O κανόνας 3 - 6 - 9 - 12 για τα παιδιά και την οθόνη!

Ο κανόνας «3-6-9-12»
Όχι τηλεόραση πριν από τα 3 χρόνια.
Όχι παιχνίδια σε κονσόλα πριν από τα 6.
Όχι internet πριν από τα 9.
Όχι social media πριν από τα 12.

Ο Serge Tisseron είναι γάλλος ψυχαναλυτής-ψυχίατρος, από τους πιο γνωστούς στη χώρα του. Δίνει κατευθύνσεις έρευνας στο πανεπιστήμιο University Paris 7 Denis Diderot. Μελετά τις σχέσεις των νέων με τις νέες τεχνολογίες, τις παρανοήσεις ανάμεσα στους ενήλικες και την επόμενη γενιά, και τις επιπτώσεις της τεχνολογίας της πληροφορίας στους νέους ανθρώπους. Το 2008 ανέπτυξε τον κανόνα «3-6-9-12», που σημαίνει, «όχι τηλεόραση πριν από τα τρία χρόνια, όχι παιχνίδια σε κονσόλα πριν από τα έξι, καθόλου internet πριν από τα εννέα χρόνια, και καθόλου κοινωνικά μέσα πριν από τα 12″. Το 2011 η Γαλλική Ένωση Παιδιάτρων αποδέχτηκε την πρόταση.

της Μάχης Μαργαρίτη

Ο ίδιος λέει ότι ανέπτυξε τον κανόνα με σκοπό να ανοίξει τη δημόσια συζήτηση για τις οθόνες. Επικοινωνήσαμε με τον Serge Tisseron για να μας εξηγήσει την άποψή του για μια σχέση που γεμίζει ερωτήματα τους γονείς: τη σχέση παιδιού-οθόνης.

Ε: Παιδί- τηλεόραση-Ο κανόνας σας του «3-6-9-12», λέει, «καθόλου τηλεόραση πριν την ηλικία των τριών». Γιατί αυτό;

Α: Όλες οι έρευνες που έχουν γίνει για τα μικρά παιδιά και την τηλεόραση έχουν δείξει ότι η τηλεόραση δεν ωφελεί τα παιδιά πριν από την ηλικία των τριών. Φυσικά, ένας γονιός μπορεί να παρακολουθεί ένα πρόγραμμα για δέκα λεπτά μαζί με ένα μικρό παιδί, αν αυτή είναι μια ευκαιρία να περάσουν κάποιο ποιοτικό χρόνο μαζί. Όμως, πριν από από την ηλικία των τριών, είναι η σχέση που έχει σημασία, όχι η οθόνη. Το πρόβλημα είναι ότι συνήθως η τηλεόραση μένει ανοιχτή μόνιμα, και τα μικρά παιδιά ζουν με αυτή. Αλλά η έρευνα έχει δείξει ότι αυτό βλάπτει την ανάπτυξή τους. Τα μωρά έχουν πράγματι την ανάγκη να διαμορφώσουν τις ικανότητες προσοχής και συγκέντρωσης, και δε μπορούν να το κάνουν σε ένα περιβάλλον θορυβώδες όπως αυτό που δημιουργεί η τηλεόραση. Το ραδιόφωνο είναι λιγότερο ενοχλητικό για αυτά, επειδή εναλλάσσει συζητήσεις και αρμονικές μουσικές. Η τηλεόραση, όμως, είναι γεμάτη από βίαιους θορύβους τους οποίους τα μωρά δε μπορούν να καταλάβουν, και οι οποίοι τα εμποδίζουν να μάθουν να συγκεντρώνονται. Οι γονείς έχουν την τάση να υποτιμούν το πόσο σοβαρές είναι οι συνέπειες των ψηφιακών εργαλείων στο μικρό παιδί, και να υπερεκτιμούν τη βαρύτητα των προβλημάτων που προκαλούνται από τη χρήση των ίδιων ψηφιακών εργαλείων στην εφηβεία, ενώ πρόκειται γενικά για την περίοδο κατά την οποία αποκτώνται αυτόματα αντανακλαστικά που είναι απαραίτητα για τη χρήση τους.

