Εγκυμοσύνη και Κάπνισμα: Οι συνέπειες στο παιδί μετά τη γέννηση (μέρος 2)

Δημοσιεύθηκε στις | Τελευταία Ενημέρωση

Οι συνέπειες του καπνίσματος κατά την εγκυμοσύνη, στο παιδί μετά τη γέννηση:

  • Χαμηλό βάρος γέννηση του βρέφους

Το βάρος γέννησης δεν αντανακλά μόνο την ανάπτυξη του εμβρύου, αλλά είναι επίσης ένας από τους βασικούς δείκτες για τον προσδιορισμό της ασθενικότητας του βρέφους .


Στις ΗΠΑ έχει υπολογιστεί ότι το κάπνισμα της μητέρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ευθύνεται για το 20-30% των νεογνών με χαμηλό βάρος γέννησης. Το κάπνισμα σχεδόν διπλασιάζει τον κίνδυνο για λιποβαρή μωρά. Το 2004, το 11,9% των βρεφών που γεννήθηκαν από καπνίστριες έγκυες είχαν χαμηλό βάρος γέννησης, σε σύγκριση με μόνο το 7,2% των βρεφών που γεννήθηκαν από μη καπνίστριες.

Υπάρχει μια θετική συσχέτιση μεταξύ του αριθμού των τσιγάρων και τα ποσοστά της πρόωρων γεννήσεων και χαμηλού βάρους γέννησης. Οι γυναίκες που καπνίζουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης γεννούν βρέφη που είναι κατά μέσο όρο 150 - 250 γρ ελαφρύτερα από εκείνα των μη καπνιστριών.

Τα πρόωρα και λιποβαρή μωρά αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο σοβαρών προβλημάτων υγείας, έχουν μεγαλύτερες ανάγκες υγειονομικής περίθαλψης και μπορεί να έχουν χρόνιες ισόβιες αναπηρίες όπως εγκεφαλική παράλυση, νοητική υστέρηση και μαθησιακές δυσκολίες.

Ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι η σχετική αύξηση στα ποσοστά ασθένειας ιδιαίτερα στη μετα-νεογνική περίοδο. Αυτά τα παιδιά αντιμετωπίζουν μια ποικιλία από προβλήματα υγείας, όπως αναπνευστικά προβλήματα και αυξημένη πίεση του αίματος, από την πρώτη ώρα της ζωής τους έως και το δεύτερο έτος. Συνολικά, αντιμετωπίζουν επίσης αυξημένο κίνδυνο θανάτου.

  • Σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου (Sudden infant death syndrome –SIDS)

Τα βρέφη των μητέρων που καπνίζουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο του συνδρόμου του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου, το οποίο ορίζεται ως ο αιφνίδιος θάνατος των υγιών βρεφών κατά το πρώτο έτος της ζωής τους, όταν η αιτία του θανάτου δεν μπορεί να προσδιοριστεί είτε από το ιατρικό ιστορικό ή από την αυτοψία.

Τα βρέφη των οποίων οι μητέρες κάπνιζαν κατά τη διάρκεια εγκυμοσύνης έχει αποδειχθεί ότι διατρέχουν 2,3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο του συνδρόμου του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου από εκείνα των οποίων οι μητέρες δεν κάπνιζαν. Αυτή η πιθανότητα τριπλασιάστηκε σε βρέφη των οποίων μητέρες συνέχισαν να καπνίζουν και μετά την κύηση. Βρέθηκαν υψηλότερες συγκεντρώσεις νικοτίνης και κοτινίνης σε πνεύμονες βρεφών που πέθαναν από SIDS σε σύγκριση με βρέφη που πέθαναν από άλλες αιτίες.

  • Το κάπνισμα της μητέρας και το αναπνευστικό σύστημα του παιδιού

Το κάπνισμα της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη μειώνει την αναπνευστική λειτουργία του βρέφους, γεγονός που μπορεί να διαπιστωθεί ακόμη και επτά εβδομάδες πριν από την αναμενόμενη ημερομηνία της κύησης, υποδεικνύοντας ότι οι αρνητικές επιπτώσεις της προγεννητικής έκθεσης στο κάπνισμα δεν περιορίζονται στις τελευταίες εβδομάδες της κύησης, αλλά ξεκινούν νωρίτερα.

Πρόσφατες επιδημιολογικές έρευνες δείχνουν ότι το κάπνισμα της μητέρας είναι ένας βασικός παράγοντας κινδύνου "ασθματικής βρογχίτιδας" κατά το πρώτο έτος της ηλικίας και για την εμφάνιση άσθματος αργότερα στην παιδική ηλικία.

  • Διαταραχές συμπεριφοράς και η διαταραχή έλλειψη προσοχής- υπερκινητικότητας (attention deficit hyperactivity disorder-ADHD)

Διάφορες επιδημιολογικές μελέτες παρέχουν ενδείξεις ότι η έκθεση στο κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να επηρεάζει το νευρικό σύστημα του εμβρύου, που οδηγεί σε διαταραχές συμπεριφοράς στην παιδική ηλικία, ακόμη και στις αρχές της ενήλικης ζωής.

Είναι προφανές ότι το κάπνισμα στην εγκυμοσύνη συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο για υπερκινητικότητα , και κίνδυνο για ειδικές μαθησιακές δυσκολίες και διάσπαση της προσοχής.

  • Το καθημερινό κάπνισμα της μητέρας και αυτισμός

Ακόμη και αν ο σχετικός κίνδυνος αυτισμού είναι χαμηλός, στο ποσοστό της τάξης του 1/1000 γεννήσεις, έχει αποδειχθεί ότι συνδέεται με το καθημερινό κάπνισμα της μητέρας σε πρώιμα στάδια της κύησης σε μια πρόσφατη επιδημιολογική μελέτη στη Σουηδία.

Με βάση ένα επιμέρους δείγμα 408 παιδιών που γεννήθηκαν μεταξύ του 1974 και του 1993, και που επισήμως έχουν διαγνωστεί με παιδικό αυτισμό, οι ερευνητές πρότειναν ότι υπάρχει μια πιθανότητα ότι μια υποομάδα παιδιών αναπτύσσει παιδικού αυτισμού μετά από ενδομήτρια καθυστέρηση της ανάπτυξης και έκθεση σε προγεννητική και νεογνική ασφυξία.

  • Συγγενείς ανωμαλίες και μητρικό κάπνισμα

Η συσχέτιση ανάμεσα στο κάπνισμα κατά την εγκυμοσύνη και την εμφάνιση συγγενών ανωμαλιών έχει αμφισβητηθεί, διότι πιστεύεται ότι το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνη δεν μπορεί να οδηγήσει σε τερατογενέσεις. Ωστόσο, διάφοροι ερευνητές έχουν υποστηρίξει ότι, όταν η μητέρα καπνίζει κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το ποσοστό εμφάνισης συγγενών ανωμαλιών αυξάνεται, ιδιαίτερα το λυκόστομα και το λαγόχειλο.

Η αναγνώριση των κινδύνων για την υγεία του εμβρύου από το κάπνισμα της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη, καθώς και του δικαιώματος κάθε παιδί να απολαμβάνει το υψηλότερο δυνατό επίπεδο υγείας, τονίζει την ανάγκη για τη διακοπή του καπνίσματος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η οποία είναι πιο επιτακτική από ποτέ άλλοτε στην Ελλάδα.