Στα 54 έτη το όριο για την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή - Το νομοσχέδιο που αίρει της αδικίες

O πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δείξει επανειλημμένως τις ευαισθησίες του στα θέματα κοινωνικής ενσυναίσθησης. Πλέον ο ίδιος και η κυβέρνησή του σκύβουν το κεφάλι πάνω από τις γυναίκες που θέλουν να γίνουν μητέρες, με την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.

Από την Μαργαρίτα Αργυροπούλου

Το σχέδιο νόμου αλλάζει τους ηλικιακούς περιορισμούς, αυξάνει κατά 4 έτη το όριο ηλικίας των γυναικών θέλουν ναδοκιμάσουν να τεκνοποιήσουν με την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Δίνει τη δυνατότητα και σε μεγαλύτερες γυναίκες να γίνουν μητέρες.

Για όλα αυτά και άλλες σημαντικές αλλαγές στην κρυοσυντήρηση ωραρίων, αλλά και για τα δικαιώματα των intersex παιδιών μίλησε ο πρωθυπουργός στη Βουλή:

«Και είμαι σήμερα εδώ, γιατί αντιμετωπίζω την δημοκρατία ως μία διαρκή άσκηση ευαισθησίας της πλειοψηφίας προς την εκάστοτε μειοψηφία. Ένα ζήτημα λοιπόν της εποχής μας, όπως η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, θεωρώ πως αξίζει να συζητηθεί ανοιχτά σε όλη την ελληνική κοινωνία. Πολύ περισσότερο όταν αυτή η πρόκληση συνδέεται και με άλλα σημαντικά εθνικά στοιχήματα: με τα ατομικά δικαιώματα, με τον εκσυγχρονισμό της καθημερινότητας και ασφαλώς με την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος» σημείωσε.

«Αλλά και με κάτι επίσης ακόμα πιο σημαντικό: τη δυνατότητα δεκάδων χιλιάδων ζευγαριών να τεκνοποιήσουν, πραγματοποιώντας το όνειρο να συμπληρώσουν την οικογένειά τους με ένα παιδί ή με ακόμα ένα παιδί. Και αυτό να γίνει με ασφάλεια και μακριά από πλάγιες και δυνητικά επικίνδυνες μεθόδους στις οποίες συχνά κατέφευγαν έως τώρα» πρόσθεσε.

Στη συνέχεια είπε ότι κεντρική πρόβλεψη των νέων ρυθμίσεων, είναι η αύξηση κατά τέσσερα έτη του ορίου ηλικίας των γυναικών, για να επιλέγουν την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. «Μας εισηγήθηκαν οι ειδικοί, το όριο των 54 ετών. Αντιλαμβάνομαι ότι ισχύει στις πιο πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Και με αυτή την πρόβλεψη διευρύνεται ο χρόνος μέσα στον οποίο μια γυναίκα ή ένα ζευγάρι θα μπορεί να αποφασίσει να προσπαθήσει να αποκτήσει ένα παιδί. Και εννοείται ότι με το σχέδιο νόμου καθορίζονται όλες οι διαδικασίες που θα διασφαλίσουν την υγεία τόσο της μητέρας όσο και του εμβρύου. Ενώ κλείνει και η πόρτα του εξωτερικού όπου κατευθύνονταν μέχρι σήμερα οι ενδιαφερόμενοι» είπε.

«Δεύτερη σημαντική αλλαγή που επέρχεται, είναι η δυνατότητα κρυοσυντήρησης του γενετικού υλικού και για προσωπικούς λόγους. Το δικαίωμα, δηλαδή, της γυναίκας να καταψύχει τα ωάριά της ώστε να αποφασίζει η ίδια πότε θα τεκνοποιήσει. Αν, για παράδειγμα, σε νεαρή ηλικία επιθυμεί να προτάξει τη δουλειά της, τις σπουδές της ή την καριέρα της. Μέχρι σήμερα προβλεπόταν αυτό να συμβαίνει μόνο όταν συνέτρεχαν σοβαροί ιατρικοί λόγοι. Στο εξής, όμως, γενικεύεται ως αποκλειστική απόφαση κάθε γυναίκας» πρόσθεσε σημειώνοντας ότι αίρεται η αναχρονιστική προϋπόθεση της συναίνεσης του συζύγου ή του συντρόφου της για να μπορεί να χρησιμοποιεί η ίδια τα ωάριά της. «Η γυναίκα θα μπορεί να κάνει χρήση του γενετικού της υλικού ακόμα και αν έχει πάρει διαζύγιο, αν βρίσκεται σε διάσταση. Και αποδεσμεύεται έτσι από το δεσποτικό καθεστώς των υπογραφών του συζύγου, του τέως συζύγου, του εν διαστάσει συζύγου, για τη χρήση του δικού της -ξαναλέω- γενετικού υλικού» είπε.

