Σ.Νικολαϊδου: Το χρονικό του καρκίνου στο δικό μου στήθος

Από τη Μαρία Σατραζέμη

Χαρούμενη και αναζωογονημένη μετά την γνωριμία της με τον καρκίνο του μαστού πριν τρία χρόνια περίπου, η Σοφία Νικολαϊδου κάθεται απέναντί μου, τόσο σίγουρη για αυτά που λέει και νιώθει, που σκέφτομαι αποκλείεται αυτός ο άνθρωπος να διαχειρίστηκε το θάνατο τόσο πρόσφατα και μάλιστα, έτσι! Κι όμως, το έκανε. Έτσι. Συζητάμε χαλαρά πριν ξεκινήσουμε.

Μου λέει, «την καλύτερη φράση την έχει πει ο εκδότης μου. Με ρωτάει πριν βγει το βιβλίο, σε ποιους απευθύνεται; Νομίζω σε όλους, απαντάω. Γελάει. Προφανώς σε όσους το έχουν περάσει, που έχουν άνθρωπο μέσα στο σπίτι τους που το έχει περάσει…απαντώ. Σοφία, μου λέει, απευθύνεται σε όλους εμάς που νομίζουμε ότι είμαστε υγιείς».

Τι θα διαβάσει ο αναγνώστης στο «Καλά και σήμερα»;

Στο Καλά και σήμερα ο αναγνώστης θα διαβάσει μια αληθινή ιστορία. Τι μπορεί να συμβεί στον καθένα από εμάς, αν τα πράγματα κάποια στιγμή στραβώσουν. Πώς πέφτουμε και πώς ξανασηκωνόμαστε. Πώς συνεχίζουμε και κοιτάμε μπροστά. Το Καλά και σήμερα είναι ένα ημερολόγιο που γράφτηκε εν θερμώ από την πρώτη μέρα της διάγνωσης έως την τελευταία χημειοθεραπεία. Ένα ντοκιμαντέρ πάνω στο σώμα και όλα αυτά που μπορεί να αντέξει - κι αυτά που αφήνει πίσω του με μια απλωτή - γιατί η ζωή είναι γλυκιά. Γεγονότα, σκέψεις, αισθήματα. Όλα είναι εδώ. Γέλια, κλάματα, αγωνίες, μικρές και μεγάλες στιγμές. Ανθρώπινο, πολύ ανθρώπινο, νομίζω.

Μου άρεσε η αμεσότητα του βιβλίου σε κάποια σημεία. Όπως με το φίλο σου που νόμιζε πως ήταν σημαντική η περιπέτεια με το σπασμένο πόδι του. Και στην ουσία, τον περιγελάς ευθέως.

Μα έτσι δεν είναι;; Ο καθένας δυστυχώς θεωρεί ότι μπορεί να έχει άποψη.

Σε ένα άλλο σημείο λες πως καμία γυναίκα που το έχει περάσει δε θα κοιμηθεί ποτέ ήσυχη.

Σε μια συνέντευξη που μου έκαναν πρόσφατα, με ρώτησαν πώς αισθάνομαι τώρα που το αφήνω πίσω μου. Απάντησα πως δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα. Κανείς ποτέ δεν κοιμάται ήσυχος. Αυτό βέβαια, σου δίνει κι ένα μέτρο στη ζωή σε πολλά πράγματα. Για παράδειγμα, με κάποια πράγματα που κάποτε θα εκνευριζόμουν, τώρα γελάω.
Δεν ήταν πάντα έτσι, όμως. Ιδίως κατά τη διάρκεια της ασθένειας.
Αυτό που έγινε με την ασθένεια ήταν ότι υπάρχει τώρα το σημαντικό και όλα τα άλλα είναι ασήμαντα. Αυτό έγινε φυσική κίνηση. Όπως και το βιβλίο μου. Μου βγήκε πολύ φυσικά να βάλω τα πράγματα σε λέξεις. Για αυτό και τη μέρα που είχα τη διάγνωση, η πρώτη παρηγορητική μου σκέψη ήταν «θα γίνει ένα βιβλίο αυτό…».

Πώς ήταν εκείνη η μέρα, η μέρα της διάγνωσης;

Καταρχάς το κατάλαβα, πριν μου το ανακοινώσει ο γιατρός. Για μένα, αυτή ήταν η στιγμή που πέρασα το ποταμάκι απέναντι. «Είναι καρκίνος;, ρώτησα. Ναι, μου απάντησε. Και τώρα; Τώρα, θα αποκλείσουμε τις μεταστάσεις. Όταν φτάνεις σε τέτοια σημεία, δεν έχεις και πολλές επιλογές. Ή θα χτυπιέσαι στα τοιχώματα ή θα βγεις. Δεν υπάρχουν παράδρομοι.

