Πώς μπορώ να προετοιμάσω το παιδί μου αν έρθει αντιμέτωπο με κάποιο συμβάν ρατσιστικής επίθεσης;

Ένα από τα «highlight» της περασμένης χρονιάς, το οποίο δεν μας τιμά καθόλου σαν ανθρωπότητα, ήταν το περιστατικό αστυνομικής βίας που σημειώθηκε στην Μινεάπολη της Αμερικής. Ο σκληρός και άδικος θάνατος του George Floyd έκανε πολύ γρήγορα τον γύρο του διαδικτύου και μάλιστα διοργανώθηκαν μέσα σε λίγες ημέρες διαδηλώσεις σε πολλά κράτη του κόσμου. Ήταν ένα γεγονός το οποίο, μαζί με τον κορωνοϊό, σημάδεψε ανεξίτηλα το 2020 και δυστυχώς και τα δύο μας «συντροφεύουν» και το 2021. Ο κορωνοϊός έχει αρχίσει να «παίρνει πια τον δρόμο του», όμως φοβάμαι πως δεν μπορώ να πω το ίδιο και για τα περιστατικά ρατσιστικής βίας. Δε νομίζω πως χρειάζεται να μπω στην διαδικασία να αναφέρω συγκεκριμένα παραδείγματα γιατί λίγο- πολύ όλοι μας έχουμε δει, έχουμε ακούσει πράγματα. Άλλοτε στις ειδήσεις και στα social media και άλλοτε δίπλα μας… στον δρόμο, στο λεωφορείο, στην ουρά του σούπερ μάρκετ.

από τη Χρυσούλα Σπυράτου

Με τον κορωνοϊό μάλιστα απέκτησε ξαφνικά δυναμική ο ρατσισμός απέναντι στα άτομα ασιατικής καταγωγής γιατί «αυτοί φταίνε, αυτοί μας έφεραν εδώ τον κορωνοϊό». Καλλιεργήθηκε ξαφνικά ένας φόβος, ένας δισταγμός, μία καχυποψία για τους Ασιάτες, θυμάμαι ειδικά τον πρώτο καιρό να βλέπω ανθρώπους να απομακρύνονται όταν έβλεπαν κάποιο άτομο ασιατικής καταγωγής γιατί αυτός ήταν ο «μολυσμένος, η πηγή του κακού».
Ας μεταφερθούμε τώρα νοητά (μιας που ταξίδια δεν μπορούμε ακόμα να κάνουμε) στην Αμερική, όπου τα περιστατικά αντι-ασιατικού ρατσισμού τον τελευταίο χρόνο αυξήθηκαν αρκετά. Τον Μάρτιο, μία 37χρονη γυναίκα αμερικανοασιατικής καταγωγής ξυλοκοπήθηκε όσο ήταν μαζί με την 7χρονη κόρη της.

Τα παιδιά, δυστυχώς, είναι συχνά μάρτυρες ρατσιστικών επιθέσεων, σωματικών αλλά και λεκτικών. Καλώς ή κακώς δεν μπορούμε να ελέγξουμε αν το παιδί μας θα είναι ποτέ παρόν σε κάποιο τέτοιο περιστατικό, αυτό που μπορούμε όμως να κάνουμε είναι να τα προετοιμάσουμε.
«Δεν περιμένουμε να πάμε στην θάλασσα για να μάθουμε στα παιδιά μας κολύμπι» λέει η ψυχαναλύτρια Melody Li. Σκοπός είναι να προστατεύσουμε τα παιδιά μας μαθαίνοντάς τους πώς να απαντήσουν- αντιδράσουν σε περίπτωση που έρθουν, είτε δια ζώσης είτε online, αντιμέτωπα με κάποια ρατσιστική επίθεση.

Μία καλή αρχή θα ήταν να συζητήσετε και ακόμα καλύτερα να αφήσετε τα ίδια να σας μιλήσουν.Τα παιδιά γνωρίζουν ότι υπάρχουν διάφορες φυλές, διάφορα χρώματα δέρματος και γνωρίζουν επίσης πως οι άνθρωποι, των οποίων το δέρμα είναι «διαφορετικό», έρχονται συχνά αντιμέτωποι με «περίεργες» συμπεριφορές. Επειδή λοιπόν ξέρουν, έχουν δει, έχουν ακούσει, αφήστε τα να σας πουν εκείνα τι έχουν δει, τι έχουν ακούσει. «Πες μου τι γνωρίζεις ήδη για αυτό ή γιατί πιστεύεις ότι μπορεί να συμβαίνει» προτείνει να πούμε στα παιδιά μας η Li ώστε να καταλάβουμε πώς μπορεί να σκέφτονται και αντιλαμβάνονται τα πράγματα.

Και αφού σας μιλήσουν, προσπαθήστε να τους μάθετε να μιλάνε γενικά, να επεμβαίνουν. Είναι απόλυτα φυσιολογικό όταν βλέπεις κάτι τέτοιο στην αρχή να παγώσεις, να μην ξέρεις τι να κάνεις, αλλά σε δεύτερο χρόνο, όταν αναγνωρίσεις πως κάτι πάει στραβά πρέπει να πάρεις θέση και να το διορθώσεις. Αν φοβάσαι να παρέμβεις την ώρα που λαμβάνει μέρος ένα περιστατικό, μπορείς απλά μετά την λήξη της διαμάχης να δεις- ρωτήσεις το θύμα εάν είναι καλά, εάν χρειάζεται βοήθεια.

Σε κάθε περίπτωση πάντως, εάν βρεθείτε με το παιδί σας μπροστά σε κάποιο συμβάν ρατσιστικής επίθεσης, είναι σημαντικό να ελέγξετε ότι δεν άλλαξε η διάθεση- η συμπεριφορά του μετά την επίθεση. Τέτοια συμβάντα μπορεί να είναι τραυματικά και να του προκαλέσουν αισθήματα ντροπής, άγχους και υπερεπαγρύπνισης.