«Τρίτη τομή είναι η κατάργηση της εικοσαετίας, που είχε τεθεί ως ανώτατο όριο για την διάρκεια συντήρησης των ωαρίων. Η γυναίκα, συνεπώς, δεν θα επιβαρύνεται ούτε ψυχολογικά, ούτε οικονομικά. Δεν θα πρέπει να επαναλαμβάνει την διαδικασία μετά τα 20 χρόνια. Δεν υπάρχει πια κανείς ιατρικός λόγος που να υποδεικνύει ότι πρέπει να διατηρηθεί αυτό το όριο» είπε ο πρωθυπουργός.

Επιπλέον ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι με το σχέδιο νόμου ιδρύεται μονάδα ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και τράπεζας κρυοσυντήρησης ειδικά για τους HIV οροθετικούς συμπολίτες μας. «Με τον τρόπο αυτόν εξαλείφεται μία ακόμα αντιεπιστημονική και παράλογη διάκριση. Γιατί θυμίζω ότι οι οροθετικοί, ενώ μπορούν προφανώς να τεκνοποιούν, λόγω περιορισμού από παλαιότερους νόμους δεν είχαν σήμερα πρόσβαση σε αυτές τις Μονάδες. Η γραφειοκρατία, δηλαδή, αλλά και η αδράνεια όλων μας, είχε χαράξει ουσιαστικά μία άδικη διαχωριστική γραμμή. Αυτήν σήμερα ερχόμαστε και την καταργούμε» είπε.

«Και στην ίδια κατεύθυνση κινούνται και οι προβλέψεις για τα δικαιώματα των intersex ατόμων, παιδιών δηλαδή που γεννιούνται με διάφορες παραλλαγές στα χαρακτηριστικά του φύλου τους. Ενώ ως τώρα, από άγνοια ή από τον φόβο των γονέων, βρέφη ακόμα, αυτά τα παιδιά συχνά οδηγούνταν στο χειρουργείο ή έκαναν ορμονοθεραπείες. Οι συνέπειες ήταν ολέθριες και για τη σωματική, αλλά και για την ψυχική τους υγεία» πρόσθεσε.

Ακολούθησε σχετική ανάρτηση του Κ. Μητσοτάκη:

"Το νομοσχέδιο για την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή αίρει αδικίες Οι νέες ρυθμίσεις του Νομοσχεδίου του Υπουργείου Υγείας για την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή θέτουν τη χώρα στην τροχιά, ενίοτε και στην πρωτοπορία, των αναπτυγμένων κρατών.
Αίροντας παλιές διακρίσεις και δίνοντας καθαρές απαντήσεις στα ερωτήματα του καιρού μας. Από την πλευρά μας και με βάση όσα γίνονται εδώ και τρία χρόνια, μπορώ να το πω: Ναι, αποδεικνύουμε στην πράξη ότι είμαστε μια Κυβέρνηση της προόδου.
Και με ορίζοντα όσα πρέπει να γίνουν, μπορώ να βεβαιώσω ότι θα μείνουμε στο δρόμο των τολμηρών αλλαγών" έγραψε στο Facebook ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Ολόκληρη η ομιλία του πρωθυπουργού για την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή:

Ήθελα να συμμετέχω στη σημερινή συζήτηση και να μιλήσω για το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, κύριε Υπουργέ, κύριε Υφυπουργέ και κυρίες και κύριοι Βουλευτές, γιατί πιστεύω ότι δεν υπάρχουν προβλήματα τα οποία απασχολούν μόνο ειδικές κατηγορίες πολιτών. Όλα μας αφορούν όλους.

