντικό από μικρή ηλικία να μαθαίνει και να μπορεί να αναγνωρίζει τι αισθάνεται κάθε στιγμή και μετέπειτα βεβαίως και να το εκφράζει. Μεγαλώνουμε μπερδεμένους και αναποφάσιστους ενήλικες γιατί στην προσπάθεια μας να τα προστατεύσουμε από οτιδήποτε τα πειράξει, τα απομακρύναμε από το συναίσθημα τους.
Η αγάπη για να είναι υγιής χρειάζεται κατανόηση και ισορροπία αλλιώς το παιδί τιμωρείται για την πράξη του και την επόμενη φορά επαναλαμβάνει κάτι ανάλογο αλλά όχι ακριβώς το ίδιο, γιατί δεν συνεργάστηκε και δεν εκπαιδεύτηκε μαζί μας στην λειτουργική διαχείριση του συναισθήματος.

4. Ξεκινά η σύνδεση

Ξεκινήσαμε κυρίως από το θυμό για τους λόγους που αναφέρθηκαν αλλά στην ειρηνική μέθοδο σημασία έχουν όλες οι στιγμές με το παιδί για αυτό και χρειάζεται να φέρουμε αυτόν τον βαθμό προσοχής και συγκέντρωσης σε όλες μας τις αλληλεπιδράσεις μαζί του. Στην πράξη δεν είναι τόσο αφόρητα δύσκολο και κουραστικό όσο μπορεί να ακούγεται επειδή απλώς η διαδικασία ζητά την ένδειξη αγάπης σε όλες τις καθημερινές ενέργειες. Σε αυτές που το παιδί μπορεί να έχει συνηθίσει να γίνονται μηχανικά για αρχή, σημαίνει πολλά αν ξαφνικά υπάρξουν γέλια, χάδια, ομιλίες που δείχνουν ότι είστε παρόντες ακόμα και αν η προσοχή σας είναι στραμμένη αλλού.
Τα παιδιά, τείνουμε να το παραβλέπουμε αλλά, λειτουργούν σαν τους ερωτευμένους, θέλουν να γνωρίσουν τον κόσμο μόνο μέσα από τα δικά σας μάτια και ενώ μπορεί να φαντάζει αφόρητα κουραστικό αν το συνειδητοποιήσουμε θα είναι πιο εύκολο να το διαχειριστούμε. Κάθε φορά μέσα στη μέρα που η προσοχή μας στρέφεται σε πράγματα που πρέπει να συμβούν, το παιδί μας το αντιλαμβάνεται ως ένα μικρό χωρισμό, ίσως ως μια μικρή απόρριψη.
Για να πετύχει λοιπόν η συγκεκριμένη συνεργασία δεν χρειάζεται απλώς να ειπωθεί τι είναι σημαντικό και έχει προτεραιότητα τη δεδομένη στιγμή αλλά και ότι μόλις τελειώνουμε αυτή τη δουλειά θα ακολουθήσει ώρα παιχνιδιού μαζί του. Έτσι εκπαιδευόμαστε όλοι μαζί σε αυτόν τρόπο διαχείρισης, η αγάπη επειδή την φροντίζουμε αυξάνεται και μεγαλώνει με αποτέλεσμα σταδιακά να γίνονται όλα πιο εύκολα και αβίαστα.

Τα οφέλη της ειρηνικής ανατροφής των παιδιών 

Είναι ένα είδος επένδυσης στην καλή υγεία του παιδιού σας. Αυτή η πρόταση και μόνο θα μπορούσε να είναι αρκετή για να δοκιμάσετε αυτή τη μέθοδο. Ακόμα όμως λόγω της εμπιστοσύνης που χτίζεται καθιστά τη ζωή πιο ήρεμη σε όλα τα επίπεδα καθώς το παιδί από μικρό μαθαίνει την συνεργασία στις σχέσεις. Συνεργασία που θα του είναι απαραίτητη για όλες τις μελλοντικές του επαφές, ενώ με την χρήση της φράσης «επειδή το είπα εγώ θα κάνεις αυτό» πάντα θα κουβαλάει μια πικρία,  όχι γιατί αυτό που επιλέξατε ως γονέας δεν είναι απαραίτητα σωστό για εκείνο αλλά γιατί τον κάνατε να αισθανθεί ότι δεν έχει επιλογές. Το κυριότερο είναι να μάθουμε να επιλέγουν το πιο λειτουργικό και κατάλληλο για εκείνα από μόνα τους, καθώς δεν θα μπορούμε να είμαστε πάντα εκεί για εκείνα όσο και αν το επιθυμούμε. Η ανταμοιβή της ειρηνικής τεχνικής είναι να χαμογελούν στο μέλλον μετά από ένα δίλημμα στη ζωή τους σκεπτόμενοι πως θα ήμασταν περήφανοι για ό,τι επέλεξαν.

Τα μειονεκτήματα της ειρηνικής γονικής μέριμνας

Στην ουσία το μόνο μειονέκτημα της συγκεκριμένης μεθόδου είναι ο βαθμός δυσκολίας που διαθέτει. Ο θυμός και η ενόχληση είναι τακτικά συναισθήματα για τους περισσότερους γονείς με αποτέλεσμα να χρειάζεται να έρχονται αντιμέτωποι όχι μόνο με τις πράξεις των παιδιών τους αλλά κυρίως με τους ίδιους. Ο συγκεκριμένος τρόπος λοιπόν δεν κουκουλώνει αυτά τα συναισθήματα, δεν τα θάβει κάτω από το χαλί ούτε τα εξαφανίζει, το αντίθετο μάλιστα. Δημιουργεί μια έντονη ανάγκη σύνδεσης και επαφής μαζί τους που δεν μπορούν ορισμένοι να διαχειριστούν αφού χρειάζεται συνεχή δουλειά με τον εαυτό μας και αυτοσυγκράτηση. Είναι όντως δύσκολο απλώς εκεί που αξίζει να εστιάσουμε είναι στο καθημερινό αποτέλεσμα που θα αντικρίζουμε ένα πιο ήρεμο παιδί, σίγουρο για τον εαυτό του που θα αναγνωρίζει τι βιώνει και θα μπορεί να μας ενημερώνει για αυτό ώστε να είμαστε συνοδοιπόροι σε αυτό το ταξίδι του.

Ας βουτήξουμε λοιπόν και σήμερα με ένα τεράστιο χαμόγελο για την καινούρια μέρα και το νέο στυλ πτώσης που επιλέγουμε από εδώ και πέρα.