Ε: Στις μέρες μας, με τους γονείς να δουλεύουν σκληρά -και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες χωρίς υποστηρικτικές κοινωνικές δομές – πόσο εύκολο είναι για αυτούς να βρουν εναλλακτικές που θα κρατήσουν τα παιδιά μακριά από το να παίζουν βιντεοπαιχνίδια πριν από τα έξι τους, όπως προτείνετε;

Α:Ο κανόνας 3-6-9-12 που έχω προτείνει για να ορίσω τις ηλικίες των τριών, έξι, εννιά και δώδεκα, προτείνει στους γονείς να μη δίνουν στο παιδί ένα προσωπικό tablet ή μία προσωπική κονσόλα παιχνιδιού πριν από τα έξι χρόνια του. Μπορεί να παίζει με αυτές τις συσκευές, αλλά είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούνται ως οικογενειακές συσκευές. Η πραγματικότητα επιβεβαιώνει ότι μόλις το παιδί γίνει ιδιοκτήτης των συσκευών αυτών, η χρήση τους γίνεται ανεξέλεγκτη. Επιπλέον, είναι καλύτερα να αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε αυτές τις συσκευές για να ηρεμήσουμε το παιδί, ή το βράδυ πριν κοιμηθεί, επειδή οι φωτεινές πηγές οι οποίες χρησιμοποιούνται διαταράσσουν τους ρυθμούς του ύπνου.

Ε: Λέτε, επίσης, «όχι internet χωρίς επίβλεψη πριν από τα εννιά χρόνια». Αυτό σημαίνει ούτε παιχνίδια στο διαδίκτυο;

Α: Από την ηλικία των εννιά και μετά, η πρόσβαση στο διαδίκτυο είναι ένα δικαίωμα. Αλλά είναι προτιμότερο τα παιδιά να παίρνουν συμβουλές και υποστήριξη. Κανείς δεν ξέρει ποτέ τι μπορεί να βρουν πληκτρολογώντας μια λέξη κλειδί. Ούτε τα κινούμενα σχέδια που βρίσκουμε στο internet είναι πάντα ασφαλή. Κάποια έχουν δεχτεί hacking. Ξεκινούν σαν ένα κινούμενο σχέδιο, αλλά συνεχίζουν προωθώντας ναρκωτικά, ή δείχνουν πορνογραφικές εικόνες, και τελειώνουν σαν κινούμενο σχέδιο. Και οι πλατφόρμες των δωρεάν παιχνιδιών στο διαδίκτυο είναι πιθανό να περιέχουν πολλές διαφημίσεις για τα παιχνίδια τα οποία ξεκινούν δωρεάν, αλλά στη συνέχεια πρέπει γρήγορα να πληρώσεις αν θέλεις να γίνει το παιχνίδι ενδιαφέρον.

Ε: Όταν λέτε «internet με επίβλεψη», τι ακριβώς εννοείτε; Ο γονιός πρέπει να μένει με το παιδί όλη την ώρα, ή απλώς να τσεκάρει τι γίνεται ανά διαστήματα;

Α: «Internet με συνοδεία» δε σημαίνει να στεκόμαστε πίσω από το παιδί κάθε φορά που μπαίνει στο ίντερνετ, ούτε να παρακολουθούμε καθετί που κάνει, κοιτάζοντας το ιστορικό. Διαδίκτυο με επίβλεψη, σημαίνει δύο πράγματα. Το πρώτο είναι να προετοιμάσουμε το παιδί. Μεταξύ 6 και 9 χρόνων, πρέπει να του εξηγήσουμε τους τρεις βασικούς κανόνες του internet :

«-Ό, τι τοποθετείς εκεί μπορεί να γίνει «δημόσιο»

-Ό, τι τοποθετείς εκεί θα μείνει για πάντα

-Δεν πρέπει να πιστεύεις όλα όσα βρίσκεις»

Ε: Συμφωνείτε με την πρακτική πολλών γονιών να «χρησιμοποιούν» τον χρόνο σε βιντεοπαιχνίδια ή στην τηλεόραση ως «εργαλείο» για να τιμωρούν ή να επιβραβεύουν τα παιδιά; Το να λένε, για παράδειγμα, «αφού οι βαθμοί σου ήταν κακοί», ή «αφού συμπεριφέρθηκες άσχημα, θα δεις λιγότερη τηλεόραση αυτή την εβδομάδα και θα παίξεις λιγότερο στην κονσόλα σου»;

Α: Ναι, όλοι οι γονείς χρησιμοποιούν αυτό το είδος τιμωρίας. Και πάλι, όμως, κάνουν λάθος, επειδή δε δίνουν σημασία στο τι παρακολουθούν τα παιδιά ή στο τι είδους παιχνίδια παίζουν. Οι γονείς θα έπρεπε να λένε: «Είσαι τιμωρημένος, δε θα δεις τη συγκεκριμένη εκπομπή στην τηλεόραση, αλλά θα κρατήσεις τον χρόνο που έχεις για βιντεοπαιχνίδια», ή το αντίθετο. Ο χρόνος της οθόνης πρέπει πάντα να έχει να κάνει με το τι βλέπει το παιδί σε αυτή, τι κάνει σε αυτή, και ποιον συναντά εκεί.

Περισσότερα στο ert.gr

Ευχαριστούμε την Ελένη Θανοπούλου για τη βοήθεια στη μετάφραση.