Και είμαι σήμερα εδώ, γιατί αντιμετωπίζω την Δημοκρατία ως μία διαρκή άσκηση ευαισθησίας της πλειοψηφίας προς την εκάστοτε μειοψηφία. Ένα ζήτημα λοιπόν της εποχής μας, όπως η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, θεωρώ πως αξίζει να συζητηθεί ανοιχτά σε όλη την ελληνική κοινωνία. Πολύ περισσότερο όταν αυτή η πρόκληση συνδέεται και με άλλα σημαντικά εθνικά στοιχήματα: με τα ατομικά δικαιώματα, με τον εκσυγχρονισμό της καθημερινότητας και ασφαλώς με την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος. Αλλά και με κάτι επίσης ακόμα πιο σημαντικό: τη δυνατότητα δεκάδων χιλιάδων ζευγαριών να τεκνοποιήσουν, πραγματοποιώντας το όνειρο να συμπληρώσουν την οικογένειά τους με ένα παιδί ή με ακόμα ένα παιδί. Και αυτό να γίνει με ασφάλεια και μακριά από πλάγιες και δυνητικά επικίνδυνες μεθόδους στις οποίες συχνά κατέφευγαν έως τώρα. Κεντρική πρόβλεψη των νέων ρυθμίσεων, είναι η αύξηση κατά τέσσερα έτη του ορίου ηλικίας των γυναικών, για να επιλέγουν την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Μας εισηγήθηκαν οι ειδικοί, το όριο των 54 ετών. Αντιλαμβάνομαι ότι ισχύει στις πιο πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Και με αυτή την πρόβλεψη διευρύνεται ο χρόνος μέσα στον οποίο μια γυναίκα ή ένα ζευγάρι θα μπορεί να αποφασίσει να προσπαθήσει να αποκτήσει ένα παιδί. Και εννοείται ότι με το σχέδιο νόμου καθορίζονται όλες οι διαδικασίες που θα διασφαλίσουν την υγεία τόσο της μητέρας όσο και του εμβρύου. Ενώ κλείνει και η πόρτα του εξωτερικού όπου κατευθύνονταν μέχρι σήμερα οι ενδιαφερόμενοι. Ανοίγει, όμως, δυνητικά και η «αντίστροφη όδευση», καθώς οι Έλληνες γιατροί έχουν μια ζηλευτή παράδοση στα ζητήματα της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Με λίγα λόγια, ένα πλαίσιο το οποίο για πρώτη φορά είχε γίνει κτήμα της ελληνικής έννομης τάξης το 2002, εκσυγχρονίστηκε ελαφρώς το 2005, τώρα εκσυγχρονίζεται πλήρως, ακολουθώντας τις αλματώδεις ιατρικές εξελίξεις γύρω από τα ζητήματα της γονιμότητας. Δεύτερη σημαντική αλλαγή που επέρχεται, είναι η δυνατότητα κρυοσυντήρησης του γενετικού υλικού και για προσωπικούς λόγους. Το δικαίωμα, δηλαδή, της γυναίκας να καταψύχει τα ωάριά της ώστε να αποφασίζει η ίδια πότε θα τεκνοποιήσει. Αν, για παράδειγμα, σε νεαρή ηλικία επιθυμεί να προτάξει τη δουλειά της, τις σπουδές της ή την καριέρα της. Μέχρι σήμερα προβλεπόταν αυτό να συμβαίνει μόνο όταν συνέτρεχαν σοβαροί ιατρικοί λόγοι. Στο εξής, όμως, γενικεύεται ως αποκλειστική απόφαση κάθε γυναίκας. Και αίρεται η αναχρονιστική, έως και προσβλητική -θα έλεγα- προϋπόθεση της συναίνεσης του συζύγου ή του συντρόφου της για να μπορεί να χρησιμοποιεί η ίδια τα ωάριά της.

