Εγώ εμβολιάΖΩ το παιδί μου

Της Τζίνας Γαβαλά,
Δημοσιογράφος

Διαβάζω τρομαγμένη τις ειδήσεις για την επιδημική έξαρση της ιλαράς, για τα σχεδόν 200 κρούσματα που έχουν καταγραφεί στη χώρα μας, αλλά και για τα 350.000 ανεμβολίαστα παιδιά. Άκουσα και ότι στην Ευρώπη τον τελευταίο χρόνο έχουν καταγραφεί 14.000 περιστατικά και 43 θάνατοι. Στην Ευρώπη. Στην Ευρώπη της Ιταλίας, όπου ο εμβολιασμός των παιδιών είναι υποχρεωτικός. Στην Ευρώπη της Γερμανίας όπου τα νηπιαγωγεία πρέπει να ενημερώνουν τις αρχές αν κάποιος γονέας δεν έχει δώσει επαρκή στοιχεία για τον εμβολιασμό του παιδιού του. Στην Ευρώπη της Ελλάδας που γονείς χορηγούν ψεύτικες βεβαιώσεις.

Όταν λοιπόν διαβάζω ότι στην Ευρώπη πεθαίνουν άνθρωποι από ΙΛΑΡΑ, πώς να νιώσω; Πώς να νιώσω που δάκρυζα πριν από κάποια χρόνια, όταν βρέθηκα στην Αφρική για να καλύψω τηλεοπτικά ανθρωπιστική αποστολή εμβολιασμών τετάνου; Γνώρισα ανθρώπους που δεν είχαν ποτέ πρόσβαση σε εμβόλια και κάθονταν ευλαβικά και συγκινημένοι σε μια τεράστια ουρά, προκειμένου να προστατεύσουν τα παιδιά τους από τον νεογνικό τέτανο, που σκότωνε 1 μωρό κάθε τρία λεπτά! Ο τέτανος! Που να φανταστώ ότι λίγα χρόνια μετά, θα νοσηλεύονταν παιδιά δίπλα στο σπίτι μου από ιλαρά; Μια αρρώστεια που υποτίθεται ότι ο εμβολιασμός την εξαφανίζει. Γιατί λοιπόν τόσα κρούσματα;

Πολύ απλά, γιατί υπάρχουν παιδιά που δεν έχουν εμβολιαστεί. Και όχι επειδή δεν τους παρέχεται η δυνατότητα. Αλλά επειδή οι γονείς τους δεν θέλουν.
Δεν κρίνω κανέναν για το τι κάνει στο σπίτι του ή στην οικογένεια του ή για τις πολιτικές του πεποιθήσεις ή για τις παρέες του ή για τις οποιουδήποτε είδους επιλογές του. Ποτέ δεν κρίνω κανέναν για τίποτα, αλλά παρατηρώ πάντα τη συμπεριφορά του. Το πώς φέρεται στον διπλανό του, στον συνεργάτη του, στον υπάλληλο του. Αυτό για μένα είναι πολιτισμός. Και στο πλαίσιο αυτό, ο εμβολιασμός είναι πολιτισμός και δεν αφορά μόνο τον εαυτό μας. Αφορά στο σύνολο της κοινωνίας.

Λένε για παράδειγμα αυτοί που δεν εμβολιάζουν τα παιδιά τους: Γιατί να εμβολιάσω το παιδί; Γιατί να το θέσω σε κίνδυνο; Γιατί να είμαι και εγώ γρανάζι στο σύστημα των φαρμακοβιομηχανιών που σε βάρος της υγείας των παιδιών μας στήνουν μια οικονομική πλεκτάνη κλπ...
Ακούγοντάς τους αρχικά δεν είχα άποψη. Ίσα ίσα ένιωθα και ανεπαρκής στη συζήτηση αφού δεν γνώριζα αυτά που έλεγαν σε βάθος και για αυτό δεν μπορούσα να επιχειρηματολογήσω. Το μόνο που θυμάμαι να λέω ήταν «Ο γιατρός σου τι λέει; Τον έχεις ρωτήσει;».
Και κάπως έτσι μπήκα στη διαδικασία να μάθω λίγα περισσότερα για την ρίζα του αντιεμβολιαστικού κινήματος.Ότι δεν είναι μια νέα μόδα των σύγχρονων γονιών. Ότι ξεκίνησε πριν 200 χρόνια ενάντια στο πρώτο- πρώτο εμβόλιο της ευλογιάς αλλά κορυφώθηκε το 1998 με τον Βρετανό γαστρεντερολόγο Άντριου Γουέκφιλντ , ο οποίος δημοσίευσε μελέτη που συνέδεε το εμβόλιο MMR της ιλαράς, της ερυθράς και της παρωτίτιδας με τον αυτισμό. Παρόλο που αποδείχθηκε ότι η συγκεκριμένη μελέτη ήταν μια καλοστημένη απάτη, ενώ ο ίδιος ο Γουέκφιλντ είναι έκπτωτος πια από τον ιατρικό κόσμο, το κακό έγινε. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι πολλές χιλιάδες παιδιά δεν εμβολιάστηκαν εξαιτίας του κλίματος αμφισβήτησης που είχε καλλιεργηθεί τότε. Και οι θεωρίες του, αν και έχουν επιστημονικά ακυρωθεί, έχουν ακουστεί και εισακουστεί από πολλούς γονείς ανά τον κόσμο που φοβούνται ότι τα εμβόλια θα κάνουν κακό στα παιδιά τους.

