Το παιδί μου δεν ψηλώνει. Τι ευθύνεται;

«Πόσο ψηλό θα γίνει το παιδί μας;», «Γιατρέ το παιδί μου φοβάμαι ότι δεν ψηλώνει, θα μείνει κοντό;», «Γιατί το παιδί μου είναι πιο κοντό από τους συμμαθητές του;». Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που βασανίζουν αρκετούς γονείς και κάποιες από τις ερωτήσεις που όλο και πιο συχνά απευθύνουν στον παιδίατρο τους.

Μήπως έχετε λοιπόν κι’  εσείς αυτό το άγχος ότι το παιδί σας δεν ψηλώνει φυσιολογικά; Εμείς είμαστε εδώ, με τη βοήθεια πάντα των ειδικών, να σας λύσουμε όλες τις απορίες.

Σύμφωνα με τον παιδίατρο Σπύρο Μαζάνη, το ύψος του παιδιού καθορίζεται από συγκεκριμένους παράγοντες. Τόσο τα γονίδια, όσο και το φύλο παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του παιδιού μας. Εκτός από αυτά, όμως, το ύψος του μικρού μας μπορεί να επηρεαστεί από τις ορμόνες, τη διατροφή και την άσκηση, αλλά και από κάποιους άλλους παράγοντες τους οποίους μπορεί να μην βάζουμε καν στο μυαλό μας.

Ας πάμε, όμως, να τους δούμε λίγο πιο αναλυτικά…

Γονίδια:

Τη στιγμή της σύλληψής του, το μωρό μας λαμβάνει γενετικό υλικό από τη μαμά και τον μπαμπά του, το οποίο παίζει καθοριστικό ρόλο τόσο για το ύψος του, όσο και για την υπόλοιπη εμφάνιση ή τον χαρακτήρα του. Όπως, λοιπόν, θα "πάρει" από κάποιον τα ματάκια, από κάποιον τα χειλάκια, κ.ο.κ., έτσι, θα "πάρει" από κάποιον και το ανάστημά του, το οποίο φυσικά θα είναι "μείγμα" και των δυο γονιών, μπορεί όμως κάποιου το στοιχείο να υπερισχύσει.

Φύλο:

Μπορεί τα κορίτσια να ψηλώνουν γρηγορότερα, όταν όμως τα αγόρια ολοκληρώνουν την ανάπτυξή τους, συνήθως γίνονται ψηλότερα.

Ορμόνες:

Μια σειρά ειδικών ορμονικών εξετάσεων μπορεί να λύσει το μυστήριο ενός αναστήματος χαμηλότερου από το φυσιολογικό. Πρόκειται για τον "ορμονικό προσδιορισμό" κατά τη διάρκεια του οποίου θα ελεγχθεί η αυξητική ορμόνη (μια πρωτεΐνη η οποία αποτελείται από 191 αμινοξέα και είναι η βασική υπεύθυνη για την ανάπτυξη των μικρών μας), η λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα και, ανάλογα με το φύλλο, τα στεροειδή, δηλαδή, η τεστοστερόνη για τα αγόρια και τα οιστρογόνα για τα κορίτσια.

Διατροφή:

Η σωστή διατροφή σίγουρα δεν θα βοηθήσει το μικρό μας να ψηλώσει περισσότερο από το αναμενόμενο, η φτωχή διατροφή όμως, ή μια λανθασμένη διατροφή που μπορεί να οδηγήσει στην παχυσαρκία μπορεί να "κλέψει" πόντους, αφού είναι σε θέση να προχωρήσει την οστική ηλικία και να οδηγήσει μειώσει την τιμή του αναμενόμενου ύψους του μικρού μας.

Ασκηση:

Γυμνάζει τους μύες, "καίει" τις θερμίδες, μειώνει το λίπος και συμβάλλει στη ανάπτυξη και ενδυνάμωση των οστών και των αρθρώσεων. Με λίγα λόγια, η άσκηση, μας κρατά γερούς και δυνατούς πράγμα το οποίο μπορεί να σημαίνει ότι χωρίς αυτή τόσο η ευεξία και η φυσική μας κατάσταση, όσο και το ύψος μας μπορεί να… έχαναν πόντους!

Ψυχική και σωματική υγεία:

Πολλά προβλήματα υγείας μπορούν να έχουν άμεσο αντίκτυπο στην ομαλή ανάπτυξη του παιδιού καθυστερώντας τη, ή ακόμα, και μειώνοντας το αναμενόμενο επίπεδό της. Το ίδιο όμως μπορεί να ισχύει και για την άσχημη ψυχική κατάσταση, η οποία μπορεί επίσης να επηρεάσει αρνητικά το ρυθμό ανάπτυξης ενός παιδιού σύμφωνα πάντα με τους ειδικούς.