Η γυναίκα θα μπορεί να κάνει χρήση του γενετικού της υλικού ακόμα και αν έχει πάρει διαζύγιο, αν βρίσκεται σε διάσταση. Και αποδεσμεύεται έτσι από το δεσποτικό καθεστώς των υπογραφών του συζύγου, του τέως συζύγου, του εν διαστάσει συζύγου, για τη χρήση του δικού της -ξαναλέω- γενετικού υλικού. Για να το πω πολύ απλά, να το καταλάβουν όσοι μας παρακολουθούν, με βάση το υφιστάμενο πλαίσιο, αν μια γυναίκα είναι σε διάσταση ή έχει χωρίσει πρέπει να πάρει την συναίνεση του τέως συζύγου της προκειμένου να χρησιμοποιήσει το δικό της γενετικό υλικό. Αυτό πια αλλάζει με τις διατάξεις του νόμου που ψηφίζουμε σήμερα. Τρίτη τομή είναι η κατάργηση της εικοσαετίας, που είχε τεθεί ως ανώτατο όριο για την διάρκεια συντήρησης των ωαρίων. Η γυναίκα, συνεπώς, δεν θα επιβαρύνεται ούτε ψυχολογικά, ούτε οικονομικά. Δεν θα πρέπει να επαναλαμβάνει την διαδικασία μετά τα 20 χρόνια. Δεν υπάρχει πια κανείς ιατρικός λόγος που να υποδεικνύει ότι πρέπει να διατηρηθεί αυτό το όριο. Ενώ η λήψη και η ψύξη του γενετικού υλικού θα γίνεται από Τράπεζα Κρυοσυντήρησης, ανεξάρτητα αν στην δεδομένη χρονική στιγμή υπάρχουν λήπτες.

Η προσπάθεια θα γίνεται εφάπαξ, με σαφείς κανόνες και με απόλυτη διαφάνεια. Τέλος, μία ακόμα μεταρρύθμιση, αυξάνει τις επιλογές του δότη, της δότριας του γενετικού υλικού, να αποφασίζουν αν θα γίνεται γνωστή η ταυτότητά του ή η ταυτότητά της.

Πλέον ο καθένας ή καθεμιά θα μπορούν να ζητούν ανωνυμία, πλήρη επωνυμία ή το μεικτό σύστημα το οποίο προβλέπεται από το σχέδιο νόμου. Αυτό, δηλαδή, που θα επιτρέπει στο παιδί να αποκτήσει γνώση των στοιχείων του δότη, αφού ενηλικιωθεί, χωρίς βεβαίως η συγκεκριμένη απόφαση να επηρεάζει άλλα θέματα πατρότητας ή γονεϊκών δικαιωμάτων. Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι, τις τέσσερις αυτές σημαντικές αλλαγές στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή στην πατρίδα μας πλαισιώνουν ακόμα δύο. Και αν οι πρώτες αφορούν τον εκσυγχρονισμό του συνολικού πλαισίου, οι δεύτερες καταργούν διακρίσεις και λύνουν προβλήματα τα οποία αναδεικνύει η ίδια η ζωή και επιβάλλει πια η επιστήμη. Και αναφέρομαι σε ειδικές ομάδες πολιτών προς τις οποίες η Πολιτεία οφείλει να στρέψει το ενδιαφέρον της. Γιατί, όπως είπα και στην αρχή, κάθε αδικία πρέπει να αφορά όλους μας. Να αφορά όλη την κοινωνία.

Έτσι, με το Σχέδιο Νόμου ιδρύεται Μονάδα Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής και Τράπεζας Κρυοσυντήρησης ειδικά για τους HIV οροθετικούς συμπολίτες μας. Με τον τρόπο αυτόν εξαλείφεται μία ακόμα αντιεπιστημονική και παράλογη διάκριση. Γιατί θυμίζω ότι οι οροθετικοί, ενώ μπορούν προφανώς να τεκνοποιούν, λόγω περιορισμού από παλαιότερους νόμους δεν είχαν σήμερα πρόσβαση σε αυτές τις Μονάδες. Η γραφειοκρατία, δηλαδή, αλλά και η αδράνεια όλων μας, είχε χαράξει ουσιαστικά μία άδικη διαχωριστική γραμμή. Αυτήν σήμερα ερχόμαστε και την καταργούμε.