Διαβήτης: Όλα όσα θέλετε να γνωρίζετε!

Απλές γνώσεις για τον διαβήτη από τον παθολόγο- διαβητολόγο  Αντώνιο Λέπουρα

Ο Διαβήτης είναι μια περίπλοκη πάθηση του μεταβολισμού, εννοώντας βασικά ένα ανεβασμένο επίπεδο σακχάρου στο αίμα. Είναι, όμως, ύπουλη νόσος με την οποία μπορείτε να ζείτε πολλά χρόνια πολύ καλά και χωρίς συμπτώματα και εμφανείς επιπλοκές.

Όλοι οι άνθρωποι έχουμε μια μικρή ποσότητα γλυκόζης στο αίμα, γιατί μας χρειάζεται για ενέργεια. Τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα ενός φυσιολογικού ατόμου μετά από νηστεία 8 ωρών είναι χαμηλότερα από 100 mg/dl.

Η αύξηση της γλυκόζης στο αίμα είναι αναμενόμενη κατά τη λήψη τροφής. Ωστόσο σε ένα φυσιολογικό άτομο τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα δεν πρέπει να ξεπερνούν τα 140 mg/dl 2 ώρες μετά το γεύμα.

Στους διαβητικούς τα επίπεδα της γλυκόζης υπερβαίνουν τα 126 mg/dl μετά από οκτάωρη νηστεία, ενώ 2 ώρες μετά το γεύμα το σάκχαρο μπορεί να είναι πάνω από 200 mg/dl.

Πώς θα μάθετε αν έχετε διαβήτη

Ο καθένας μπορεί να έχει η να γίνει διαβητικός (νέοι, ενήλικες, έγκυες γυναίκες, άνδρες, γυναίκες, παιδιά).

Οι στατιστικές δείχνουν όμως ότι ο διαβήτης τύπου 2 που είναι και ο πιό συχνός, έχει μεγαλύτερη προτίμηση στους ανθρώπους άνω των 45 ετών και στους υπέρβαρους.

Μια αιτία σχετικά συχνή που ευθύνεται για το διαβήτη είναι η γενετική προδιάθεση. (Αν ο γονείς σας είχαν παρουσιάσει διαβήτη, είναι πολύ πιθανόν να παρουσιάσετε κι εσείς).

Γι΄ αυτό, μην περιμένετε να παρουσιάσετε κάποιο σύμπτωμα για να το ερευνήσετε. Καθιερώστε μια ετήσια ανάλυση αίματος κι αν είστε πάνω από 50 ετών και είστε παχύσαρκοι, κάντε ανάλυση αίματος κάθε έξι μήνες.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ΟΤΑΝ...

• Όταν το σάκχαρο του αίματος το πρωϊ, μετά από νηστεία, είναι ίσο με 126 mg/dl ή υψηλότερο και αυτό επιβεβαιωθεί και σε δεύτερη μέτρηση κάποια άλλη ημέρα, τότε υπάρχει επίσημα διαβήτης.
• Αν βρείτε επίπεδα σακχάρου ίσα με 200 mg/dl ή μεγαλύτερα κατά την πραγματοποίηση μίας τυχαίας μέτρησης (ανεξάρτητα από την ώρα ή από το αν έχετε φάει) και επίσης έχετε τα κλασικά συμπτώματα του διαβήτη (βλ. Παρακάτω) τότε πάλι μπαίνει επίσημα η διάγνωση της νόσου.
• Ακόμη αν κάνετε εξέταση ανοχής στη γλυκόζη και διαπιστωθεί ότι τα επίπεδα της είναι ίσα με 200 mg/dl ή υψηλότερα στις 2 ώρες, η διάγνωση είναι επίσης βέβαιη.