Περιβάλλον:

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα μελέτης των ερευνητών της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, η μόλυνση του περιβάλλοντος επηρεάζει τον ρυθμό ανάπτυξης των παιδιών. Συγκεκριμένα, τα παιδιά τα οποία εκτίθενται σε υψηλά επίπεδα χημικών ουσιών δεν είναι τόσο ανεπτυγμένα όσο άλλα συνομήλικα παιδάκια. Αιτία για το φαινόμενο αυτό αποτελούν, σύμφωνα πάντα με τους ειδικούς, τα πολυχλωριωμένα διφαινύλια (PCB) και οι διοξίνες που περνούν στον οργανισμό τους μέσω της τροφικής αλυσίδας κι έχουν τη δύναμη τα μεν να διαταράσσουν τη ρύθμιση των ορμονών της ανάπτυξης, τα δε να επιδρούν σε κάποια γονίδια που ρυθμίζουν το ρυθμό της.

Πότε, όμως, ένα παιδί θεωρείται πραγματικά κοντό; Διότι τις περισσότερες φορές και μετά από τον απαιτούμενο έλεγχο διαπιστώνεται ότι: μπορεί να μην είναι ψηλό, όμως βρίσκεται μέσα στα φυσιολογικά όρια.

Πότε πρέπει να ανησυχήσετε και να απευθυνθείτε στον παιδίατρο:

• Όταν διαπιστώσετε ότι το παιδί μεταξύ της ηλικίας 2 και 10 χρονών δεν παίρνει κάθε χρόνο ύψος ή αυτό είναι μικρότερο από 4-5 εκατοστά.
• Όταν το παιδί ενώ μέχρι εκείνη την στιγμή αναπτυσσόταν κανονικά, αρχίζει ξαφνικά να μειώνεται ο ρυθμός της ανάπτυξής του.
• Εάν σε δύο διαδοχικές μετρήσεις του ύψους με μεσοδιάστημα 6 μηνών δεν βλέπετε καμία διαφορά στο ύψος του.
• Εάν το παιδί φοράει το ίδιο μέγεθος ρούχων και παπουτσιών για πάνω από ένα χρόνο.
• Εάν το βάρος του παιδιού αυξάνεται με πολύ γρηγορότερο ρυθμό από εκείνο του ύψους του.
• Εάν στο σχολείο είναι το πιο κοντό παιδί ανάμεσα στους συμμαθητές του.
• Εάν ένα κορίτσι ξεκινάει να έχει συμπτώματα περιόδου ή και περίοδο πρόωρα, δηλαδή κάτω από 9 χρονών.

Γιατί το παιδί δεν ψηλώνει;

Αν διαπιστωθεί ότι το παιδί πραγματικά δεν ψηλώνει, τότε θα γίνει ένας εργαστηριακός και απεικονιστικός έλεγχος. Αυτός ο έλεγχος περιλαμβάνει εξετάσεις αίματος και ούρων για να μελετηθούν αδένες που παράγουν ορμόνες, όπως ο θυρεοειδής και η υπόφυση. Επίσης, έλεγχος για παθήσεις όπως η κοιλιοκάκη, η κυστική ίνωση, η Β’ μεσογειακή αναιμία, αυτοάνοσα νοσήματα κλπ. Επίσης, ενδεχομένως να θέσουν την υποψία για κάποια σοβαρά σύνδρομα όπως Turner κλπ.

Πάντα θα συνυπολογιστεί η κληρονομικότητα, δηλαδή ποιο είναι το ύψος των γονιών, αλλά και των συγγενών πρώτου βαθμού, όπως επίσης και οι συνθήκες γέννησης του παιδιού (πρόωρος τοκετός κλπ), αλλά και ο τρόπος διατροφής του και οι κλιματολογικές συνθήκες στις οποίες ζει.

Υπάρχει θεραπεία για το κοντό παιδί;

Βεβαίως και παρά πολλά παιδιά μπορούν να βοηθηθούν και να αυξήσουν το ύψος τους. Όταν θα εντοπιστεί η αιτία που το κάνει να μην ψηλώνει, τότε τις περισσότερες φορές θα χορηγηθούν φάρμακα για τη θεραπεία της νόσου που καθυστερεί το ύψος ή θα δοθούν οδηγίες για βελτίωση της διατροφής, αλλά και σε μερικές περιπτώσεις θα χορηγηθεί και η λεγόμενη αυξητική ορμόνη.

Πώς μπορείς να υπολογίσεις το τελικό ύψος του παιδιού;

Υπάρχουν δύο μαθηματικοί τύποι που χρησιμοποιούνται εδώ και χρόνια και χονδρικά δείχνουν το τελικό ύψος με κάποια απόκλιση φυσικά.

Αυτοί οι τύποι είναι:

Α) Κάνετε μια πρόσθεση του ύψους του πατέρα και της μητέρας σε εκατοστά. Στο αποτέλεσμα προσθέτετε έξι εκατοστά για τα αγόρια και αφαιρείτε έξι εκατοστά για τα κορίτσι. Το νούμερο αυτό διαιρέστε το δια του δύο και αυτό θα είναι το υποτιθέμενο τελικό ύψος.

Β) Όταν το παιδί γίνει δύο χρονών, τότε διπλασιάστε το ύψος του παιδιού.

Διαβάστε επίσης:

«Πόσο θα ψηλώσει το παιδί μου;». Μάθε πώς να το υπολογίσεις!

Aπό τι επηρεάζεται το ύψος του παιδιού μας;