Q & A: "Σε ποιες περιπτώσεις γίνεται η καισαρική τομή;"

Απαντά ο Δρ. Χάρης Χηνιάδης,
Μαιευτήρας-Χειρούργος Γυναικολόγος

Ερώτηση:
"Σε ποιες περιπτώσεις γίνεται η καισαρική τομή; Είμαι στην 35η εβδομάδα και θέλω να γεννήσω φυσιολογικά αλλά θέλω να γνωρίζω σε ποιες περιπτώσεις επιβάλλεται η καισαρική;"

Απάντηση:

Ο τρόπος γέννησης ενός παιδιού είναι ο φυσιολογικός τοκετός. Η Καισαρική πρέπει να γίνεται για καθαρά ιατρικούς λόγους. Βέβαια σε ανεπτυγμένες χώρες όπως η Ελλάδα το ποσοστό των Καισαρικών τείνει να αυξηθεί, καθώς όλο και περισσότερες μητέρες προτιμούν να αποφύγουν την «οδυνηρή» διαδικασία του Φυσιολογικού τοκετού. Η αλήθεια όμως είναι πως με την επισκληρίδειο αναισθησία –η οποία εφαρμόζεται και στην καισαρική- το στρες και ο πόνος του φυσιολογικού τοκετού έχουν μειωθεί στο ελάχιστο.

Παρόλα αυτά υπάρχουν καταστάσεις όπου επιβάλλεται η Καισαρική τομή. Οι κυριότερες από αυτές είναι:

· προηγούμενη καισαρική τομή
· πολύδυμη κύηση-δίδυμη κλπ
· προβλήματα του πλακούντα – πρόδορμος, αποκόλληση, ανεπάρκεια
· ανώμαλη προβολή του εμβρύου – ισχιακή προβολή
· επιβεβλημένη γέννηση ενός πρόωρου βρέφους
· μεγάλα έμβρυα σε διαβήτη της κύησης
· εμβρυϊκή δυσχέρεια κατά τον τοκετό
· αιμορραγία ή ιατρικοί λόγοι της μητέρας –προεκλαμψία, ιογενείς λοιμώξεις

Εκτός από τους παραπάνω λόγους υπάρχουν πολλές αιτίες που διαμορφώνουν δυναμικά την πορεία του τοκετού και μπορεί να οδηγήσουν τον μαιευτήρα στην απόφαση της καισαρικής.

Να μην ξεχνάμε την πίεση που ασκούν οι μητέρες στον μαιευτήρα, ειδικά σε προηγμένες χώρες, προκειμένου να γεννήσουν με καισαρική τομή. Στην περίπτωση αυτή και εφόσον η έγκυος επιμένει, ο ιατρός μπορεί μεν να αρνηθεί και να προχωρήσει με φυσιολογικό τοκετό, αλλά σε πιθανή επιπλοκή είναι νομικά υπόλογος για οποιαδήποτε βλάβη της μητέρας ή του βρέφους. Με λίγα λόγια ο μαιευτήρας είναι υποχρεωμένος να ακολουθήσει την βούληση της μητέρας.

Όσον αφορά την προηγηθείσα καισαρική να τονίσουμε ότι μια γυναίκα που έχει ήδη μια καισαρική τομή στο ιστορικό της, αν επιλέξει τη δοκιμασία γέννησης με φυσιολογικό τοκετό έχει πιθανότητες επιτυχίας μέχρι και 80%. Αυτό το νούμερο όμως ισχύει για επιλεγμένα περιστατικά όπου δεν συντρέχει ιατρικός λόγος επανάληψης της καισαρικής. Φυσικά απαιτείται αυξημένη εγρήγορση κατά τη διάρκεια του τοκετού για σοβαρές πιθανές επιπλοκές –ρήξη μήτρας.

Πιθανές επιπλοκές όμως έχει και η προγραμματισμένη καισαρική. Είναι μια μεγάλη επέμβαση και έχει ρίσκο αιμορραγίας, μετεγχειρητικής λοίμωξης και φλεβικής θρόμβωσης. Να ξεκαθαρίσουμε πως και ο Φυσιολογικός τοκετός εμπεριέχει τους κινδύνους αυτούς αλλά, σε μικρότερο ποσοστό. Πέραν της εξ ορισμού μεγαλύτερης απώλειας αίματος με την Καισαρική έχουμε τομή στο δέρμα και την μήτρα και συνεπαγόμενη περιορισμένη κινητικότητα προκειμένου τα ανατομικά αυτά στοιχεία να επουλωθούν.

Τέλος ένα θέμα που γεννάται είναι αν η Καισαρική μπορεί να επιλεγεί ως μέτρο αποφυγής περαιτέρω βλάβης των μυών της πυέλου σε περίπτωση τραυματικού φυσιολογικού τοκετού. Εδώ οι απόψεις διίστανται γιατί η κύηση από μόνη της είναι ικανή να επιφέρει σημαντικές αλλαγές στους μυς της λεκάνης με ακκράτεια και πτώση του κόλπου. Επιπρόσθετα ο δεύτερος τοκετός δεν είναι συνήθως επίπονος όσο ο πρώτος.

Συμπερασματατικά η καισαρική τομή είναι στις περισσότερες περιπτώσεις ιατρικά επιβεβλημένη και σε ένα μικρό ποσοστό επιβάλλεται από τη μητέρα στο μαιευτήρα –πλαγίως ή ευθέως. Σίγουρα υπάρχουν και πάντα θα υπάρχουν καταστάσεις όπου δεν υπάρχει απόλυτη ένδειξη και παρόλα αυτά επιλέγεται για λόγους «ευκολίας». Ακόμα και σε αυτές τις περιπτώσεις όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι μια επέμβαση η οποία δεν θέτει σε σημαντικά αυξημένο κίνδυνο την μητέρα και επιπλέον μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο περιγεννητικών επιπλοκών για το παιδί.