Από τη γέννηση μέχρι τον 6ο μήνα αποκλειστικά γάλα

Το γάλα, απαραίτητο για την ανάπτυξη κάθε παιδιού, αποτελεί την αποκλειστική τροφή του μωρού από τη γέννησή του έως και τον έκτο μήνα της ζωής του. Είναι επίσης βασική τροφή για τους μήνες που ακολουθούν και προσφέρει μοναδικό όφελος στον οργανισμό τόσο κατά την παιδική, όσο και κατά την εφηβική ηλικία.

Σύμφωνα λοιπόν με τις σύγχρονες οδηγίες για την παιδική διατροφή τα μωρά μέχρι την ηλικία των έξι μηνών πρέπει να τρέφονται αποκλειστικά με γάλα. Συχνά οι γονείς ακολουθούν το πρόγραμμα αυτό: Ορισμένοι όμως προς το τέλος του πρώτου τριμήνου ρωτούν τον παιδίατρο «θα δώσω στο μωρό κάτι άλλο εκτός από γάλα;». Η ερώτηση αυτή μπορεί να σημαίνει ένα από τα παρακάτω ή όλ’ από αυτά.

• Εάν η μητέρα θηλάζει, ίσως έχει κουραστεί από τον αποκλειστικό θηλασμό, ίσως νιώθει πως της χρειάζεται πολύ λίγος ύπνος ακόμα, ενώ με μόνο το μητρικό γάλα που είναι ελαφρύ, το μωρό πεινάει πολύ συχνά.

• Εάν τρέφει το μωρό με ξένο γάλα, θεωρεί ευκολία την αντικατάσταση μερικών μπουκαλιών με πιάτα. Τα πιάτα στο σπίτι είναι πιο πολλά και πλένονται πιο εύκολα.
• Εάν το ζευγάρι περιβάλλεται από προσφιλή πρόσωπα, αρχίζουν οι πιέσεις εκ του πλαγίου.

Οι «πλάγιες δυνάμεις» (γιαγιάδες, παππούδες, συγγενείς, φίλοι και γείτονες) προσπαθούν συχνά να ασκήσουν την επιρροή τους σ’ ένα νέο ζευγάρι καλοπροαίρετα θα έλεγα, μια και η παρέμβασή τους αποσκοπεί τόσο στο να κερδίζει καλό βάρος το μωρό, όσο επίσης γονείς και μωρό να κοιμούνται ήσυχοι γιατί αυτό θα είναι χορτάτο.

Εξ’ άλλου θυμούνται πως έτσι τάιζαν κι εκείνοι τα δικά τους μωρά.

Το δικαίωμα της παρέμβασης αυτής δύσκολα μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς στις γιαγιάδες και τους παππούδες, μιας και στην ελληνική οικογένεια αναλαμβάνουν συχνά την ιερή αποστολή υποστήριξης της καινούργιας οικογένειας με ποικίλους τρόπους, φιλότιμα και ουσιαστικά.

Οι νέοι γονείς όμως, με την σειρά τους, οι οποίοι διαθέτουν μεγαλύτερη ευελιξία προσαρμογής στις σύγχρονες οδηγίες, με πρωταρχικό σκοπό βέβαια το όφελος του παιδιού τους, πρέπει ν’ αντιπαρέρχονται μ’ ευγένεια και αποφασιστικότητα τις παλαιότερες αντιλήψεις, όταν αυτές δεν εναρμονίζονται με τις σημερινές.

Είναι αλήθεια ότι στερεές τροφές προσφέρονταν νωρίς στο βρέφος μερικά χρόνια πριν. Σήμερα όμως οι τροφές αυτές, υπό μορφή πολτών, προστίθενται στο διαιτολόγιο του βρέφους κατά την ηλικία των έξι μηνών. Μόνο όταν ο παιδίατρος κρίνει ότι το μωρό δεν κερδίζει ικανοποιητικό βάρος προστίθεται, από την ηλικία των τεσσάρων μηνών, η κρέμα ριζάλευρου.

Πώς τροποποιείται το διαιτολόγιο του βρέφους από τον έκτο μήνα;

Ας αρχίσουμε από το γάλα.
Μέχρι τώρα το μωρό τρεφόταν με τροποποιημένο γάλα της πρώτης βρεφικής ηλικίας, δηλαδή το νούμερο 1. Αυτό αντικαθίσταται βαθμιαία μέσα σε λίγες μέρες με τροποποιημένο γάλα δεύτερης βρεφικής ηλικίας, το νούμερο 2. Εάν το μωρό τρέφεται με θηλασμό, ο οποίος επαρκεί, δεν γίνεται καμία αλλαγή στο γάλα. Το γάλα της δεύτερης βρεφικής ηλικίας σε σκόνη, όπως και της πρώτης, είναι εμπλουτισμένο με σίδηρο, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.
Η χορήγηση πλήρους γάλακτος αγελάδας (evapore, παστεριωμένου, βρασμένου ή σακχαρούχου) πρέπει να αποφεύγεται κατά τη διάρκεια του δευτέρου εξαμήνου ζωής. Στα μωρά της ηλικίας αυτής δεν πρέπει ακόμα να χορηγείται το ημιαποβουτυρωμένο ή αποβουτυρωμένο γάλα αγελάδας. Το νευρικό τους σύστημα χρειάζεται το λίπος για την ανάπτυξή του. Πρέπει επίσης να αποφεύγεται το γάλα προβάτου, το οποίο περιέχει πολύ λίπος, όπως και το γάλα κατσίκας, το οποίο δεν περιέχει φυλλικό οξύ. Η έλλειψη φυλλικού οξέος από τον οργανισμό μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση μεγαλοβλαστικής αναιμίας. Εάν κάποιο από τα παραπάνω γάλατα δεν είναι εύκολο να αντικατασταθεί με τροποποιημένο γάλα βρεφικής ηλικίας σε σκόνη, πρέπει να προηγηθεί συνεννόηση με τον παιδίατρο.

Πόσο γάλα; Η ημερήσια ποσότητα γάλακτος που θα πρέπει να παίρνει στην ηλικία του έτους, όταν δηλαδή παίρνει και άλλες τροφές, είναι περίπου 600 κ.ε.