Ακολουθήστε 5 στάδια σχολικής μελέτης για καλύτερη απόδοση!

Δημοσιεύθηκε στις | Τελευταία Ενημέρωση

Απόσπασμα από το βιβλίο  ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ της Ελένης Γαρυφάκη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ

 


Ακολουθήστε 5 στάδια σχολικής μελέτης για καλύτερη απόδοση!

 

Πολλαπλή νοημοσύνη και αυτονομία στη σχολική μελέτη

Η σχολική μελέτη αποτελεί σε πολλές οικογένειες αιτία συγκρούσεων και διαφωνιών, κυρίως διότι οι μαθητές δυσκολεύονται να οργανώ- σουν διαδικασίες και να διαχειριστούν το χρόνο τους, αλλά και διότι οι γονείς δεν γνωρίζουν πώς να βοηθήσουν τα παιδιά τους να επιτύχουν τα παραπάνω.

Πρώτα απ’ όλα, είναι καλό να γνωρίζουμε πώς προτιμά να μελετά ο μαθητής ή η μαθήτρια και με ποιο τρόπο αφομοιώνει καλύτερα τη γνώση. Ανάλογα με τους τύπους πολλαπλής νοημοσύνης, έχουμε δια- φορετικούς τρόπους μελέτης:

• Ο γλωσσικός τύπος διαβάζει το κείμενο, αντιγράφει έννοιες, κρατά σημειώσεις.

• Ο λογικομαθηματικός τύπος χρειάζεται να κατανοήσει τη βασι- κή ιδέα, να δημιουργήσει λογικά συμπεράσματα και να κατηγο- ριοποιήσει τις έννοιες.

• Ο κιναισθητικός τύπος χρειάζεται να φτιάξει μόνος του την έν- νοια ή την πληροφορία ώστε να την αφομοιώσει.

• Ο νατουραλιστικός τύπος αναζητά παραδείγματα από το φυσι- κό περιβάλλον και πειραματίζεται με τις έννοιες.

• Ο χωροταξικός τύπος δημιουργεί σχεδιαγράμματα και τρισδιά- στατα μοντέλα απεικόνισης της πληροφορίας.

• Ο μουσικός τύπος θυμάται ευκολότερα τις πληροφορίες αν έχουν ρυθμό ή ομοιοκαταληξία.

• Ο διαπροσωπικός τύπος θυμάται πολλές πληροφορίες από την παράδοση στην τάξη, αφομοιώνει περισσότερα πράγματα όταν τα συζητά με κάποιον άλλο και προτιμά να παρουσιάζει σε κοινό.

• Ο ενδοπροσωπικός τύπος θέλει απόλυτη ησυχία και απομόνω- ση σε προσωπικό χώρο και αφομοιώνει μέσα από αναστοχα- σμό και πρακτική εφαρμογή των πληροφοριών στην πραγμα- τική ζωή και στο κοινωνικό σύνολο.

Κάθε παιδί θα πρέπει να μάθει να πειραματίζεται με όλους τους παρα- πάνω τρόπους μελέτης, αλλά εκτός αυτού, είναι σημαντικό να εξοικει- ωθεί από την Α’ Δημοτικού με μια ρουτίνα μελέτης που συνοψίζεται στα παρακάτω στάδια:

1. Προετοιμασία

Διαρκεί 5-10 λεπτά και βοηθά στον ορισμό στόχων μελέτης

  1. Πρώτα-πρώτα τοποθετούμε τα βιβλία που θα χρειαστούμε πάνω σε μια καθαρή και φωτεινή επιφάνεια, μαζί με όλη τη γραφική ύλη (τετράδια, στιλό) που θα χρειαστούμε.
  2. Έπειτα, βλέπουμε τι έχουμε να κάνουμε σε κάθε μάθημα ξεχωρι- στά και έχουμε κοντά μας όλα εκείνα που μας χρειάζονται για να ολοκληρώσουμε τα καθήκοντά μας.
  3. Πριν ξεκινήσουμε, βεβαιωνόμαστε ότι δεν έχουμε κάτι άλλο να μας απασχολήσει ή να μας αποσπάσει την προσοχή για την επό- μενη μισή ώρα.
  4. Φροντίζουμε να καθόμαστε άνετα, ο χώρος να αερίζεται επαρκώς και να υπάρχει καλός φωτισμός.

