Μέδουσες: Πρώτα γνωρίστε τες & μετά προστατευτείτε σωστά

Τις περασμένες μέρες στην Επιτροπή Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής, οικολογικές οργανώσεις και φορείς από τέσσερις Περιφέρειες -Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδος, Στερεάς και Αττικής- συζήτησαν θέμα της περιβαλλοντικής καταστροφής του Κορινθιακού και της απονέκρωσης του θαλάσσιου οικοσυστήματος.

Το συμπέρασμα που προέκυψε ήταν ότι η καταστροφή του θαλάσσιου οικοσυστήματος έχει ως αποτέλεσμα να επικρατούν πλέον σε μόνιμη βάση στον Κορινθιακό παρεπιδημούντα είδη, όπως οι μέδουσες και οι τσούχτρες.

Σύμφωνα με την «Καθημερινή» ο Σταμάτης Χαλβατζής, πρόεδρος του Συνδέσμου Προστασίας και Ορθολογικής Ανάπτυξης του Κορινθιακού «ο Αρίων»: «Οι μέδουσες μας δείχνουν το μέγεθος της υπεραλίευσης. Οι μέδουσες στον Κορινθιακό είναι κάτι σαν τον πυρετό στο μικρό παιδί».

Ας δούμε μαζί όμως ποια είναι η μέδουσα, ποια η τσούχτρα, πότε κινδυνεύετε από αυτές και πώς να αντιμετωπίσετε ένα ενδεχόμενο τσίμπημα, προκειμένου να είστε κατάλληλα προετοιμασμένοι αν τυχόν βρεθείτε πρόσωπο με πρόσωπο.

Ας συστηθούμε πρώτα:

Δεν είναι όλες οι μέδουσες επικίνδυνες

Παρ' όλο που υπάρχουν συνολικά 1500 είδη μεδουσών, στη Μεσόγειο μόνο τα 20-30 από αυτά είναι τα πιο κοινά. Κι ενώ όλες οι μέδουσες «τσιμπούν», δεν είναι όλων το τσίμπημα ενοχλητικό ή επικίνδυνο για τον άνθρωπο. Στην Ελλάδα, η μόνη μέδουσα που είναι και τσούχτρα είναι μοβ χρώματος με 8 λεπτά πλοκάμια και 4 παχύτερα και ονομάζεται Pelagia noctiluca («Πελαγία που λάμπει στο σκοτάδι»). Οι καφέ μέδουσες που συνήθως συναντάμε κατά τους καλοκαιρινούς μήνες στις θάλασσες είναι οι λεγόμενες "σαλούφες" και είναι σχετικά ακίνδυνες.

Δεν αποτελούν δείγμα ότι η θάλασσα είναι βρόμικη

Είναι πολύ συνηθισμένη η αντίληψη ότι η θαλάσσια ρύπανση ενθαρρύνει την ύπαρξη τσούχτρας ή μέδουσας. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν ισχύει αλλά η σωστή απάντηση σχετίζεται με τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας, τις κλιματικές αλλαγές, την υπεραλίευση που λιγοστεύει τα ψάρια που τρώνε τις μέδουσες κ.ά.

Ας προστατευτούμε σωστά:

Τι να κάνετε αν συναντήσετε μέδουσες ή τσούχτρες στο μπάνιο σας

Αν εκεί που κολυμπάτε αναγνωρίσετε την τσούχτρα Pelagia noctiluca, με το χαρακτηριστικό μοβ της χρώμα, θα πρέπει να απομακρυνθείτε προκειμένου να μην υποστείτε το τσίμπημά της. Σε κάθε άλλη περίπτωση, οι μέδουσες είναι ακίνδυνες και αν δεν σας ενοχλούν αισθητικά, μπορείτε να κολυμπήσετε άφοβα δίπλα τους. Επειδή, όμως, ποτέ δεν μπορείτε να είστε σίγουροι για το τι έχετε απέναντί σας, καλό θα ήταν να μην επιχειρήσετε να πιάσετε τη μέδουσα ή να την βγάλετε έξω, ενώ καλό είναι να απομακρύνετε και τα παιδιά που το δέρμα τους είναι πιο ευαίσθητο.

Αναγνωρίστε τα συμπτώματα μετά το τσίμπημα

Τα συμπτώματα μετά το τσίμπημα ποικίλλουν, επίσης, και μπορεί να κυμαίνονται από πόνο σαν κάψιμο που ενδέχεται να είναι έντονος και ερυθρότητα δέρματος (που είναι και τα πιο συνηθισμένα), μέχρι ναυτία, κεφαλαλγία, ταχυκαρδία, εμετό, δύσπνοια, διάρροια και πτώση της πίεσης.

Τι πρέπει να κάνετε αν σας τσιμπήσει τσούχτρα

Αρχικά πρέπει να ξεπλύνετε την περιοχή με θαλασσινό νερό, αφαιρώντας έπειτα τα κολλημένα πλοκάμια και στη συνέχεια να τοποθετήσετε στο σημείο του τσιμπήματος κρύες κομπρέσες ή πάγο. Μόλις ολοκληρώσετε αυτή τη διαδικασία, πρέπει να εφαρμόσετε στην περιοχή μια κορτιζονούχο κρέμα, η οποία θα σας ανακουφίσει από το τσούξιμο και τη φαγούρα και θα περιορίσει την τοπική φλεγμονώδη αντίδραση.
Εναλλακτικά, για την αντιμετώπιση του τσουξίματος και της φαγούρας μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κομπρέσες με ξίδι και νερό. Ακόμη, τα αντισταμινικά χάπια μπορεί να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Σε κάθε περίπτωση, καλό είναι να επισκεφτείτε γιατρό, ειδικά αν τα συμπτώματα είναι έντονα και δεν υποχωρούν, καθώς υπάρχει περίπτωση να χρειαστείτε ένεση κορτιζόνης.

Τι να μην κάνετε μετά το τσίμπημα

Μην απομακρύνετε τα κολλημένα στο δέρμα σας πλοκάμια με γυμνό χέρι, καθώς έτσι μπορεί να μεταφέρετε τον ερεθισμό και στα χέρια σας. Πρέπει, επίσης, να μη χρησιμοποιήσετε σε καμία περίπτωση γλυκό νερό για να ξεπλύνετε την περιοχή, καθώς αυτό μπορεί να ενεργοποιήσει τα κεντριά που έχουν μείνει στο δέρμα σας. Τέλος, αποφύγετε να πιέσετε την πάσχουσα περιοχή με βρόμικα χέρια, μεταφέροντας μικρόβια στο σημείο του τσιμπήματος.