Πώς να ανακοινώσετε στο παιδί σας το διαζύγιο…

Συμβουλές από τον κλινικό ψυχολόγο Edward Farber για να μην τραυματίσετε την ψυχούλα του για πάντα. Επιμέλεια Ιουλία Ανωμερίτου

Η επτάχρονη Campbell καθόταν στο γραφείο μου, προσπαθούσε να μάθει πώς να συμπεριφέρεται στα παιδιά στο σχολείο της. Καθώς προσπαθούσε να θυμηθεί αν ήταν η σειρά του μπαμπά ή της μαμάς να τη βοηθήσει με το διάβασμα εκείνο το βράδυ, ψιθύρισε «Να σου πω ένα μυστικό που με ενοχλεί πολύ;» Είχε καταλάβει για ποιο λόγο χώρισαν οι γονείς της πριν λίγο καιρό. Πέρσι, ο δίχρονος αδερφούλης της την ενοχλούσε την ώρα του φαγητού, αυτή τον έσπρωξε και εκείνος έχυσε όλο του το γάλα στο πάτωμα. Η Campbell θυμόταν με κάθε λεπτομέρεια τον καυγά των γονέων της για το ποιος θα καθαρίσει το πάτωμα. Η μητέρα της ούρλιαζε «Ποτέ δεν κάνεις τίποτα για να βοηθήσεις, ποτέ δεν είσαι σπίτι» και ο πατέρας της απαντούσε «Αν ήσουν καλύτερη στο μεγάλωμα των παιδιών, δεν θα μάλωναν έτσι όλη την ώρα». Λίγους μήνες μετά, χώρισαν. Και η Campbell ήξερε καλά το γιατί. Εκείνη έφταιγε – είχε σπρώξει τον αδερφό της, είχαν ρίξει το γάλα, τους έκαναν να μαλώσουν και τελικά χώρισαν. Οι γονείς της δεν της εξήγησαν ποτέ γιατί χώρισαν, το κατάλαβε μόνη της.

(απόσπασμα από το βιβλίο «Μεγαλώνοντας το παιδί που λατρεύεις με τον πρώην που μισείς» του κλινικού ψυχολόγου Edward Farber)

 

Πώς μπορούμε να ανακοινώσουμε μια τέτοια απόφαση ζωής χωρίς να τραυματίσουμε την παιδική ψυχή; Χωρίς να γκρεμίσουμε τα παιδικά όνειρα;

Χρειάζεται να είστε ειλικρινείς, αληθινοί και αποτελεσματικοί καθώς ανακοινώνετε την απόφασή σας να χωρίσετε. Η ειλικρίνεια είναι το κλειδί στο σημείο αυτό γιατί το διαζύγιο αποτελεί γροθιά στην αρχική εμπιστοσύνη του παιδιού προς εσάς. Ενστικτωδώς πιστεύει ότι θα είστε πάντα μαζί, πάντα στο πλευρό του. Με την ανακοίνωση του διαζυγίου, ο κόσμος του παιδιού αναμφισβήτητα αλλάζει. Αναπάντητα ερωτήματα κατακλύζουν το μυαλό του.

«Έλεγαν ότι θα είναι πάντα εδώ για μένα, τι άλλα ψέματα μου έχουν άραγε πει; Λένε ότι θα συνεχίσουν να με αγαπούν, μα δεν έλεγαν ότι θα αγαπούν και ο ένας τον άλλον; Αν δεν αγαπούν πια ο ένας τον άλλο, μήπως πάψουν να αγαπούν κι εμένα;»

  Για το λόγο αυτό, πρέπει εσείς και ο σύντροφός σας να καθίσετε μαζί και να μιλήσετε στα παιδιά για τα σχέδια και τις αποφάσεις σας. Ο ήσυχος, τρυφερός, μη-εχθρικός τόνος αυτής της οικογενειακής κουβέντας θα καθορίσει τα συναισθήματα και τις σκέψεις του παιδιού για το μέλλον του. Το παιδί πρέπει να καταλάβει ότι το διαζύγιο είναι μια διαδικασία που η οικογένεια θα αντιμετωπίσει από κοινού, όπως ακριβώς και κάθε δύσκολο σημείο της ζωής του στο μέλλον.

Όποιος και αν φταίει για το διαζύγιο, ό,τι κι αν σας έχει κάνει ο σύντροφός σας, ό,τι και αν πιστεύετε για εκείνον / η, μην τον / την κατηγορείτε μπροστά στο παιδί. Το να μειώνετε τον έναν γονιό στα μάτια του, μειώνει το ίδιο το παιδί. Τα παιδιά χρειάζεται να γνωρίζουν μόνο μια αλήθεια, η μαμά και ο μπαμπάς δεν αγαπιούνται πια με τον τρόπο που πρέπει να αγαπιούνται δύο άνθρωποι για να μείνουν μαζί και δεν φταίνε τα παιδιά γι’αυτό, οι ακριβείς λόγοι ας μείνουν μεταξύ σας.

 

Η ανακοίνωση του χωρισμού πρέπει να γίνει λίγες ημέρες πριν ο ένας από τους δύο γονείς αλλάξει στέγη. Είναι προτιμότερο το ζευγάρι να συνεχίσει να μένει στο ίδιο σπίτι για λίγες μέρες, να κοιμάται, όμως, σε χωριστά δωμάτια, δίνοντας χρόνο στα παιδιά να συνειδητοποιήσουν τις αλλαγές. Παρόλο που ένας έφηβος είναι πιθανό να αντιδράσει με κατανόηση και συμπόνια προς τους γονείς, ένα μικρότερο παιδί θα νιώσει σίγουρα αποπροσανατολισμένο. Μην προσπαθήσετε να πάρετε το παιδί με το μέρος σας, απλά στηρίξτε το στις δύσκολες στιγμές που περνάει.

 

Τέλος, εκείνο που έχει τη μεγαλύτερη σημασία είναι να μπορέσετε να καθησυχάσετε το παιδί, να του δείξετε πως, παρόλο που οι κανόνες αλλάζουν, έχετε ήδη από κοινού με το σύντροφό σας σχέδια για την καθημερινότητα των παιδιών. Εξηγήστε του ακριβώς τι θα αλλάξει από την ρουτίνα του, διαβεβαιώστε το ότι η μαμά θα συνεχίσει να έχει το ρόλο της μαμάς και ο μπαμπάς εκείνον του μπαμπά. Βάλτε το θυμό και την εχθρότητα στην άκρη, είστε πάνω απ’όλα γονείς.

 

Πηγή: Farber, E. (2013). Raising the kid you love with the ex you hate. Greenleaf Book Group Press.

Διαθέσιμο στο http://www.barnesandnoble.com/w/raising-the-kid-you-love-with-the-ex-you-hate-edward-farber/1111790379

 

Δείτε και πώς ένας μαθητής του Δημοτικού εκφράζει μέσα από τη ζωγραφιά του το διαζύγιο των γονιών του.

Πηγή: Χάριτος Κατάκη, "Οι τρεις ταυτότητες της Ελληνικής οικογένειας", εκδ. Κέδρος, σ. 112.