2. Επισκόπηση

Διαρκεί 10-12 λεπτά και βοηθά στη διαχείριση του χρόνου

  1. Πριν ξεκινήσουμε να κάνουμε τις εργασίες, ανοίγουμε το πρόχει- ρο τετράδιο ή το βιβλίο και ρίχνουμε μια γρήγορη ματιά σε αυτά που κάναμε στο σχολείο. Με το να θυμηθούμε τι ακούσαμε στο σχολείο μπαίνουμε στη διαδικασία της μελέτης του συγκεκριμέ- νου μαθήματος.
  2. Εξετάζουμε τι εργασίες έχουμε να κάνουμε και υπολογίζουμε πόσο χρόνο θα χρειαστούμε. Καλό είναι να δώσουμε προτεραι- ότητα στις πιο δύσκολες και χρονοβόρες εργασίες, έτσι ώστε όταν κουραστούμε να έχουν μείνει μόνο εύκολα πράγματα να κάνουμε.

3. Μελέτη

Συνοδεύεται από ολιγόλεπτα διαλειμματάκια ανά 20-30 λεπτά

1. Αφιερώνουμε το χρόνο που χρειάζεται σε κάθε μάθημα ώστε να το μελετήσουμε καλά και να μην τα «πασαλείψουμε». Το «πασά- λειμμα» δημιουργεί παρανοήσεις και είναι η χειρότερη μορφή μελέτης, διότι νομίζουμε ότι ξέρουμε, όμως όχι μόνο δεν ξέρου- με, αλλά και ό,τι έχουμε μάθει είναι λάθος!

  1. Σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες χρησιμοποιούμε μπόλικα πα- ραδείγματα από το διαδίκτυο ή βιβλία με εικόνες, βίντεο, ήχους και διαδραστικές εφαρμογές. Γενικά, όλα τα παιδιά, αν βιώσουν με οπτικοακουστικά μέσα αυτό που χρειάζεται να μελετήσουν είναι σε θέση να το θυμούνται ευκολότερα.
  2. Δίνουμε έμφαση στο καθαρό και ευανάγνωστο γραπτό.
  3. Οι ασκήσεις γίνονται συνήθως για να εφαρμοστεί η θεωρία που μάθαμε ή για να συνθέσουμε βάσει όσων μάθαμε. Γι’ αυτόν το λόγο έχουμε πάντα ανοιχτό το βιβλίο μπροστά μας όταν κάνου- με τις ασκήσεις. Μπορούμε να ανατρέξουμε ανά πάσα στιγμή για να το συμβουλευτούμε. Σε μεγαλύτερες τάξεις (γυμνάσιο, λύκειο), χρήσιμα είναι τα βοηθήματα που προσφέρουν αναλυτι- κές επεξηγήσεις.

4. Διάλειμμα

Διαρκεί 3-5 λεπτά και βοηθά στην εγρήγορση

Κάνουμε διαλείμματα που εξυπηρετούν τις ανάγκες του κάθε παιδιού και το κρατούν σε εγρήγορση. Για παράδειγμα, ένας κιναισθητικός τύ- πος θα κάνει είκοσι πηδηματάκια επιτόπου ή θα χορέψει ένα κομμάτι, ένας μουσικός τύπος θα τραγουδήσει ένα τραγούδι κι ένας διαπρο- σωπικός τύπος θα δει ένα αστείο βιντεάκι στο YouTube ή θα συμμε- τάσχει σε μια δουλειά του σπιτιού. Τέτοιου είδους διαλείμματα δεν αποσπούν την προσοχή μας, ενώ διατηρούν τα επίπεδα αδρεναλίνης ανεβασμένα και μας τροφοδοτούν με ενέργεια.

5. Σημειώσεις

Όταν γράφουμε με τον δικό μας τρόπο αυτό που μελετήσαμε, σχεδόν το έχουμε μάθει

  1. Όπως είδαμε και παραπάνω, κάθε τύπος νοημοσύνης έχει τον δικό του τρόπο να μετασχηματίσει τη θεωρία και να αφομοιώσει τα νέα γνωστικά δεδομένα. Άλλος θα χρησιμοποιήσει σχεδιαγράμματα, άλλος λέξεις-κλειδιά, άλλος λέξεις και λεζάντες, άλλος στιχάκια.
  2. Σημειώσεις μπορούμε να κρατήσουμε πάνω στο βιβλίο, σε ένα ξεχωριστό τετράδιο ή σε μια λευκή κόλλα χαρτί. Ο καθένας είναι αποτελεσματικός με τον δικό του τρόπο.