 Για την εξέταση Ανοχής στη Γλυκόζη, θα πρέπει 3 ημέρες πριν να καταναλώσεται αρκετούς υδατάνθρακες (150-200γρ ανά κύριο γεύμα) αλλά να είστε νηστικοί τις τελευταίες 12 ώρες. Σας παίρνουν αίμα, μετράνε το σάκχαρό σας και μετά πίνετε 75 γρ. γλυκόζης διαλυμένη σε ένα ποτήρι νερό. Στη συνέχεια γίνεται αιμοληψία  σε 2 ώρες και γίνεται μέτρηση του σακχάρου σας. Το σάκχαρό σας θα πρέπει να είναι χαμηλότερο από 140 mg/dl 2 ώρες μετά τη λήψη της γλυκόζης. Αν το σάκχαρό σας είναι μεγαλύτερο από 200 mg/dl, τότε έχετε διαβήτη και θα χρειαστείτε, εκτός από μια σωστή διατροφή και άσκηση, σίγουρα φαρμακευτική αγωγή, την οποία θα καθορίσει ο διαβητολόγος σας.

Ίσως ο γιατρός σας ζητήσει να κάνετε ακόμα μια εξέταση, την Γλυκοζυλιωμένη Αιμοσφαιρίνη, που δείχνει τον μέσο όρο διακύμανσης του σακχάρου στο αίμα τις τελευταίες 8 με 10 εβδομάδες.

Οι τιμές της γλυκοζιωμένης αιμοσφαιρίνης φυσιολογικά είναι 4 – 6,2% (ή <5,7%)

Τι συμβαίνει όμως όταν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα ενός νηστικού ατόμου είναι υψηλότερα από 100 mg/dl αλλά χαμηλότερα από 126 mg/dl, ή όταν κατά την πραγματοποίηση της εξέτασης ανοχής στη γλυκόζη βρεθούν επίπεδα μεταξύ 140 και 200 mg/dl στις 2 ώρες;

Σε αυτήν την περίπτωση το άτομο δεν θεωρείται διαβητικό. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται προδιαβήτης και υπάρχει πιθανότητα να εξελιχθεί σε διαβήτη. Η έγκαιρη αναζήτηση ιατρικής βοήθειας αλλά και η υιοθέτηση κάποιων αλλαγών στο τρόπο ζωής σας μπορεί να αποδειχθούν σωτήριες σε αυτήν την περίπτωση.

Η ανθυγιεινή διατροφή και η έλλειψη άσκησης παίζει σημαντικό ρόλο στην εκδήλωση διαβήτη καθώς οδηγεί σε αύξηση του σωματικού βάρους. Επι πλέον η έλλειψη άσκησης μαζί με την αύξηση του σωματικού βάρους  με τη σειρά τους συνδέονται με την εμφάνιση ινσουλινοαντίστασης που αποτελεί μία βασική αιτία του διαβήτη.

Πότε πρέπει να επισκεφτείτε τον Διαβητολόγο

Αν έχετε “ύποπτα” συμπτώματα ή κάποιους προδιαθεσικούς παράγοντες, πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείτε έναν διαβητολόγο, γιατί αν ακολουθήσετε τις οδηγίες του είναι πιθανόν να αποφύγετε τη νόσο. Αλλά και αν ακόμα αποδειχθεί ότι έχετε διαβήτη, η έγκαιρη διάγνωσή του κι η σωστή αντιμετώπισή του θα σας βοηθήσει να μην υποστείτε τις σοβαρές επιπλοκές του.  

Συμπτώματα που δείχνουν αν έχετε Διαβήτη

Πολυουρία (πολλά ούρα). Προκαλείται από την υπερβολική ποσότητα σακχάρου στο αίμα που δεν μπορεί να απορροφηθεί κι έτσι περνά από τα νεφρά και παρασύρει μαζί του πολύ νερό.

Πόσους τύπους Διαβήτη έχουμε;
Στους διαβητικούς, το πάγκρεας είτε δεν παράγει καθόλου ινσουλίνη, είτε παράγει σε μικρότερη ποσότητα από αυτή που χρειάζεται ο οργανισμός, είτε παράγει ινσουλίνη η οποία δεν μπορεί να δράσει σωστά (αντίσταση στην ινσουλίνη).