Σίγουρα καταλαβαίνω έναν γονιό που φοβάται στην πιθανότητα μια απόφασή του να κάνει κακό στο παιδί του. Και σίγουρα η ψυχολογία της παθητικής στάσης βαραίνει λιγότερο τη συνείδηση, παρόλο που ίσως βλάπτει περισσότερο από την ενεργητική. Οτι δηλαδή αν κάνω το εμβόλιο υπάρχει μια περίπτωση στο εκατομμύριο να πάθει το παιδί μου εγκεφαλίτιδα. Παναγία μου! Και εγώ όταν το ακούω ανατριχιάζω! Αν όμως ΔΕΝ κάνω το εμβόλιο, η πιθανότητα εγκεφαλίτιδας σε περίπτωση που το παιδί κολλήσει ιλαρά είναι 1000 φορές μεγαλύτερη. Επίσης αν δεν εμβολιάσω το παιδί μου, υπάρχει περίπτωση κάποιος που έρχεται σε επαφή μαζί του να έχει έρθει σε επαφή με κάποιον που να έχει ιλαρά. Ξέρουμε με ποιους έρχεται σε επαφή κάθε ένας άνθρωπος που συναντάμε καθημερινά;
Υπογραμμιζω οτι ούτε τον ρόλο να πείσω κανέναν έχω, ούτε θα έπαιρνα ποτέ μια τέτοια ευθύνη, ούτε και αν την έπαιρνα θα είχα τις ιατρικές γνώσεις να τεκμηριώσω τα λεγόμενά μου. Για αυτό και ακούω τους ειδικούς, για αυτό και βγάζω τα μάτια μου να διαβάζω και να ενημερώνομαι συνεχώς, για αυτό και προβληματίζομαι και για τον ιδιο λόγο παίρνω ευθύνες που αναλογούν μόνο στα δικά μου παιδιά.

Δεν μπορώ όμως να αγνοήσω ότι τα παιδιά μου ανήκουν σε ένα κοινωνικό σύνολο. Δεν μπορώ να μην συνυπολογίσω τα επίσημα στοιχεία σχετικά με την επιδημία που μαστίζει την χώρα μας. Και ούτε μπορώ να γυρίσω την πλάτη σε οτιδήποτε αφορά στον διπλανό μου. Γιατί έτσι είμαι εγώ σαν άνθρωπος. Δεν θα πάω το παιδί μου άρρωστο στον παιδότοπο γιατί βαριέμαι στο σπίτι ή γιατί θέλω να δω την φίλη μου. Τι φταίνε τα άλλα παιδιά; Τι φταίει το 9μηνο μωρό που ακόμα δεν μπορεί να κάνει το MMR και ο αδερφός του συναναστρέφεται με το παιδί κάποιου που δεν έχει εμβολιαστεί; Οφείλω λοιπόν να αναρωτηθώ: αν θέλω να πάρω μια τέτοια απόφαση για το παιδί μου, δεν θα πρέπει να το κρατάω στο σπίτι, ή να το πηγαίνω σε μέρη όπου όλοι έχουν την ίδια νοοτροπία με εμένα; Πώς μπορώ να θέλω να μην είμαι γρανάζι ενός συστήματος αλλά παράλληλα να βάζω το λιθαράκι που χτίζει τα θεμέλια μιας νέας επιδημίας; Μιας επιδημίας που σκοτώνει. Μήπως όσο δικαίωμα έχω εγώ να επιλέγω το αν θα εμβολιάσω το παιδί μου, άλλο τόσο έχεις εσύ που το παιδί σου θα μολυνθεί εξαιτίας μου, να προσφύγεις στη Δικαιοσύνη;

Και κάπου εδώ, κλείνοντας τις σκέψεις μου, θα παραθέσω ένα από τα αγαπημένα μου γνωμικά από τον Μένανδρο: «Αυτή είναι ζωή, να μη ζεις μόνο για τον εαυτό σου». Μακάρι να το σκεφτόμαστε όλοι, κάθε μέρα, με κάθε αφορμή, σε κάθε μικρή ή μεγάλη μας απόφαση. Γιατί σίγουρα τότε, ο κόσμος θα είναι καλύτερος.