Δεν το βλέπουν όλοι όμως έτσι.
Κοίτα, εγώ πιστεύω πως ο άρρωστος είναι μόνος του στο κρεβάτι του, όσο και να του συμπαραστέκονται οι άλλοι, πράγμα που είναι σημαντικό και καλό. Αλλά τους άλλους τους βλέπεις, όταν βγαίνεις από αυτήν την κατάσταση. Έχει λοιπόν σημασία να έχεις γύρω σου κάποιους, αλλά δεν είναι αυτοί που θα σε κρατήσουν.

Μετά από αυτό, τι;

Το μετά έχει μεγαλύτερη χαρά. Έχει πιο ξεκάθαρα πράγματα. Κι έχει ίσως μεγαλύτερη συμπόνια. Για αυτό και πολλοί που το περνάνε, μετά γίνονται ακτιβιστές με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, γιατί θεωρείς ότι στο μέλλον, πρέπει να προσφέρεις. Ο καρκίνος είναι όπως τα γηρατειά. Δε σε αλλάζει. Σου βγάζει αυτό που είσαι. Ο καθένας στην ασθένεια αντιδρά όπως νιώθει και δεν πέφτει λόγος σε κανέναν άλλο. Είναι προσωπικό θέμα.

Φοβάσαι;

Φοβάμαι όταν κάνω εξετάσεις. Πάντα θα φοβάμαι. Το πράγμα είναι λίγο τρομοκρατικό. Γύρω από τον καρκίνο υπάρχει ακόμα άγνοια, φόβος και προκατάληψη. Ακόμα η λέξη «καρκίνος» δεν λέγεται. Εμένα ακόμα μου βγαίνει κάπως επιθετικά. Δηλαδή, το κοροϊδεύω, κάνω πλάκα. Κάποτε με ρώτησε ο άντρας μου «πίστευες ότι είσαι αθάνατη»; Και του απάντησα «ναι».

Πώς σου φαίνεται η ζωή τώρα;

Έχουν γίνει ξεκαθαρίσματα και δεν δαπανώ πια χρόνο σε βλακείες. Κι επιπλέον, έχω πάθει και αυτήν την επιλεκτική κώφωση. Αυτό που μου χρειάζεται είναι η τέχνη. Είναι ένα στήριγμα στη ζωή. Σου δίνει μια άλλη όραση, μια άλλη προοπτική. Το είδα στην πράξη και δεν προδόθηκα. Όλα είναι καλώς καμωμένα και είμαι καλύτερα. Η ζωή συνεχίζεται. Και πια ζω περισσότερο τα μικρά πράγματα.
Αισθάνομαι πως ο καρκίνος δεν ήταν τίποτα για σένα.
Καμια φορά, χρειάζεται και λίγο να ζοριστείς για να δεις τα πράγματα αλλιώς. Και δεν το λέω για να κάνω τα πικρά γλυκά. Αυτό είναι όλο και έτσι είναι η ζωή. Shit happens.

Το μάθημα ποιο είναι;

Η ζωή είναι ωραία. Και δεν στεναχωριόμαστε για βλακείες.

Το αγαπάς λίγο παραπάνω αυτό το βιβλίο;

Ωραία η μυθοπλασία και έχω ζήσει πολύ μεγάλες χαρές με τα άλλα βιβλία. Αυτό, όμως, είναι το πιο προσωπικό μου βιβλίο, διότι το έγραψα με το σώμα μου. Επιπλέον, έχει μια ιδιαιτερότητα. Σε μια πόλη που είχα πάει για την παρουσίαση, μια κοπέλα φώναξε «Σοφία» και νόμιζα ήταν κάποια που γνώριζα. Γυρίζω και βλέπω μια άγνωστη. «Δε μπορώ να φωνάξω κυρία Νικολαΐδου», μου είπε. Αυτό το βιβλίο, λοιπόν, έχει αυτό το κομμάτι, που το βρίσκω πολύ γοητευτικό και συγκινητικό και βαθύ. Μου δίνει πολύτιμα πράγματα. Γιατί ο άλλος καταλαβαίνει πόσο καθαρά και ειλικρινά και από μέσα είναι γραμμένο.