• Όταν το πάγκρεας δεν παράγει καθόλου ινσουλίνη, τότε ο ασθενής έχει Διαβήτη τύπου 1. Τα άτομα με αυτόν τον τύπο πρέπει να κάνουν καθημερινά ενέσεις ινσουλίνης.
• Όταν το πάγκρεας παράγει μια μικρή ποσότητα ινσουλίνης, ή όταν ο οργανισμός για διάφορες αιτίες δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει την ινσουλίνη που παράγει το πάγκρεας, τότε ο ασθενής έχει Διαβήτη τύπου 2. Ο συγκεκριμένος τύπος διαβήτη σχετίζεται συχνά με την παχυσαρκία.Τα άτομα με αυτόν τον τύπο διαβήτη δεν χρειάζονται ινσουλίνη τουλάχιστον αρχικά, αλλά πρέπει να συντονίζουν τη θεραπεία τους με αντιδιαβητικά χάπια. Είναι πιθανόν οι ασθενείς αυτοί να καταλήξουν στην ινσουλίνη ή στο συνδυασμό ινσουλίνης και χαπιών.
• Διαβήτης κυήσεως και Διαβήτης τύπου 3, αφορούν 2 λιγότερα συχνούς τύπους Διαβήτη Ο Διαβήτης κυήσεως εμφανίζεται στον 5^ο με 6^ο μήνα της κυήσεως και υποχωρεί στο 90% των περιπτώσεων μετά τον τοκετό. Ο Διαβήτης τύπου 3 αφορά κυρίως άτομα σχετικά αδύνατα μετά τα 30 και μέχρι τα 70 έτη τα οποία σύντομα όπως και ο Διαβήτης κυήσεως θα χρειασθούν ινσουλίνη στη θεραπεία τους.

Ποιές είναι οι ομάδες υψηλού κινδύνου για εμφάνιση διαβήτη και κάθε πότε πρέπει να ελέγχονται;

Στις επικίνδυνες ομάδες ανήκουν...

• Όλοι όσοι είναι ≥ 45 χρονών και ιδίως αν έχουν ΒΜΙ > 26 kg/m² (είναι δείκτης της σωματικής μας μάζας που βρίσκεται αν διαιρέσουμε το βάρος δια του ύψους μας εις το τετράγωνο).
• Αν τα ζάχαρα νηστείας είναι < 100mg/dl, επανέλεγχος χρειάζεται κάθε 3 χρόνια.
• Όσοι έχουν καθιστική ζωή, ελλειψη σωματικής ασκησης και είναι παχύσαρκοι (ΒΜΙ > 30 kg/m²).
• Όσοι έχουν 1ου βαθμού συγγενή με ζαχαρώδη διαβήτη, η ανήκουν σε εθνότητες αυξημένου κινδύνου.
• Όσες είχαν διαβήτη κυήσεως η γέννησαν παιδί ≥ 4kgr.
• Όσες έχουν σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
• Όσοι έχουν υπέρταση η καπνίζουν.
• Όσοι έχουν χοληστερόλη HDL < 35mg/dl και/η τριγλυκερίδια > 250mg/dl.
• Όσοι έχουν ιστορικό καρδιαγγειακού επεισοδίου.
• Ζάχαρα νηστείας  < 85mg/dl θεωρείται οτι σχεδόν αποκλείουν την ύπαρξη Διαβήτη

Έλεγχος σε νεώτερες ηλικίες και τουλάχιστον ανά 2ετία πρέπει να γίνεται σε όσους. Όσοι έχουν προ-διαβήτη δηλ. εμφανίζουν ζάχαρα νηστείας από 100 ως 125 mg/dl, η ζάχαρο 2 ώρες μετά από λήψη 75 γρ γλυκόζης από 140 ως 199mg/dl και στις γυναίκες με διαβήτη κυήσεως.

ΑΝΤΩΝΙΟΣ Π ΛΕΠΟΥΡΑΣ
ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ-ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΟΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Β’ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ
& ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ

ΙΑΤΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΘΗΝΩΝ, ΚΛΙΝΙΚΗ ΨΥΧΙΚΟΥ
ΤΗΛ. 6958 452525, 2106974255  10πμ-18.30’μμ.
2106511269, 2106533013             19μμ-23.00’μμ.